به گزارش صدای حوزه، بازار سرمایه این روزها به یکی از مهمترین مسائل مطرح شده در میان کاندیداهای ریاست جمهوری تبدیل شده است. رشد بورس در سال ۹۸ و ۹۹ و به تبع آن سقوط ۹ ماهه آن تا دو هفته پیش، از جمله مواردی است که افراد حاضر در کارزار انتخابات درباره آن اظهار نظر کرده اند.
از چند ماه گذشته برخی کارشناسان از نقش مهم سهامداران در تعیین نتیجه انتخابات ریاست جمهوری سخن می گفتند. هر یک از کاندیداهای ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ نیز نظر خاصی درباره بورس و بازار سرمایه ارائه کرده است.
چرا بورس مهم است؟
بازار سرمایه از اواسط سال ۹۸ و با گسترش تحریم های آمریکا از منظر دولتمردان می توانست یک جای امن برای جبران کسری بودجه و اساسا تامین منابع مالی برای دولت باشد. دعوت دولتمردان از مردم برای حضور در بورس از اواخر سال ۹۸ تا اواسط سال ۹۹ ادامه داشت و در نقطه اوج این دعوت، جمله معروف رئیس جمهور که «همه چیزتان را به بورس بسپارید» بود.
روند رو به رشد و عجیب بازار سرمایه در سال ماه های ابتدایی سال ۹۹ هشدارهای پی در پی بسیاری از کارشناسان را در برداشت، اما کسی صدای هشداردهندگان را نمی شنید. در این مدت بازدهی بازار سرمایه دهان به دهان می چرخید و هر روز تعداد افرادی که از ساعات ابتدایی صبح در صف احراز هویت و ثبت نام کارگزاری قرار می گرفتند، بیشتر می شد.
به عبارت دیگر، رشد بی محابای بورس در ۵ ماه اول سال گذشته، سبب شد شمار متقاضیان ورود به بازار سرمایه با رشدی فزاینده روبرو شود.
با اغاز روند ریزشی بازار سرمایه بسیاری از افرادی که از ابتدای تابستان وارد بازار سرمایه شده بودند، تا حدود ۷۰ درصد ضرر کردند و وعدهای حمایت دولتمردان از بازار سرمایه را نیز می توان بی فایده برای این سهامداران دانست. شاخص بورس که تا نقطه اوج ۲ میلیون واحدی رفته بود، این روزها در کانال ۱ میلیون و صد هزار واحدی نوسان می کند. اما سهامداران خرد منتظر نشسته اند تا تکلیف انتخابات ریاست جمهوری مشخص شود.
نظرات کاندیداهای ریاست جمهوری درباره بورس
این اولین باری است که بورس به مساله ای تاثیرگذار در جریان انتخابات ریاست جمهوری تبدیل شده است. پیش تر وضعیت بورس و تعداد سهامداران نقش این نهاد مالی را چندان پررنگ نکرده بود. اما حالا حدود ۵۰ میلیون نفر در این بازار حضور دارند و برنامه هریک از کاندیداها که جذابیت بیشتری داشته باشد، می تواند رای سهامداران را نیز با خود همراه کند.
در این بین کاندیداهای ریاست جمهوری در هفته های گذشته، اصلاح بورس و جبران زیان سهامداران در این بازار را یکی از اصلی ترین موارد از برنامه های اعلامی خود عنوان کرده اند. به عبارت دیگر، کاندیداهای حاضر در عرصه انتخابات ریاست جمهوری همگی در بخشی از برنامه های خود در خصوص بورس صحبت کرده‌اند.
از وعده سه روزه برای حل مشکل بورس تا قول ایجاد صندوقی برای جبران زیان سهامداران، وعده هایی است که از زبان کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری به گوش رسیده است.
