به گزارش صدای حوزه، مجتبی عادل پور در کانال شخصی خود با نام«فکر شنبه» مطلبی را با عنوان «با آشفتگی موهای “جایا” ذهن کودکمان را آشفته نکنیم!» در نقد وضعیت ادبیات کودک و نوجوان، نوشته است که در ادامه میخوانید:
چند روز پیش کتابی به دستم رسید، که برای رده سنی خردسالان نوشته شده بود. شخصیت اول داستان دختر کوچولویی بود نام «جایا». او از مادرش پرسیده بود؛ چرا با این که قبل از خواب موهایم را شانه می کنم؛ اما آنها بعد از خواب ژولیده و بهم ریخته میشوند.
مادر دختر کوچولو، برای این که او را آرام کرده و آشفتگی موهایش را توجیه کند، به او می گوید: «وقتی بچهها خواب هستند، یک پری سراغشان می آید و موهایشان را نامرتب می کند». جایا این کار پری را بر نمیتابد و تصمیم میگیرد با او صحبت کند تا به موهایش دست نزند. اما پری در جواب جایا میگوید: برای یک اژدهای دیوانه کار می کند. اژدهایی بد اخلاق و عصبانی که دندان هایش از هر دندانی که جایا دیده تیز تر است. او پری را مجبور می کند تا موهای جایا را ژولیده کند!
صبح روز بعد دختر کوچولوی قصه از خواب بیدار می شود و دوباره موهایش را نامرتب می بیند. سراغ پری می رود تا ببیند پری این دفعه به چه بهانه ای این کار را کرده است. پری این بار در پاسخ می گوید: « برای یک جادوگر زشتِ حسود که دندان های بد ترکیب دارد، کار می کند. این جادوگر گربه ها و سگ ها را می ترساند و عاشق این است که شاهزاده خانم ها را به قورباغه تبدیل کند! تصویرگر هم اینجا سنگ تمام گذاشته و یک جادوگر با ویژگی گفته شده کشیده است.
القصه داستان به همین روند ادامه پیدا می کند و نویسنده برای این که دل دختر قصه داستان را خوش کند، آسمان و ریسمان را بههم می بافد و چند دلیل دیگر مانند غول شاخدار و جادوگر زشت برای بهم ریختگی موهای این طفل معصوم می تراشد. در آخر داستان هم پری اعتراف می کند که به دختر کوچولو دروغ گفته و فقط برای تفریح و بازیگوشی و از آنجایی که دوست داشته یک کار احمقانه بکند، موهای جایا را بهم می ریخته است.
این داستان، بیش از هر چیزی، دوستی خاله خرسه را در ذهن تداعی می کند. نویسنده به خیال خود برای بهم ریختگی موهای دختر کوچولو دلیل تراشی کرده؛ اما خبر نداشته که با این کار، طفل معصوم را از چاله در آورده و به چاه انداخته است. اژدهای شاخدار و ترسناکی که نویسنده برای کودک ساخته است را چگونه می توان از دنیای خیالی کودک پاک کرد؟ آیا مخاطب خردسال کتاب بعد از شنیدن داستان، هر شب کابوس یک جادوگر پیر و زشت و حسود نمی بیند؟! از این ها که بگذریم چه توجیهی می توان برای دروغ و کار احمقانه پری -که یک مفهوم مثبت در دنیای کودکان است- بیان کرد؟
سوگمندانه باید گفت: تعداد قابل توجهی از آثار منتشر شده در زمینه ادبیات کودک و نوجوان، مانند موهای جایا آشفته است. بسیاری از نویسندگان این عرصه بدون آشنایی به روانشناسی کودک و امور تربیتی، دست به قلم شده و سیاهه های خود را به راحتی راهی چاپخانه ها می کنند.
دردمندانه تر این که بسیاری از این آثار از زبان های دیگر به فارسی ترجمه شده اند و بدون توجه به محتوای آنها بارها به تجدید چاپ می رسند. هر چند انتظار می رود مسئولان در سامان دهی ادبیات کودک و نوجوان قدم های جدی تری بردارند؛ اما با توجه به شرایط کنونی، عملی ترین نسخه، این است که پدر و مادر در خرید محصولات برای فرزندان خود توجه بیشتری داشته و با مشورت از آگاهان فضای کودک و نوجوان، اقدام به خرید این گونه محصولات کنند.