یکم تا هفتم بهمن ماه هفته ملی مبارزه با سرطان نامگذاری شده که امسال برنامه های این هفته تا نیمه بهمن ادامه دارد، بیماری که عامل ۲۷ درصد موارد مرگ زودرس است و سالانه در ایران حدود ۱۰۰ هزار نفر به سرطان مبتلا می شوند که بر اساس گزارش وزارت بهداشت این عدد تا سال ۲۰۳۰ میلادی (۱۴۰۹ خورشیدی) با افزایش حداقل هشتاد درصدی، به بیش از ۱۶۰ هزار نفر در سال خواهد رسید.
یکی از انواع سرطان ها که زنان در سراسر جهان به دلیل ابتلا به آن به نسبت بیشتری از سایر انواع سرطان‌ها از بین رفته‌اند، سرطان سینه است که به باور متخصص زنان و عضو انجمن زنان و مامایی ایران، پس از سرطان پوست دومین سرطان شایع در میان زنان است.
سوزان پیروان، با یادآوری اینکه از فاکتورهای اصلی ابتلا به این سرطان، جنسیت و سن افراد است که به طور معمول در سن یائسگی و پس از آن شایع تر است، اظهار داشت: البته این سرطان ممکن است در مردان هم دیده شود اما شیوع بیشتر آن در میان زنان است.
وی افزود: سرطان سینه به معنای رشد سلول های سرطانی در بافت سینه است که هم می تواند در مجاری شیری و هم در غدد سینه اتفاق بیافتد که به طور معمول نوعی که در مجاری شیری است، نوع شایع تری است.
متخصص زنان و مامایی درباره علایم شایع این نوع سرطان خاطرنشان کرد: به طور معمول زنان با احساس لمس توده یا ضخیم شدگی در نسج سینه، به ما مراجعه می کنند که تغییر در اندازه یا شکل، تغییر در پوست مانند تورم یا برجستگی و در برخی موارد برگشتگی نوک سینه و همچنین خارش یا پوست ریزی در قسمتی از سینه و قرمز شدن قسمتی که مبتلا شده از دیگر علائم رایج سرطان سینه است.
پیروان در پاسخ به این پرسش که چه افرادی بیشتر در خطر ریسک ابتلا به این نوع سرطان هستند، توضیح داد: برخلاف تصور عمومی که گمان می کنند سابقه خانوادگی اصلی ترین علت آن است، تنها ۵ تا ۱۰ درصد دلیل ابتلا به سرطان سینه به دلیل سابقه فامیلی و ارثی است که به دو ژن بی آر سی ای ۱ و بی آر سی ای ۲ بر می گردد که خوشبختانه این ژن ها برای کسانی که به احتمال ابتلا به صورت ارثی شک دارند، قابل اندازه گیری است.
وی ادامه داد: از فاکتورهای اصلی ابتلا به سرطان سینه، جنسیت و سن افراد است که به طور معمول در سن یائسگی و پس از آن شایع تر است که متاسفانه اخیرا در سن های پایین تر هم دیده می شود.
به گفته عضو انجمن زنان و مامایی ایران، افرادی که سابقه سرطان در یک سینه دارند احتمال اینکه سینه دیگر هم مبتلا شود بالا است. ضمن اینکه داشتن سابقه رادیوتراپی هم می تواند ایجاد سرطان را جلو بیاندازد.
پیروان در مورد سایر افراد ریسک پذیر اظهار داشت: کسانی که قاعدگی زودهنگام یعنی قبل از دوازده سالگی دارند یا یائسگی دیررس یعنی پس از پنجاه و پنج سالگی دارند در خطر بیشتری قرار دارند. همچنین در افرادی که اصلا بچه دار نمی شوند یا کسانی که پس از یائسگی به مدت طولانی درمان های هورمونی جایگزین استفاده می کنند احتمال ابتلا به سرطان سینه بیشتر است.
برای پیشگیری از ابتلا به سرطان سینه چه کارهایی می توان کرد؟
متخصص زنان و مامایی در مورد راهکارهای پیشگیری و تشخیص زودهنگام این نوع سرطان به معاینه سینه در روز اول تا دهم قاعدگی اشاره کرد و گفت: آموزش نحوه معاینه ها به صورت بروشور یا مقاله و تصویری در فضای اینترنت به وفور وجود دارد.