ایجاد شورای ثبات برای بورس
سعید جلیلی بورس را محل جذب سرمایه مردم می داند و به نحوه مدیریت دولت در این بازار انتقادات جدی وارد کرده است. جلیلی اعتقاد دارد: در یکی دو سال گذشته سوء تدبیر جدی در بورس صورت گرفت و مردم به خوبی درک کردند بازار سرمایه باید محل جذب سرمایه باشد نه کوره ای برای سوزاندن سرمایه مردم. نباید کاری کرد که مردم در این بازار یک شبه پولدار شده یا ضرر کنند. می توان از طریق بورس برای ساخت پتروپالایشگاه ها تامین مالی کرد و سود واقعی و تضمین شده به مردم رساند.
این کاندیدای ریاست جمهوری در ادامه به سایر بازارها نیز اشاره کرده و می گوید: بازار سرمایه، بازار پول و بیمه باید هماهنگ و هم افزا باشند و هنر رئیس جمهور نیز این است که این بازارها را مدیریت کند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به ایجاد شورای ثبات بین نهاد های مالی ( بانک مرکزی، بیمه مرکزی و بازار سرمایه) اشاره کرده و گفته است: بازار سرمایه باید مطمئن و پایدار باشد و باید با خطاها برخورد کرد و از تکرار آن جلوگیری کرد.
بیمه سرمایه زیر ۱۰۰ میلیون تومانی در بورس
محسن رضایی که در گذشته نیز اظهارنظرهایی در خصوص وضعیت سهامداران داشته است، در خصوص برنامه های خود برای بورس می گوید: دو برنامه برای احیای بازار بورس دارد که یکی تشکیل صندوق جبران زیان های مالباختگان است که در این صندوق بخشی از زیان مالباختگان با استفاده از برخی منابع جبران خواهد شد. دوم هم، تشویق تولید و سرمایه گذاری و ارتباط آنها با واگن های سرمایه هم مهم است و اگر تولید را به بازار سرمایه متصل کنیم، در آن صورت بازار بورس احیا شده و ارزش سهام ها بالا خواهد رفت و به همین دلیل بسیار مهم است این که تولید به واگن متصل شود.
رضایی خود را اقتصاددان می داند و درباره احیای بورس معتقد است: شرکت‌های بزرگی که تجربه، قدرت تولید زیادی دارند، بایستی سهام قدیم خود را نگه داشته و سهام جدید بفروشند و وقتی پول جدیدی از این راه به دست آوردند بایستی آن را به سمت سرمایه و تولید ببرند و این کار باعث می شود ارزش سهام بالا برود. بنا داریم تا شاخص سهام بازار بورس را به یک میلیون و ۵۰۰ هزار برسانیم و به مرور زمان این شاخص افزایش پیدا خواهد کرد.
وی با بیان اینکه یک بیمه برای سرمایه‌گذاران ایجاد می‌کنیم، تاکید کرده است: سرمایه زیر ۱۰۰ میلیون تومان در بورس را بیمه خواهیم کرد، چون شما می دانید که ۹۰ درصد سرمایه گذاران سرمایه ای زیر ۵۰ میلیون دارند.
تشکیل صندوق جبران خسارت
سید ابراهیم رییسی، در نطق های انتخاباتی خود با انتقاد از رفتار دولت روحانی و بیان سخنانی که برخی سهامداران نیز به آن اعتقاد دارند، مثل جبران کسری بودجه دولت از طریق این بازار معتقد است: الان راه حل این است که صندوق جبران خسارت راه اندازی کنیم تا به مردم اعتماد بدهد.
به گفته این کاندیدای ریاست جمهوری، با صندوق بیمه یا صندوق جبران خسارت برای افرادی که سهامدار بورس هستند و حتی مبالغ اندک دارند، دولت باید برای جبران خسارت مردم که به بورس امید بستند این موضوع را حل و جبران کند.
