اگر هنوز چیزی در مورد روانشناسی شخصیت نمیدانید وقتش هست این مقاله رو بخوانید و نسبت به خود و افکار ورفتار خود ریزتر شده تا خدای نکرده اگر به یکی از این اختلالات دچار هستید آن را برطرف کنید.
همه ی ما از بچگی شرایط های مختلفی را تجربه کرده ایم، با چالش های خوب و بدی مواجه شدیم، پدر مادرمان، جامعه، مدرسه و خیلی چیزای دیگه باعث شدن فکر، عمل، احساساتمان به این شکل در بیایند.بعضی ها مشکلاتی دارند که حتی نمی دانند چجور اختلال شخصیتی حساب میشود و بخاطر همین ندانستن هیچوقتم به دنبال تا درمانش نرفتند غافل از اینکه این دست ناهنجاری ها خیلی زندگی را تحت تاثیر قرار داده و میتواند لطمه های جبران ناپذیری به خودمان و دیگران وارد کند.
شخصیت چیست؟
شخصیت چیست در روانشناسی؟چی باعث شده شما همین فردی باشید که الان هستید؟چه عواملی شخصیت شما را شکل داده؟عامل های ژنتیکی، نحوه تربیت و انواع تجربیاتی که شما در زندگی داشته اید، در شکلگیری شخصیت شما نقش بسزایی دارد.
از دیدگاه روانشناسی شخصیت، آنچیزی که باعث تفاوت شما با دیگری می شود الگوهای فکری، عواطف و احساسات و رفتارهایی است که در طول زندگی دارید.اگرچه که هیچ تعریف یکسانی از شخصیت وجود ندارد اما اکثر محققان آن را یک چیزی تصور می کنند که از درون می آید و در طول زندگی هم ثابت است.
روانشناسان با درک شخصیت افراد، نوع واکنش آنها به موقعیت های خاص و چیزهایی که در زندگی ترجیح می دهند و برایش ارزش قائل هستند را پیش بینی می کنند.
روانشناسی شخصیت چیست؟
شما کی هستید؟چه تفاوتی با بقیه دارید؟آیا همه ی انسان ها از نظر تفکر، احساس و نوع رفتار کاملا شبیه هم هستند؟معلومه که نه! شخصیت منحصر به فردی که دارید جواب این سوال چیست رو به راحتی میده.شخصیت روی تمام جنبه های زندگی از روابط گرفته تا سبک زندگی تاثیر می گذارد.
حالا واقعا روانشناسی شخصیت چیست ؟ روانشناسی شخصیت یکی از بزرگترین و محبوب ترین شاخه های روانشناسی است که با ارائه اطلاعات جذاب در مورد تفاوت های شخصیتی خیلی ها را ترغیب کرده است تا در این زمینه بیشتر بدانند.
متخصصان حوزه روانشناسی شخصیت بدنبال این هستند که بفهمند شخصیت ما چطور رشد می کند و چه تاثیری روی فکر و رفتارمان می گذارد؟آنها همچنین اختلالات شخصیتی را در افراد پیدا کرده و آنرا درمان می کنند.
روانشناسی شخصیت از روی چهره چقدر واقعیت دارد؟
شواهد زیادی هست که نشان میدهد از روی شکل و شمایل چهره می توان به یکسری از خصوصیات شخصیتی در افراد پی برد.اینکه چقدر این یافته ها درست و علمی هست را خیلی کامل در مقاله روانشناسی چهره توضیح داده ایم که می توانید با خواندن آن اطلاعات جالبی در این خصوص بدست بیاورید.
اختلالات شخصیت از دیدگاه روانشناسی شخصیتی
در روانشناسی شخصیتی بر روی مشکلات مربوط به شخصیت افراد که عموما بنام اختلالات شخصیتی بیان می شود، کار می کنند.اختلال شخصیتی بعنوان ناهنجاری های مزمن و فراگیر شناخته می شوند که می توانند روی افکار، رفتار و عملکردهای بین فردی تاثیر جدی بگذارند.