وی با تاکید بر اینکه سالی یکبار مراجعه به پزشک متخصص توصیه می شود، خاطرنشان کرد: سرطان سینه غربالگری دارد و این غربالگری بسیار حائز اهمیت است. بانوانی که سابقه سرطان سینه در خانواده دارند از چهل سالگی و حتی زودتر باید این موضوع را رعایت کنند و بانوانی که سابقه ندارند باید بین چهل تا چهل و پنج سالگی ماموگرافی انجام دهند.
ترک سیگار یکی دیگر از توصیه های متخصص زنان و مامایی به بانوان بود چرا که به گفته وی، سیگار و دخانیات، از فاکتورهای شناخته شده برای سرطان سینه است.
پیروان یادآور شد: ورزش و تغذیه مناسب و سالم از دیگر راهکارهای پیشگیری از ابتلا به سرطان سینه است چرا که باعث بالابردن سیستم ایمنی بدن می شوند. منظور از تغذیه سالم به معنای مصرف میوه و سبزیجات به مقدار زیاد و پایین آوردن درصد چربی در مواد غذایی است.
وی تاکید کرد: بانوان سعی کنند در محدوده وزن طبیعی بمانند چرا که سرطان در خانم های چاق شایع تر است.
انجمن تحقیقات سرطان آمریکا آماری را در مورد سرطان‌های شایع سال ۲۰۱۸ میلادی (که آخرین آمار مربوط به سرطان است) منتشر کرده است. در این آمار تمام سرطان‌های شایع به استثنای سرطان پوست غیر ملانوم لحاظ شده است.
در سال ۲۰۱۸ میلادی حدود ۱۸ میلیون مورد سرطان در سراسر جهان وجود داشت که ۹.۵ میلیون مورد در مردان و ۸.۵ میلیون مورد در زنان شیوع داشت. در حال حاضر پیشگیری از سرطان مهمترین معضل بهداشت عمومی است و متخصصان تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی، افزایش فعالیت بدنی و کاهش وزن و عدم مصرف دخانیات و الکل را مهمترین اصول در پیشگیری از سرطان می‌دانند. در ادامه آخرین آمار مرتبط با شایعترین سرطان‌های جهان ذکر شده است.
سرطان‌های ریه و سینه شایعترین سرطان‌های جهان هستند که هریک ۱۲.۳ درصد از کل آمار را به خود اختصاص می‌دهند.
سرطان روده بزرگ سومین سرطان شایع با ۱.۸ میلیون مورد جدید در سال ۲۰۱۸ گزارش شده است.
آمار کلی سرطان در سال ۲۰۱۸ میلادی به قرار زیر است:
-شمار مبتلایان به انواع سرطان ۱۷ میلیون و ۳۶ هزار و ۹۰۱ نفر
-سرطان ریه با دو میلیون و ۹۳ هزار و ۸۷۶ نفر مبتلا که ۱۲.۳ درصد از آمار کل سرطان است.
-تعداد مبتلایان به سرطان سینه دو میلیون و ۸۸ هزار و ۸۴۹ نفر که ۱۲.۳ درصد از آمار کل سرطان است.
– شمار مبتلایان به سرطان روده بزرگ یک میلیون و ۸۰۰ هزار و ۹۷۷ نفر که ۱۰.۶ درصد از کل آمار مربوط به سرطان است.
-تعداد مبتلایان به سرطان پروستات با یک میلیون و ۲۷۶ هزار و ۱۰۶ نفر که ۷.۵ درصد را به خود اختصاص می‌دهد.
-سرطان معده با یک میلیون و ۳۳ هزار و ۷۰۱ نفر که ۶۰۱ درصد را به خود اختصاص می‌دهد.
-سرطان کبد با ۸۴۱ هزار و ۸۰ نفر که ۵ درصد از موارد را شامل می‌شود.
-سرطان مری با ۵۷۲ هزار و ۳۴ مورد ابتلا که ۳.۴ درصد را به خود اختصاص می‌دهد.
-سرطان دهانه رحم با ۵۶۹ هزار و ۸۴۷ مورد ابتلا که ۳.۳ درصد از موارد را تشکیل می‌دهد.
-سرطان تیروئید با ۵۶۷ هزار و ۲۳۳ مورد ابتلا که ۳.۳ درصد را به خود اختصاص می‌دهد.