رئیسی درباره تامین منابع جبران خسارت برای سهامداران بورس نیز می گوید: ما صندوق توسعه ملی و صندوق تثبیت داریم و در جلسه شورای عالی اقتصادی این بحث مطرح شد و مبالغی وجود دارد و جایی که پیشنهاد کردند که پیگیری شود و در واقع این مبلغ صندوق، قابل تامین است به نحوی که دولت بتواند خسارت را جبران کند. باید صندوق جبران خسارت فعال شود تا مردم اعتماد کنند و منابع صندوق قابل تامین است و اولا صندوق تثبیت در بورس هست و این مبلغ قابل تامین برای دولت است.
جلوگیری از منفعت طلبی بورسی
علیرضا زاکانی دیگر کاندیدای ریاست جمهوری نیز معتفد است: با سیاست گذاری دقیق شرایطی را در دولت فراهم خواهیم کرد تا تعادل و ثبات در بازار سرمایه شکل بگیرد. با آموزش صحیح و پیشگیری از منفعت طلبی بورس، امکانی فراهم می کنیم تا مردم نقدینگی خود را به سمت بازار سرمایه سوق بدهند و با ارائه درست امکانات شرایط مولد شدن سرمایههای راکد در کشور فراهم شود.
وی با بیان وظایف دولت خود در حمایت از سهامداران می گوید: خودمان را مکلف می دانیم این سود و نقدینگی گسترده که در جامعه هست به سمت بورس سوق یابد.
حل ۳ روزه مشکل بورس
امیرحسین قاضی زاده نیز یکی از کاندیداهایی است که در گذشته نیز اقدامات جدی در حوزه بورس داشت است. وی معتقد است: سه روزه می شود مشکل بورس را حل کرد. اگر رئیس جمهور شوم، پول های خارج شده توسط دولت را در قالب صندوق تثبیت به بازار بورس برمی گردانم.
وی با توجه اقدامات گذشته خود، می گوید: اولین کسی بودم که ریشه بحران بورس را شناسایی و از تخلف شبیه به دزدی دولت از سهامداران به عنوان وکیل مردم شکایت کردم؛ ۹ ماه است این پرونده را بدون شعارزدگی دنبال می کنم.
بورس جای خوبی برای سرمایه گذاری است!
محسن مهرعلیزاده نیز هنوز برنامه دقیقی برای بورس ارائه نکرده است. عدم ارائه برنامه کلی و اکتفا به انتقاد از دولت و اعلام اعتقاد به کاهش مداخله دولت در امور اقتصادی و اجتماعی جملاتی بوده است که درباره بورس به زبان آورده است.
دخالتی در بورس انجام نمی دهم
عبدالناصر همتی نیز در این باره معتقد است: به دخالت در بورس اعتقادی ندارم، نباید یک روز دامنه نوسان متقارن بگذارند یک روز بردارند و یا یک روز محدودیت خرید بگذارند و یک روز بگویند که باید ۲۴ ساعت بگذرد تا بتواند درخواست خود را وارد سیستم کند. من اعتقاد صد درصدی به بورس دارم، سقوط بورس هم دلایل مختلفی دارد که در یک زمان مناسب مفصل در خصوص آن توضیح خواهم داد.
وی با بیان اینکه بخش مهمی از مشکلات بورس به خاطر دخالت‌های غیرمنطقی است می گوید: در بازار سرمایه ما کارهایی شد که نباید می‌شد. حمایت‌های بدون منطق برای رشد سریع شاخص مشکل‌ساز شد. بازار سرمایه تجلی بخش حقیقی اقتصاد است و بازاری است که بخش خصوصی خرید و فروش می کند. می شود بورس را احیا کرد اما نه در دو یا سه روز. بورس باید شفاف شود. نمی‌گویم همیشه بورس بالا برود. مثل همین روندی که در روزهای اخیر دارد را باید پیش بگیرد. حمایت جدی از بازار سرمایه به عنوان رکن مهم تامین مالی تولید خواهم کرد.
در این بین باید دید سهامداران خرد، راهکار کدام یک از کاندیداها را عملیاتی می دانند و رای آن به سبد کدام یک از نامزدها ریخته خواهد شد.
