به گزاش خبرنگار صدای حوزه، ماه گذشته، انتشار خبر تلخ فوت یک طلبه جوان، بر اثر سانحه رانندگی، مایه تأثر اطرافیان و برخی طلاب شد. این محصل علوم حوزوی، از طلاب مستعد و مشغول به تحصیل در یکی از مراکز تخصصی رشته فلسفه اسلامی بود. نکته حائز اهمیت در این سانحه دلخراش، علت این اتفاق بود که گفته می‌شود، ایشان به دلیل فعالیت با اسنپ موتوری، در یکی از معابر سطح شهر دچار سانحه و فوت شده است.
هنگام حادثه، تنها ۸ ماه از ازدواج آن مرحوم گذشته بود و در حال حاضر یک فرزند در راه دارد؛ وی به دلیل هزینه‌های عروسی و استقراض از اطرافیان، دچار تنگای شدید مالی بوده و به همین دلیل وارد ناوگان اسنپ شده که تنها دو روز بعد از شروع به کار، دچار سانحه شده است.
گویا به دلایل اقتصادی از پرداخت حق بیمه عمر نیز انصراف داده بود که به همین دلیل وازیری از سوی بیمه عمر برای خانواده وی صورت نگرفته؛ همچنین به دلیل مقصر بودن در سانحه که البته ویژگی فراگیر فرهنگ موتوری بوده و مساله عجیب و قبیحی خصوصا در اسنپی ها محسوب نمی شود، دیه‌ای هم به وی تعلق نگرفت.
اتفاق که صرفا یک حادثه نیست
در نگاه اول، با اینکه می‌توان با ساده‌انگاری و یک آه تأسف این موضوع را نادیده گرفت و آن را صرفا یک حادثه نامید که در هرجایی ممکن است رخ دهد، اما در یک نگاه عمیق و کلان نمی‌شود از کنار این حادثه به راحتی عبور کرد. شاید این حادثه و امثال آن (که در این روزها بیشتر تکرار می‌شوند) نوک کوه یخی است که خبر از بحرانی عمیق می‌دهد.
تضادها و تنگناهایی که ذهن و زندگی طلاب را درگیر خود کرده و از هرطرف که می‌روند خود را گوشه رینگی می‌بینند که «سیستم» در پیشروی آن‌ها قرار داده است. از طرفی باید تمرکز بر یادگیری، بحث و پژوهش داشته، و از طرفی فشارهای اقتصادی و شهریه ناچیز آن‌ها مجبور به فعالیت‌هایی می‌کند که ایشان را از تمرکز بر فعالیت‌های علمی بازمی‌دارد. جالب اینجاست که فضای حوزه با فعالیت‌های اقتصادی مخالف بوده و آن را دور از زی طلبگی می‌داند و در صورت اشتغال، مراکز حوزوی شما را از امکانات اندک فعلی هم محروم می‌کند. شاید اگر وضعیت بغرنج اقتصادی که نتیجه دولت ۸ ساله حسن روحانی ست نبود، این تضاد کم‌تر به چشم می‌آمد.
سوالی که پیش می‌آید این است فردی که باید تمرکز بر فعالیت‌های علمی داشته باشد و بناست در آینده نزدیک از نخبگان علمی حوزه شود، چرا مجبور به امرار معاش از طرقی شده که او را از مسیر علمی خارج و تمرکزش را برهم می‌زند؟ آیا سیستم آموزشی در حوزه هنوز به این بلوغ نرسیده که بورس علمی و تأمین هزینه افرادی که تمرکز بر مسائل علمی دارند از ضروریات یک مرکز عالی علمی است؟
این سانحه دلخراش با توجه به شرایط طلبه جوان و خانواده وی، باید تلنگری برای سیستم حوزه باشد؛ امثال این طلبه مرحوم، که هر کدام می‌توانستند در آینده نزدیک جزو مفاخر حوزه باشند، کم نداریم. بنا بر اطلاعی که هر طلبه از هم‌بحثی‌ها و دوستان خود دارد، هم اکنون چه بسیار طلبه و روحانی فاضلی که به دلیل تنگای شدید مالی، مجبور به فعالیت در مشاغلی هستند که آن‌ها را از مسیر علمی‌شان دور می‌کند.
آمار دقیقی وجود ندارد ولی بر اساس واقعیت‌های میدانی در سال‌ها اخیر به دلیل مشکلات اقتصادی برخی خانواده‌های طلاب از هم پاشید و برخی طلاب مستعد، در اوج تحصیل و فعالیت علمی، به دلیل مشکلات اقتصادی مجبور به بازگشت به شهرهای خود شده‌اند. چه تعداد طلبه که در مسیر امرار معاش خانواده با محدود کردن فعالیت‌های علمی، از مسیر اصلی خود باز ماندند. بماند امثال این طلبه مستعد جوان، که همین مسائل معیشتی مقدمه‌ای شد برای پایان زودهنگام عمر کوتاه وی و بیوه‌گی همسری که طعم زندگی مشترک را نچشید و کودکی که باید بدون سایه پدر به دنیا آورده و بزرگ کند.
تقاضای عاجزانه از مسئولان و دفاتر مراجع عظام
به نظر می‌رسد ضروری‌ست سیستم حوزه و همه مراکزی که به عنوان پدران و میراث‌داران حوزه علمیه شناخته می‌شوند، هرچه سریع‌تر با تجمیع پیشنهادات و طرح‌های حمایتی و با اتخاذ تصمیمی واحد، فکری به حال وخیم این موضوع در حوزه‌های علمیه کنند. چراکه طلاب مستعد و نخبه به جای جابه‌جایی مسافر در اسنپ، باید مرزهای علم را جابه‌جا کنند؛ به قول آیت الله نوری همدانی که در دیدار اعضای شورای عالی حوزه‌های علمیه فرمودند:” کسی می‌تواند درس بخواند که از جهت معیشت در یک آسودگی نسبی قرار داشته باشد نه اینکه در تأمین کوچک‌ترین نیازهای زندگی ناتوان باشد.”
از مسئولان حوزوی که به تفقد این طلبه مرحوم رفتند متشکریم و امیدواریم آن حمایت مالی که باید از طلبه مرحوم می‌شد را از خانواده وی داشته باشند. از دفاتر محترم مراجع عظام هم تقاضامندیم، تفقدی از خانواده ایشان و امثال خانواده این طلاب مرحوم داشته باشند که تأمین کامل مالی این خانواده‌ها (که تعدادشان محدود می‌باشد) موجب دعای خیر آنهاست و مایه دلگرمی دیگر طلاب و روحانیون.
همه جا حقوقها زیاد می‌شود تنها جایی که فحش زیاد می‌شنود وحقوق خیلی کم دریافت می‌کند جامعه روحانیت است