سرطان مثانه با ۵۴۹ هزار و ۳۹۳ مورد ابتلا که ۳.۲ درصد را به خود اختصاص می‌دهد
–سرطان لنفوم غیرهوچکین با ۵۰۶ هزار و ۵۹۰ هزار مورد ابتلا که ۳ درصد مبتلایان را تشکیل می‌دهد.
-سرطان لوزالمعده با ۴۵۸ هزار و ۹۱۸ مورد ابتلا که ۲.۷ درصد را تشکیل می‌دهد.
-لوسمی با ۴۳۷ هزار و ۳۳ مبتلا که ۲.۶ درصد را تشکیل می‌دهد.
-سرطان کلیه با ۴.۳ هزار و ۲۶۲ مورد مبتلا که ۲.۴ درصد را تشکیل می‌دهد.
-سرطان رحم با ۳۸۲ هزار و ۵۹ مورد ابتلا و ۲.۲ درصد از آمار کل
-سرطان لب و دهان با ۳۵۴ هزار و ۸۶۴ مورد ابتلا و ۲.۱ درصد از آمار کل
-سرطان مغز و سیستم عصبی مرکزی با ۲۹۶ هزار و ۸۵۱ مورد ابتلا و ۱.۷ درصد از آمار کل
-سرطان تخمدان با ۲۹۵ هزار و ۴۱۴ مورد ابتلا و ۱.۷ درصد از آمار کل
-سرطان ملانوم با ۲۸۷ هزار و ۷۲۳ مورد ابتلا و ۱.۷ درصد از آمار کل
-سرطان کیسه صفرا با ۲۱۹ هزار و ۴۲۰ مورد ابتلا و ۱.۳ درصد از آمار کل
-سرطان حنجره با ۱۷۷ هزار و ۴۲۲ مورد ابتلا و ۱ درصد از آمار کل
-مولتیپل میلوما با ۱۵۹ هزار و ۹۸۵ مورد ابتلا و ۰.۹ درصد از آمار کل
-سرطان گلوی بینی (Nasopharynx) با ۱۲۹ هزار و ۷۹ مورد ابتلا و ۰.۸ درصد از آمار کل
-سرطان گلوی دهانی (Oropharynx) با ۹۲ هزار و ۸۸۷ هزار نفر و ۰.۵ درصد از مواردکل
-سرطان حلق با ۸۰ هزار و ۶۰۸ مورد ابتلا و ۰.۵ درصد از آمار کل
-سرطان لنفوم هوچکین با ۷۹ هزار و ۹۹۰ مورد ابتلا و ۰.۵ درصد از آمار کل
-سرطان بیضه با ۷۱ هزار و ۱۰۵ مورد ابتلا و ۰.۴ درصد از آمار کل
-سرطان غدد بزاقی با ۵۲ هزار و ۷۹۹ مورد ابتلا و ۰.۳ درصد از آمار کل
-سرطان مقعد با ۴۸ هزار و ۵۴۱ مورد و ۰.۳ درصد از آمار کل
-نوعی سرطان پوست به نام سارکوم کاپوسی با ۴۱ هزار و ۷۹۹ مورد ابتلا و ۰.۲ درصد از آمار کل
خوشبختانه با روی کار آمدن دولت سیزدهم و اولویت قرار گرفتن مسایل و مشکلات زنان، امید به پیگیری مسایل زنان دو چندان شده است که یکی از این موارد بحث سلامت و بهداشت و درمان است. در همین راستا بهرام عین الهی وزیر بهداشت ۵ بهمن ماه در نشست مشترک فراکسیون‌های زنان و دیپلماسی سلامت مجلس وعده داد: در تلاش برای اجرای طرح عدالت و تعالی سلامت هستیم و بحث سرطان‌های شایع در زنان را در این طرح جزو برنامه‌های خود قرار می‌دهیم.
وزیر بهداشت اظهار داشت: تفاوت این طرح با طرح تحول سلامت این است که در طرح تحول تنها درمان دیده شده است و اینکه هتلینگ بیمارستان ها ارتقا، تعرفه ها و دریافتی پزشکان افزایش یابد اما در طرح تعالی سلامت به بحث عدالت و حمایت از مناطق محروم و شبکه های بهداشتی پرداخته شده است که رهبر معظم انقلاب بر این موضوع تاکید زیادی دارند؛ معتقدیم که در بحث سلامت و آموزش عدالت خوبی وجود ندارد و باید بتوان تا جایی که مقدور است عدالت را محقق کنیم.