در واقع ناهنجاری های شخصیتی گروهی از بیماری های روانی است که شامل الگوهای بلند مدت فکری، رفتارهای ناسالم و انعطاف ناپذیر می باشند.اینگونه رفتارها مشکلات وخیمی را در روابط و کار فرد بوجود می آورند.از دیدگاه روانشناسی شخصیتی، افرادی که مبتلا به اختلال شخصیت هستند نمی توانند استرس خودشان را بخوبی کنترل کرده و مشکلات روزمره شان را حل نمایند.معمولا این افراد روابط پرآشوبی با دیگران دارند.
بعضی وقت ها ممکن است متوجه نشوید که اختلال شخصیت دارید، چون فکر می کنید فکر و رفتارتان طبیعی است و دیگران را بخاطر چالش هایی که با آن روبرو هستید سرزنش کنید.نابهنجاری های شخصیتی معمولا از نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع می شود.بعضی از این اختلالات در دوران میانسالی کمتر به چشم می خورد.
انواع اختلالات شخصیتی
انواع اختلالات شخصیتی بر اساس علائم و ویژگی ها در ۳ خوشه گروه بندی می شوند.که اگر درمان نشوند مشکلات جدی برای فرد ایجاد می کنند.
۱-اختلال شخصیتی خوشه A
این بیماران، افکار و رفتار عجیب غریب دارند. اختلال شخصیت پارانوئید، اسکیزوئید و اسکیزوتایپال در خوشه A قرار می گیرد.
خصوصیات پارانوئیدها:
- بی اعتمادی و سوء ظن نسبت به دیگران و انگیزه های آنان
- اعتقاد دارند دیگران قصد آسیب یا فریبشان را دارند
- سوءظن به وفاداری و امانت داری دیگران
- واکنش های عصبی و خصمانه نسبت به تحقیر و توهین هایی که احساس می کنند
- کینه توزی
- شک غیر موجه و مکرر در مورد خیانت همسر یا شریک جنسی
خصوصیات اسکیزوئیدها:
- ترجیح می دهند تنها باشند و به روابط شخصی و اجتماعی علاقه ندارند.
- خیلی نمی توانند احساسات خود را بیان کنند
- توانایی لذت بردن از اکثر فعالیت ها را ندارند
- نسبت به دیگران ظاهری سرد و بی تفاوت دارند
- چندان علاقه ای به برقراری رابطه جنسی با دیگران ندارند
خصوصیات اسکیزوتایپال ها:
- دارای لباس، افکار، گفتار، رفتار و اعتقادات عجیب غریب هستند
- از تجربه های ادراکی غیرعادی مثل شنیدن صدایی که نامشان را نجوا می کند، حرف می زنند
- دارای احساسات تلخ و پاسخ های عاطفی نامناسب هستند
- اضطراب اجتماعی داشته و یا روابط نزدیک ندارند یا اگر داشته باشند از آن ناراحت هستند
- به دیگران پاسخ های نامناسب یا مشکوک می دهند.یا در جواب دادن بی تفاوت هستند
- تفکر جادویی دارند.معتقدند که می توانند باافکارشان روی افراد و اتفاقات اثر بگذارند
- اعتقاد دارند که برخی از حوادث فقط برای آنها پیام های پنهانی دارند
۲-اختلالات شخصیتی خوشه B
این ناهنجاری با افکار و رفتار غیر قابل پیشبینی و بیش از حد احساسی نمایان می شود که شامل اختلالات شخصیتی ضداجتماعی، مرزی، نمایشی و خودشیفته می شوند.
