لیلا سلیقه دار، مشاور و جویشگر حوزه تعلیم و تربیت در خصوص راهکارهای انتخاب درست برای رأی اولی ها و پیشگیری از هیجانات کاذب در خانواده ها گفت: ما باید یادمان بماند که به طور کلی دوره نوجوانی همیشه دوره پر هیجانی است و زمانی که در مورد رأی اولی‌ها حرف می زنیم یعنی هدف ما گروه سنی نوجوان است.
وی با بیان اینکه نوجوان هر روز درگیر هیجان است، افزود: اگر نوجوان این هیجانات را در محیط اطراف پیدا نکند یا آن را در وجود خودش کشف می کند و یا آنچه را که ایجاد شده و کمرنگ است را پررنگ تر می بیند، حالا ما باید بدانیم که با چه راهکارهایی می توانیم هیجاناتی مثل جریان انتخابات را مدیریت کنیم تا تأثیر خوبی روی انتخاب نوجوان ما داشته باشد.
لزوم مدیریت درست ابزار هیجان در خانواده ها
این مشاور حوزه تعلیم و تربیت تصریح کرد: اولین نکته این است که والدین که بالغ خانواده هستند تلاش کنند تا خودشان درگیر هیجانات کاذب نشوند، گاهی ممکن است در رسانه ها یا فضای مجازی فیلمی دیده شود یا کسی در نقد دیگری چیزی بگوید و معمولاً در این گونه مواقع هرکسی تلاش می کند صحبت ها را طوری مدیریت کند که برای مردم جالب باشد یا توجه شان را جلب کند تا هیجان زیادی را به همراه داشته باشد.
به همین جهت اگر ما در خانه نوجوان داریم باید مدیریت درستی روی ابراز هیجان داشته باشیم، این دقیقاً خودش یک الگوی عملی است که می تواند هیجان مخرب را برای نوجوان از بین ببرد.گاهی ممکن است که خود والدین رفتارهای هیجانی داشته باشند، باید مراقب باشیم و بدانیم که محیط خانواده جایی برای تخلیه هیجان نیست و رفتارهای هیجانی به خصوص در مسائل سیاسی باید در در گروه های جمعی و هم سن و سال باشد،در واقع ما نه فقط در ایام انتخابات بلکه تا زمانی که نوجوان داریم باید این هیجانات را کنترل کنیم.
پرهیز از دست به دست کردن اخبار هیجانی
وی ادامه داد: نکته دیگر این است که نباید اخبار هیجانی و کاذب را دست به دست کرد، چرخاندن فیلم هایی که موضوعات هیجانی رو مطرح می کند اشتباه است، مثلاً اخیراً یکی از هنرمندان در خصوص ورزش بانوان مسائلی را مطرح کرد که بحث های زیادی را به وجود آورد. این صحبت ها باعث جلب نگاه و توجه دیگران شد، قطعاً که در انتخابات صد در صد صحبت ها برای جلب توجه و در راستای تخریب رقبا است. به همین جهت باید مواظبت کنیم خودمان آب را گل آلود نکنیم.
کسب اطلاعات درست از منابع موثق
نکته دیگری که بسیار اهمیت دارد این است که خانواده ها باید اطلاعات خود را از منابع موثق و درست به دست بیاورند، این اطلاعات باید از یک زنجیره درست به دست بیاید، مثلاً زمانی که من می خواهم درباره خودم نظری بدهم آنچه که خودم درباره خودم می گویم یک درجه اعتبار دارد، آنچه که دوستانم در مورد من می گویند یک درجه اعتبار دارد و آنچه که نقادات می گویند اعتباری دیگر، از مجموع این نظرات و بررسی ها می توان فهمید که نظر درست و نهایی چیست.
