به گزارش صدای حوزه، «خشونت خانگی» سابقهای طولانی در تاریخ بشر دارد و بر خلاف آمار بالا، هنوز این نوع خشونت در مقایسه با اشکال عمومیتر خشونت، مورد غفلت قرار میگیرد. خشونت فیزیکی و جسمی تنها نوع خشونت نیست و رفتارهایی مانند تهدید، تحقیر، تمسخر و فحاشی نیز از انواع خشونت محسوب میشوند.
به دلیل اینکه در برخی بررسیها خشونت فیزیکی زنان علیه شوهران، شایع نبوده؛ معمولا در جوامع به دیگر اشکال خشونت خانگی علیه مردان مثل خشونت کلامی، روانی، اجتماعی، مالی، جنسی و … توجه چندانی نشده است. در سالهای اخیر توجه برخی از پژوهشگران و صاحبنظران مسائل اجتماعی به خشونت خانگی علیه مردان نیز جلب شده است.
بر همین اساس پژوهشگران با انجام یک مطالعه ۲۵ نفر از مردانی که در سال ۱۳۹۹ به مراکز مشاوره خانواده شهر زنجان مراجعه کردند و مورد خشونت خانگی قرار گرفته بودند را، از طریق مصاحبه مورد بررسی قرار دادند. از مصاحبه با این افراد هفت موضوع محوری مرتبط با خشونت خانگی علیه مردان شناسایی شد و اهمیت این شاخصها از طریق دیدگاه متخصصان و خبرگان این موضوع مشخص شد.
عوامل موثر در خشونت خانگی علیه مردان
در این مطالعه عنوان شد که مواردی چون «فقدان آگاهی در مورد حقوق زنان»، «مشکلات ازدواج زنان»، « مدیریت ضعیف مرد در خانواده»، «مشکلات تربیتی قبل از ازدواج»، «مشکلات جسمی و روحی زنان و مردان»، «مشکلات رفتاری زوجین»، «مشکلات روانی مردان»، «مشکلات اخلاقی زنان» و «مشکلات معیشتی و اقتصادی» در خشونت خانگی علیه مردان موثر است.
به اعتقاد پژوهشگران این مطالعه؛ با توجه به نتایج این بررسی، اصلیترین عامل خشونت علیه مردان مشکلات اقتصادی است. به همین دلیل آنها پیشنهاد میکنند این موضوع به صورت جدی مورد توجه دولت قرار گیرد و در این زمینه اقدامات اساسی انجام شود.
بررسیها نشان داده که یکی دیگر از دلایل مهم خشونت علیه مردان، سکوت آنهاست. اکثر مردان، زمانی که دچار خشونت میشوند، سکوت میکنند. همچنین مردان به دلیل جایگاه خاص اجتماعی خود و ترس از مورد تمسخر و استهزا قرار گرفتن تمایلی به بیان ماوقع خود ندارند و به همین دلیل ارتکاب جرائم بر علیه آنان مخفی باقی میماند.
به گفته این محققان: «مشکلات روانی و مسائل رفتاری و مشکلات تربیتی از دیگر علل تشدید خشونت خانوادگی علیه مردان است. بنابراین در این زمینه بهرهگیری از خدمات مشاورهای متخصصان، بسیار حائز اهمیت است. همچنین صدا و سیما به عنوان یک رسانه ملی در خصوص آگاهیرسانی و آموزش نقش بسیار مهمی دارد.
نکته مهم این پژوهش این است که یکی از علل اصلی خشونت خانگی علیه مردان، عدم رعایت حقوق زنان و احساسی است که زنان نسبت به این موضوع دارند. پژوهشگران این مطالعه اعتقاد دارند که نقش مردان و جامعه در این موضوع باید مورد بررسی قرار گیرد و در زمینه برای احقاق حقوق و رفع احساس عدم برابری فراهم شود.
این پژوهشگران میگویند: «بخش مهمی از خشونت علیه مردان، نتیجه عدم رعایت حقوق زنان در خانواده و اجتماع است. بر این اساس با رعایت حقوق زنان، میتوان به کاهش خشونت علیه مردان امیدوار شد».
در انجام این تحقیق منیژه سلیمی و محمدعلی چیتساز؛ پژوهشگران گروه جامعهشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان، مشارکت داشتند.
یافتههای این مطالعه زمستان ۱۳۹۹ به صورت مقاله با عنوان «شناسایی عوامل موثر بر خشونت خانگی علیه مردان» در فصلنامه پژوهشهای جامعهشناختی منتشر شده است.