به گزارش صدای حوزه، تقریبا یک هفته پیش بود که خبر ضرر 25 میلیاردی اهالی روستای مال ملا در استان کهگیلویه و بویر احمد معروف به مال استریت خبرساز شد. گزارش خبری کوتاهی که خبر از حال و روز بد اهالی این روستا می داد، ما را به یاد گزارش خبری مرداد ماه امسال می اندازد که از بخش های مختلف خبری صداوسیما هم پخش شد تا نشان دهد چطور اهالی این روستا با هم رکورد جدیدی در جهان ثبت کرده اند:
تنها روستای بورسی جهان!
طبق روایت آن گزارش خبری مردم این ده، به جای اینکه زیر سایه درختان به بازی‌های محلی و گفت‌وگو درباره دامداری و کشاورزی بپردازند، به تحلیل شاخص‌ها و نمادهای بورس می پرداختند. حتی روحانی روستا نیز، گویا از سر ناچاری، فرصت منبر بعد نماز مغرب و عشا را به یکی از بورس بازهای روستا داده بود تا همه از بیانات ایشان مستفیض شوند!
به روایت گزارش ویدئویی اول که از شبکه‌های رسمی تلویزیون ایران نیز پخش شد، ماجرای ورود اهالی این روستا به بورس از گاو حاج خداداد شروع می‌شود و پس از تجربه موفق این روستایی پیر، سایرین نیز راهی بورس می‌شوند اما در گزارش دوم، داد همین حاج خداداد درآمده و دادهایی از سر درد دارد…
دعوت از مردم برای سرمایه گذاری در بورس؛ خطای اخلاقی دولت
نکاتی در مورد این ماجرای نسبتا پر سروصدا و گونه شبیه‌اش در حوزه های علمیه به نظرم می رسد که با شما خواننده عزیز به اشتراک می گذارم:
1. دولت در ترغیب مردم به بورس مرتکب خطایی اخلاقی شد و بعد از دعوت مردم به سرمایه گذاری در بورس و فروش بخشی از دارایی های دولت در بورس و تأمین نقدینگی لازم (بالغ بر 35 هزار میلیارد تومان) بازار را به حال خود رها کرد تا سرمایه گذاران خرد، زیر چرخ های اقتصاد دولتی له شوند.
2. ورود دولت به بازار سرمایه اگر در راستای عمق بخشیدن به بازار و تأمین هزینه های توسعه کارخانجات و … باشد امری پسندیده خواهد بود اما اقبال دولت به بورس اگر فقط برای تأمین نقدینگی باشد منجر به ضرر گسترده و فراگیر سهامداران مردمی خواهد شد که شد!
3. ساختار که معیوب باشد، توصیه ها راه به جایی نخواهند برد. در انتهای گزارش خبر اول، خبرنگار می گوید که مردم روستای مال ملا، هرگز کشاورزی و دامداری را با کار دیگری معامله نخواهند کرد اما این توصیه ها و خوش بینی ها دردی را درمان نکرد و ساختار اقتصادی معیوب کشاورزی و دامداری در برابر ساختار رسانه ای و پروپاگاندایی موفق بازار سرمایه کم آورد و حالا خبری از گله ها و کشاورزان سابق نیست و مردم منتظر بازگشت بازار سرمایه اند!
خطایی رسانه‌ای در راستای تقویت رویکرد غلط دولت
4. اصل انتشار خبر روستای مال استریت هم یک خطای رسانه ای و تقویت رویکرد غلط دولت در ترغیب بی حساب و کتاب مردم به بازار سرمایه بود. انگار ما ایرانی ها که در نتیجه به حاشیه رانده شدن نیروهای انقلابی در زمینه های متعدد، سرگرم «پس‌رو» بودن برای «پیش‌رو»های جهانی شده ایم به محض اینکه در زمینه ای هر چند مبتذل، فرصتی برای اول شدن پیدا می کنیم به هر قیمتی هم که شده فرصت را غنیمت شمرده از خیر رسانه ای کردنش نمی گذریم و حس می کنیم چه با کلاس است اهل کشوری بودن که تنها روستای بورسی جهان را در دلش جا داده است!!
5. شاید شما هم با بنده هم نظر باشید که گونه های تکثیر شده مال استریت در جمع های طلبگی هم ریشه دوانده بود و گاه هر حجره در یک مدرسه علمیه برای خودش یک «مال استریت حوزوی» بود و شاید همچنان ـ هر چند بدون شور و حال اولیه ـ هم به حیات خود ادامه می دهند. این بار مدیران مدارس علمیه از تأثیر منفی بازار سرمایه بر روند تولید علمی ـ در مقابل تولید کشاورزی ـ و تغییر ماهیت گعده های طلبگی از مباحث علمی و تربیتی به مباحث بورسی ـ در مقابل تغییر دیالوگ اهالی مال استریت از دامداری و کشاورزی به بورس بازی ـ گلایه ها داشتند و دارند.
مشکلات معیشتی؛ علت ورود طلاب به بورس
6. نه اهالی روستای مال استریت نه طلاب بورس باز مستحق شماتت و مذمت چندانی نیستند چراکه همانطور که در بند 3 گفتیم، ساختار که معیوب باشد، توصیه ها راه به جایی نخواهد برد. ساختار معیوب مرتبط با حوزویان، نظام معیشتی آنان می باشد که به دلایل مختلف در وضعیت سختی قرار دارند.
طلاب از سر مشکلات معیشتی به کارهایی مختلفی می‌پردازند که گاه به زعم برخی به اصطلاح در زی طلبگی نمی گنجد اما بورس حکایت متفاوتی بود چرا که هم شغلی پنهان و آبرومند محسوب می شد هم مانند دلالی دلار و مسکن منجر به تضعیف اقتصاد عمومی کشور و یا افزایش تورم نمی شد و همین ها کافی بوند تا طلاب هم مانند بخش قابل توجهی از مردم بخش زیادی از وقت خلوت و حتی وقت درس‌شان را به بورس بازی اختصاص دهند.(لفظ بورس باز ترکیبی مصطلح و خالی از بار کنایی منفی می باشد.)