خصوصیات آنتی سوشال یا ضد اجتماعی ها
- به نیازها یا احساسات دیگران بی توجه هستند
- مدام دروغ می گویند، دزدی می کنند، دیگران را گول می زنند و از نام مستعار استفاده می کنند
- همیشه با قانون مشکل دارند
- حقوق دیگران را زیر پا می گذارند
- رفتارهای پرخاشگرانه و خشونت آمیز دارند
- امنیت خود و دیگران را نادیده می گیرند
- مسئولیت پذیر نیستند
- از رفتارهای بدشان پشیمان نمی شوند
خصوصیات بوردرلاین یا مرزی ها:
- رفتارهای پرخطر دارند مثل رابطه جنسی غیر ایمن، قمار، پرخوری
- شخصیتی ضعیف، شکننده و بی ثبات دارند
- روابط زیاد و ناپایدار دارند
- در واکنش به استرس های بین فردی، خلق و خوی این افراد مدام بالا پایین می شود
- دیگران را تهدید به خودزنی و خودکشی می کنند
- از رها شدن و تنها بودن ترس شدید دارند
- اکثرا احساس پوچی می کنند
- زیاد خشمگین می شوند
- گهگاه پارانویای استرس دارند
خصوصیات هیستریونیک یا نمایشی ها:
- همیشه دنبال توجه هستند
- برای اینکه جلب توجه کنند خودشان را بیش از اندازه احساسی و تحریک کننده جنسی نشان می دهند
- براحتی تحت تاثیر دیگران قرار می گیرند
- دارای احساسات سطحی هستند که بسرعت هم تغییر می کند
- در مورد وضعیت ظاهری خود بیش از حد نگران هستند
- در روابط خود با دیگران بیش از آن چیزی که هست، احساس نزدیکی می کنند
خصوصیات نارسیستیک یا خودشیفته ها:
- باور دارند که خودشان خاصتر و مهمتر از دیگران هستند
- فکر می کنند قدرتمند، موفق و جذاب هستند
- قادر به شناخت نیازها و احساسات دیگران نیستند
- در مورد استعدادها و دستاوردهای خود اغراق می کنند
- انتظار دارند دائما از سوی دیگران تحسین شوند
- مغرور و متکبر هستند
- در مورد میزان توجه ای که بهشان می شود، انتظارات نامعقول دارند.دنبال سود بردن ازدیگران هستند.
- حسود هستند، یا اعتقاد دارند دیگران بهشان حسودی میکنند
۳-اختلال شخصیتی خوشه C
این نوع اختلال با افکار و رفتار مضطربانه و ترسناک همراه است که شامل اختلال شخصیتی اجتنابی، وابسته و شخصیت وسواسی-اجباری می باشد.
ویژگی های شخصیتی اجتنابی:
- نسبت به انتقاد یا طرد شدن بسیار حساس هستند
- احساس عدم کفایت، حقارت و جذاب نبودن می کنند
- از فعالیت های کاری که نیازمند ارتباطات بین فردی است دوری می کنند
- ترسو و منزوی هستند و از فعالیت های جدید یا ملاقات با غریبه ها خوششان نمی آید
- در موقعیت های اجتماعی و روابط شخصی بشدت کمرو هستند
- از اینکه مورد تمسخر قرار بگیرند و تایید نشوند، می ترسند
ویژگی های شخصیت وابسته:
- بشدت به دیگران وابسته هستند و احساس می کنند نیاز به مراقبت دارند
- مطیع و فرمانبردار بوده و مثل کنه به دیگران می چسبند
- از اینکه مجبور شوند از خودشان مراقبت کنند و خرجشان را در بیاورند می ترسند
- اعتماد بنفس ندارند و برای کوچکتریین تصمیمی باید از دیگران مشاوره بگیرند
- بدلیل عدم اعتماد بنفس از شروع و انجام کارها به تنهایی برایشان سخت است
- از تایید نشدن میترسند و نمیتوانند مخالفتشان را بادیگران ابراز کنند
- به محض اینکه رابطه نزدیکشان پایان می یابد، احساس می کنند باید سریع رابطه جدید آغاز کنند
ویژگی های شخصیت وسواسی-اجباری:
- تمایل دارند تمام کارها را بدقت و با جزئیات، طبق نظم و قوانین انجام دهند
- بشدت کمال گرا هستند.و اگر به هدف خودشان به بهترین نحو نرسند پریشان شده و کارهایشان مختل می شود.مثل احساس عدم توانایی در به اتمام رساندن یک پروژه آنهم به این
- دلیل که استاندارهایشان بسیار سختگیرانه است و نمی توانند آنرا انجام دهند
- دوست دارند دیگران، وظایف و موقعیت ها را کنترل کنند و نمی توانند کارها را به بقیه واگذار کنند
- بعلت تعهد بیش از حد به کار، از دوستان و انجام فعالیت های لذت بخش غافل می شوند
- نمی توانند اشیای شکسته یا بی ارزش را دور بریزند
- سفت و سخت و لجباز هستند
- در مورد اصول و ارزش های اخلاقی انعطاف پذیر نیستند
- هزینه و بودجه های خود را کنترل کرده و در خرج کردن خسیس هستند
شخصیت اجتنابی در رابطه
اختلال شخصیت اجتنابی جزء آن دسته از اختلالات شخصیت است که با عصبی بودن و ترس مشخص می شود.افرادی که دارای اختلال شخصیت اجتنابی هستند نسبت به قضاوت دیگران در مورد خودشان بسیار حساس هستند.این اشخاص خیلی دوست دارند با دیگران ارتباط برقرار کنند اما بخاطر اینکه از طرد شدن توسط دیگران بشدت می ترسند، از تعامل اجتماعی دوری می کنند.
