به گزارش صدای حوزه، رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت الله العظمی امام خامنه ای، روز گذشته با انتقاد از عدم پیگیری های لازم جهت رفع مشکلات آب مردم استان خوزستان که متأسفانه در ترسالی ها با مشکل سیل و در خشکسالی ها با مشکل کم آبی مواجهند- که در واقع سیل و خشکسالی دو روی سکه سوء مدیریت منابع آب در کشور است- فرمودند:
در این هفت هشت روز اخیر یکی از نگرانی‌های ما مسئله‌ی خوزستان و مسئله‌ی آب مردم و مشکلات مردم بود. واقعاً دردآور است برای انسان که انسان مشاهده بکند در استان خوزستان با این مردم وفاداری که در این استان هستند، با این همه امکانات و استعدادهای طبیعی‌ای که در این استان وجود دارد، با این همه کارخانه‌جاتی که در این استان وجود دارد، وضع مردم به جایی برسد که آنها را ناراضی کند و مسئله‌ی آبشان، مسئله‌ی فاضلابشان آنها را ناراحت کند. اگر چنانچه توصیه‌هایی که نسبت به آب خوزستان و فاضلاب اهواز [شده بود] -که این همه تأکید شد برای فاضلاب اهواز و مسائل آب- مورد توجّه قرار میگرفت، حالا مسلّماً این اشکالات را نداشتیم. خب حالا که مردم ناراحتی‌شان را بُروز دادند و اظهار کردند، هیچ گِله‌ای نمیشود از مردم داشت؛ خب ناراحتند.
توصیه هایی که مورد توجه قرار نگرفت!
رهبر معظم انقلاب در این بیانات با اشاره صریح به اینکه چنانچه به توصیه هایی که نسبت به آب خوزستان و فاضلاب اهواز شده بود عمل می شد، این مشکلات را نداشتیم بر لزوم رفع مشکلات آب استان خوزستان تاکید فرمودند. در این گزارش به مروری اجمالی بر توصیه های رهبر معظم انقلاب درباره رفع مشکلات آب خوزستان می پردازیم:
بعد از سیل سال ۱۳۹۸ استان خوزستان که بخش های زیادی از این استان و سایر استان های کشور و از جمله شهر اهواز دچار سیل و آبگرفتگی شهری شد، مقام معظم رهبری در بیاناتی در جلسه ویژه بررسی اقدامات و امدادرسانی های استان های سیل زده در ۱۳ فروردین ماه توصیه های مهمی درباره ضرورت مدیریت صحیح آب و رودخانه های استان خوزستان فرمودند. رهبر معظم انقلاب در این جلسه فرمودند:
کارهایی که در طول زمان باید انجام میگرفت
«وقتی که بارندگی بشود، قهراً دنبالش سیل وجود دارد؛ امّا «ویرانی» قابل جلوگیری است. ببینید؛ این مهم است. ممکن است سیل بیاید امّا ویرانی هم انجام نگیرد، تلفات هم انجام نگیرد. خداوند متعال میفرماید: ما اَصابَکَ مِن حَسَنَهٍ فَمِنَ اللهِ وَ ما اَصابَکَ مِن سَیِّئَهٍ فَمِن نَفسِک؛ حسنه از طرف خدا است، [مثل همین] باران. اهمّیّت باران برای آقای وزیر کشاورزی و آقای وزیرنیرو طبعاً بیشتر از دیگران مطرح است؛ بخصوص بعد از این خشکسالی؛ [یعنی] یک جاهایی باران آمده که پانزده سال، شانزده سال خشکسالی بوده -[مثل] منطقه‌ی جنوب خراسان- خب این مال خدا است؛ باران را خدا فرستاده امّا ویرانی را چه کسی درست کرده؟ من این را عرض میکنم که کارهایی را که مانع از ویرانی میشود، قبلاً پیش‌بینی نکردیم و انجام ندادیم. این مطالبی که آقایان بیان کردید، [مثل] مسئله‌ی لایروبی، مسئله‌ی آبخیزداری، مسئله‌ی رودخانه‌های زیر سد و این چیزهایی که شما گفتید، کارهایی است که در طول زمان باید انجام میگرفته، [امّا] انجام نگرفته.»
در همان جلسه مقام معظم رهبری با تاکید بر پیگیری مسائل آب خوزستان و مخاطرات کرخه و کارون و اهواز و سوسنگرد فرمودند:
«یک نکته هم مسئله‌ی پیگیری است؛ پیگیری بکنید. این جور نباشد که ما حالا که سیل آمده بنشینیم و [صحبت کنیم درباره‌ی] خطر کرخه و خطر کارون و خطر اهواز و خطر سوسنگرد و خطر لرستان و ایلام و اینها -حالا چند روز دیگر این خطرات تمام میشود ان‌شاءاللّه- بعد بکلّی همه چیز را فراموش کنید؛ نه، دنبال‌گیری باید بکنید، یعنی باید واقعاً پیگیری بشود.»