سلیقه دار با بیان اینکه در موضوعاتی مثل انتخابات باید این زنجیره سه گانه لحاظ شود، گفت: موضوع دیگری که در این شرایط اهمیت دارد بحث جریان سازی هاست، ماهیت این جریان سازی طبیعی است اما گاهی ممکن است جریان سازی هایی صورت بگیرد که مسائل شخصی و ارزش ها را هدف قرار دهد و در آن به افراد بی حرمتی شود،این ها جریان سازی های مخربی است که خیلی ها از آن آسیب دیده اند.
آموزش شیوه درست انتخاب به نوجوانان
اگر ما از این جریان سازی ها که اغلب برای نوجوانان هیجان انگیز است آگاه باشیم می توانیم اثرگذاری یا مخرب بودن آن را بفهمیم و فرزند خود را از پشت پرده ای جریان سازی ها آگاه کنیم.
نکته مهم دیگر این است که باید شیوه درست انتخاب را به نوجوان آموزش دهیم و بهانه ای پیدا کنیم که نوجوان بتواند کیفیت انتخاب های زندگی اش را بالا ببرد، این امر باعث می شود تا انتخابگری نوجوان نه فقط در این برهه بلکه در موضوعات آتی زندگی مثل انتخاب شغل و همسر اثرگذار باشد.
حالا ما باید چگونه این انتخابگری را به نوجوان آموزش دهیم؟ باید به یاد داشته باشیم که انتخاب یک فرآیند است، اجزا دارد و خودش جزئی از مهارت است، مهارت انتخابگری مثل هر مهارتی نیازمند تمرین است، پس هر وقت می گویید مهارت یعنی تمرین نیاز دارد در تمرین هم ممکن است زمین خوردن و انتخاب اشتباه وجود داشته باشد.
انتخابگری باید با چند گزینه همراه باشد، یعنی نوجوان را ترغیب کنیم که از بین کاندیداهای احراز صلاحیت شده به برنامه ها و فیلم های تبلیغاتی همه نامزدها اهمیت بدهد، آن ها را بررسی کند و سپس انتخاب کند.
امکان و اختیار انتخاب را به نوجوان بدهیم
وقتی می گوییم باید انتخاب کند باید امکان انتخاب و اختیارش را هم به او بدهیم و بگوییم خوب و بد انتخاب پای خودش است، نباید در اثر انتخاب اشتباه نوجوان را سرزنش کنیم.
وی ادامه داد: حالا که وارد پروسه انتخاب شد باید به او کمک کنیم تا اطلاعات کسب کند، نباید بگوییم فلان چیز را انتخاب نکن چون من خوشم نمی آید بلکه باید با دلایل منطقی به او در مسیر انتخابگری کمک کنیم.
ملاک مشخصی برای خوبی و بدی گزینه های انتخابی داشته باشیم
بعد نوبت به تجزیه و تحلیل می رسد، ما باید تمام تمام ویژگی ها چه مثبت چه منفی را بررسی کنیم تا راحت تر بتوانیم بین گزینه های موجود غربالگری کنیم، برای اینکه از سوءگیری های شخصی و هیجانی و شهودی جلوگیری کنیم باید ملاک مشخصی برای خوبی و بدی بگذاریم. حالا نوبت به استنتاج می رسد چون قرار است در نهایت به یک نتیجه کلی برسیم.
یادمان نرود که ما به عنوان والدین نوجوان یا مربی باید زمینه ای را فراهم کنیم تا نوجوان انتخاب درست تری داشته باشد، باید با نوجوان وارد تعامل و گفت و گو شویم، نظرش را بدانیم و نظرات خود را هم بیان کنیم، این اگر برآمده از منطق والدین باشد قطعاً اثرگذار خواهد بود.
آموزش انتخابگری را نباید به گلوگاه های مهم موکول کنیم
این مشاور و جویشگر حوزه تعلیم و تربیت تأکید کرد: زندگی سرشار از انتخاب های ریز و درشت است و اگر فرزند من فرآیند انتخابگری را بلد نباشد من به عنوان پدر و مادر در این زمینه کوتاهی کرده ام، چون میلیاردها فرصت انتخاب بوده که می توانستیم به او بدهیم تا با الفبای انتخابگری آشنا شود.
