به گزارش صدای حوزه، برخی از مخاطبان حوصله حرف های جدید و سیاسی را ندارند بنا بر این وقتی درگیر رسانه های بیگانه می شوند فقط سراغ برنامه های تفریحی اش می روند؛ اما در میانه برنامه پیام هایی به آنان منتقل می شود که اصلا انتظارش را نداشته اند و از هر برنامه سیاسی، سیاسی تر می شود؛ این شگرد رسانه ای را اصطلاحا ” آزادراه با فرعی های متصل “ می گویند.
رسانه های بیگانه با این روش همه مخاطبان خود را درگیر پیام سیاسی‌شان می کنند، در حالی که این برنامه ظاهرا تاریخی است.
همه مهمان ها هم درباره دوره پهلوی و خشونت ساواک صحبت می کنند اما در نهایت جملات کوتاه و فرعی می گویند که در واقع اصل برنامه است. این شگرد بیش از همه مخاطب خاکستری را هدف قرار می دهد تا سرباز ساده جریان سازی سیاسی رسانه ها شوند.
علیرضا داودی کارشناس ارشد رسانه و علوم شناختی، ضمن تشریح کارکرد رسانه های فارسی زبان بیگانه درخصوص تکنیک ” آزادراه با فرعی های متصل “ گفت: آزادراه معمولا به مسیری می گویند که فرعی به آن متصل نباشد سرعت هر چقدر که می تواند باشد و اگر هم تصادفی اتفاق بیافتد ماشین جلویی مقصر است چون نتوانسته سرعت خود را تنظیم کند.
داودی افزود: در مجموع آزادراه ، تمام فعالیتی است که شما می بینید در حوزه حرکت صفر تا صد مسیر اتفاق می افتد حالا اگر شما به این آزادراه، فرعی اضافه کردید، دیگر این جاده، آزاد راه یا اتوبان نیست، بزرگراه است.
او ادامه داد پس اگر شما مسیر تابلوی آزاد راه نصب کنید ، اما در مسیر فرعی های زیادی وجود داشته باشد، شما با تصور اینکه مسیر آزاد راه است و باز هست حرکت می کنید و قوانین مربوط به آزاد راه را در ذهن خود تداعی می کنید. در حالیکه در بزرگراه با قوانین خودش حرکت می کنید، چه اتفاقی حادث می شود ، طبیعی ترین اتفاق، تصادفی است که حاصل می شود.
کارشناس ارشد رسانه و علوم شناختی گفت: در حوزه علوم شناختی ” تکنیک آزادراه با فرعی های متصل “ یعنی استفاده از یک تابلوی نشان دار ، پیام دار ابتدا برای ورود مخاطب به یک عرصه که در عملیات روانی به اسم قلاب کردن ذهن مخاطب از آن یاد می شود و عادت دادن ذهن مخاطب به برآوردهای ذهنی و قوانین ناشی از آن تابلوی ورودی، زمانی که وارد حوزه پیام و حوزه کارکرد عملکرد پیام می شود ، اساسا یک قوانین دیگری را می بیند، یک مفاهیم دیگری را دریافت می کند، یک اصولی دیگری را مجبور می شود رعایت کند که در امتداد این مسیر اصلا به آن فکر نکرده است .
داودی ادامه داد: در واقع تمام داده ها به سمتی حرکت می کند که چیدمان محیطی بر خلاف چیدمان ذهنی مخاطب است تفاوت دارد، این تفاوت باعث می شود یک تاخیری در جابجایی قوانین جهتگیری از اصطکاک های میان ذهن مخاطب ، پیام و روادیدهایی که حاصل می شود رخ بدهد.
کارشناس ارشد رسانه و علوم شناختی افزود: رسانه های بیگانه میان آزادراهی تحت عنوان مسائل حقوق بشر را مطرح می کنند، تابلو آن را هم ابتدا می زنند و شما وارد می شوید، وارد مباحث حقوق بشر که می شوید، ناگهان یکی از فرعی های که متصل می کند به این آزادراه ، بحث تروریسم هست و از این تروریسم در وسط همین آزادراه یک شاخه ای را تحت عنوان مقاومت می گیرند و در انتها تحت فرعی دیگری به عنوان سلاح های ایران ، موشک های ایران ، برد موشک ، مخاطب به اسم حقوق بشر وارد می شود اما انتهای این آزادراه ، تبدیل به بزرگراه شده است، الان دیگر ایران را یک کشور تروریستی یا حامی تروریست هاست یا با تروریست ها همکاری می کند، معرفی می نمایند.
داودی گفت: یکی از شاخه های آن می شود ارتباطی که در حال حاضر ایران با طالبان دارد، ایران از موجودیت خودش دفاع می کند، ایران در حال کمک به افغانستان برای رسیدن به یک نقطه با ثبات، ایران در حال حاضر کمک می کند که آسیبی به مرزها وارد نشود، اما توسط رسانه معاند متهم به رعایت نکردن حقوق بشر می شود.
کارشناس ارشد رسانه و علوم شناختی افزود: پس بنابراین آزادراه با فرعی ها متصل، دیگر آزاد راه نیست، بزرگراه است، حقوق بشر با ۱۰۰۰ تا شاخه متصل ، دیگر حقوق بشر نیست، مسائل دیگری است که عمدتا به صورت فرعی وارد اصل و مبنای این پیام ها می شود.
شگردهای رسانه های بیگانه برای تغییر ذهن مخاطب فارسی زبان هر روز بیشتر می شود، شناختن و درک این جنگ شناختی قسمتی از سواد رسانه‌ای مورد نیاز امروز ایران‌مان است. بنابراین رسانه ها تلاش می کنند مطابق اهدافی که دارند در این فرآیند دخالت کنند. ایجاد، تغییر یا تقویت باورها، از کارکردهای رسانه ها در همراه سازی مخاطبان است.
رسانه های جمعی همچون تلویزیون، با مخاطبان میلیونی خود، در این زمینه چالش های عمده ای دارند که باید به آن توجه شود و با استفاده از رهیافت های علوم شناختی، از واژه ها با دقتی بالا بهره گرفته شود تا سوء تفاهم های ارتباطی به حداقل برسد و از سوی دیگر، قدرت نفوذ و کلام رسانه نیز بر مخاطبان خویش، افزون شود.
رسانه ها با تکنیک ها و شگرهای مختلف نفوذ بر مخاطب، بر جریان شناخت اجتماعی آنها اثر می گذارند. شناخت اجتماعی یعنی اینکه افراد چگونه دیدگاه ها، احساس ها، افکار، و انگیزش های خود و دیگران را درمی یابند و درباره روابط اجتماعی چطور فکر میکنند. بکار بردن عناوین و صفات مختلف از سوی رسانه های جمعی به منظور منحرف کردن توجه عمومی از هدف واقعی شیوه های مختلف تبلیغاتی کارآمد است.
مجموعه برنامه کوتاه ”روایت رنگ‌ها“ روایتی از تکنیک های جنگ شناختی است که در شبکه رادیوییِ رادیو گفت و گو تولید و پخش می شود.
روایت رنگ‌ها هر روز ساعت ۱۱:۵۵ دقیقه از رادیو گفت و گو موج اف ام ردیف ۱۰۳٫۵ مگاهرتز تقدیم علاقه‌مندان می‌شود.