تخصیص ۵۰ میلیون دلار برای فاضلاب استان خوزستان
توصیه مهم دیگر مقام معظم رهبری در سال ۱۳۹۸ نسبت به مشکلات آب خوزستان، حل مشکلات فاضلاب استان خوزستان و شهر اهواز بود که در این باره رهبر معظم انقلاب با تخصیص ۵۰ میلیون دلار از صندوق ذخیره ارزی بر لزوم حل مشکلات فاضلاب تاکید کردند. در حال حاضر این طرح به گفته معاون وزیر نیرو در مرحله انتخاب پیمانکار قرار دارد. (که البته همین تاخیر دو ساله جای تأمل است)
تأکید مقام معظم رهبری بر آبخیزداری و آبخوانداری برای مدیریت تنش های آبی
البته باید گفت توصیه مقام معظم رهبری به مسئولین به منظور مدیریت مخاطرات سیل و خشکسالی که ناشی از سوء مدیریت منابع آب است، منحصر به سال های اخیر نبوده و ریشه این توصیه ها به بیش ۲۰ سال پیش برمی گردد. رهبر معظم انقلاب در سال ۱۳۷۷ پس از بازدید از موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور با اشاره به انجام عملیات آبخیزداری و آبخوانداری بمنظور مقابله با خطرات خشکسالی و بیابانزایی فرمودند:
«مسئلۀ کویرزدایی و بیابان‌زدایی (خشکسالی) باید جزو کارهای اساسی باشد و در برنامه جدّی قرار گیرد. همین موردی که الآن اشاره شد – کاری که گفتند انجام گرفته؛ آبخوانداری – خوب است. نام خوبی است، کار خوبی هم هست؛ استفاده از سیلاب‌ها به نحو صحیح و درست، با شکل‌های صحیح. باید این طرح‌ها و امثال این طرح‌ها انجام شود. طرح‌های متعدّدی از این قبیل را میشود پیش‌بینی کرد که به سرمایه‌گذاری‌های کلان هم نیازی ندارد و فقط با ابتکار، دنبال‌گیری، دلسوزی و هماهنگی بخش‌های مختلف با یکدیگر، تحقّق پیدا می‌کند.»
یکی از مشکلات جدی کشور ما پیگیری نکردن است
همچنین رهبر معظم انقلاب چند سال قبل نیز در دیدار با مسئولان و فعالان محیط زیست، منابع طبیعى و فضاى سبز( مورخه ۱۷ اسفند ۹۳) با تأکید بر پیگیری موضوع آبخیزداری و آبخوانداری از عدم جدیت و اهتمام مسئولان گلایه کردند:
«چند سال قبل از این بحث‌های آبخیزداری و آبخوانداری و مانند اینها مطرح شد، کارهایی هم انجام گرفت؛ باید اینها با جدّیّت و قوّت دنبال بشود؛ این کارها متوقّف نماند.یکی از مشکلات عمده‌ی ما در کشور – که این را برحسب تجربه من عرض میکنم به شما برادران و خواهران عزیز – پیگیری‌نکردن است؛ کار را خوب شروع می‌کنیم [امّا] پیگیری لازم همیشه وجود ندارد؛ در بعضی از موارد چرا؛ هرجا خوب پیگیری کردیم، به نتایج خیلی خوب رسیدیم، در بسیاری از جاها هم کار، وسط کار متوقّف میشود، پیگیری نمیشود؛ این یکی از مشکلات اساسی است. هرکدام از شماها در بخش‌های مختلف، مدیریّتی دارید؛ مدیران کشور باید به این مسئله توجّه کنند که پیگیری بسیار مهم است.»
در پایان باید گفت با توجه به اینکه استان خوزستان و سایر استان های کشور مثل استان سیستان و بلوچستان، لرستان، خراسان جنوبی و … همواره با خطر سیل و خشکسالی مواجهند و با توجه به توصیه مکرر مقام معظم رهبری مبنی بر اجرای عملیات آبخیزداری و آبخوانداری، لازم است مسئولان دولتی و نیز نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی بیش از گذشته به این موضوع مهم که مرتبط با امنیت حیاتی کشور می شود اهتمام ورزیده و با جدیت و قوت مطالبات بحق مردم در رفع مشکلات آب را پیگیری نمایند.