داشتن روابط صمیمانه برای این افراد بسیار سخت است چراکه آنها دائم نگران اند که حرف نادرستی بزنند و خجالت بکشند.این نگرانی ها انها را وادار به گوشه گیری می کند.از آنجاییکه شخصیت اجتنابی در مقابل انتقاد حساس هستند براحتی توسط دیگران آسیب می بینند.
علت دقیق این اختلال نامعلوم است اما متخصصان معتقدند که ژنتیک و محیط در بوجود آمدن این اختلال نقش دارند.طرد شدن در کودکی توسط والدین و همسالان باعث کاهش عزت نفس و احساس کم ارزشی این افراد شده است.
شخصیت اجتنابی در رابطه از صمیمی شدن با شریکش خودداری می کند.فاصله را حفظ کرده و با زیاد کردن فعالیتش از زیاد شدن رابطه با شریکش خودداری می کند.این افراد اصلا دوست ندارن که در موردشان چیزی بدانیم چراکه با اینکار می خواهند خودشان را در برابر نفوذ و کنترل طرف مقابل محافظت کنند.شخصیت های اجتنابی ترس از ترک شدن دارند زیرا در کودکی توسط والدین به نوعی رها شده اند.
برای اینکه دیگران را آگاه کنید رفتارتان چگونه است؟
خیلی ها می پرسند زمانیکه دیگران با ما بدرفتاری می کنند چکار کنیم؟همیشه همه ی اشتباهات بزرگ نیستند اما باز هم ممکن است فرد را آزار بدهند.حالا برای اینکه دیگران را آگاه کنید رفتارتان چگونه باید باشد؟چند راه وجود دارد تا بدون اینکه کسی را ناراحت کنیم یا احساس بدی بگیریم به دیگران بفهمانیم رفتارشان غلط است.
هنگام صحبت بجای اینکه فرد را مورد اتهام قرار بدهید بگویید اگر من جای تو بودم اینکار را می کردم.مکالمه را به سمت راه حل ببرید و با کلامتان به طرف بگویید که چه احساسی دارید.
اگر می توانید کمی دوری کنید.وقتی طرف مقابل متوجه دوری شما بشود بدنبال دلیل می گردد.فرد در نهایت از شما می خواهد که علت دوری کردن یا کم محلی تان را توضیح دهید.اینجا دو حالت وجود دارد.یا اینکه طرف فهمیده اشتباه کرده و از کرده خود پشیمان است یا اینکه واقعا متوجه اشتباهش نشده که در اینجا شما باید در کمال ارامش علت دوری کردنتان را توضیح دهید.
اصلا وارد مشاجره و جدل نشوید.وقتی که شروع به مشاجره کنید هر حرفی ممکن است رد و بدل شود و این بر ناراحتی و ایجاد کدورت می افزاید.بنابراین بحث را بر جدل ترجیح دهید.در هنگام بحث دو نفر نظراتشان را آزادانه و بدون توهین بیان می کنند.افراد می توانند خودشان را جای هم بگذارند و در خصوص آن موضوع درست فکر کنند.
