به گزارش صدای حوزه، بغداد دوباره به یکی از کانونهای خبرساز در منطقه تبدیل شده است. بلافاصله یک روز پس از کشته و زخمی شدن دهها نفر در تظاهرات اعتراضی علیه انتخابات سراسری عراق و خشم گروههای مقاومت از این موضوع، مقامات بغداد مدعی ترور ناموفق مصطفی الکاظمی در بغداد شدهاند. این ادعا در حالی مطرح میشود که گروههای مقاومت و در راس آنها ائتلاف فتح به رهبری هادی العامری، از پیگیری جدی پرونده تیراندازی به معترضان به نتایج انتخابات در بغداد خبر داده بودند.
ماجرای ترور مصطفی الکاظمی چه بود؟
در اوایل بامداد روز گذشته، برخی رسانههای عراقی از شنیده شدن صدای تیراندازی و انفجار در منطقه سبز بغداد خبر دادند. کانال «صابریننیوز» در خبری فوری گزارش داد: «صدای انفجار در منطقه سبز بغداد شنیده شده است. در نزدیکی منطقه سبز تیراندازی شدیدی در حال انجام است. آژیرهای خطر در داخل سفارت آمریکا در بغداد به صدا درآمده و تعداد زیادی نیروی امنیتی در داخل و اطراف دروازههای منطقه سبز مستقر شدهاند».
این رسانه عراقی ادامه داد:«ستونهای دود از داخل منطقه سبز در بغداد بلند شده است. سفارت آمریکا در بغداد بهطور تصادفی در حال تیراندازی هوایی است».
صابریننیوز دقایقی بعد با اعلام خبر وقوع دومین انفجار در پایتخت عراق، گزارش داد که از هتل بابل در بغداد با پلیس تماس گرفته شده و وضعیت اضطراری اعلام شده است. پس از آن، خبرگزاری فرانسه به نقل از منابع امنیتی در عراق گزارش داد نزدیک منزل مصطفی الکاظمی، نخستوزیر این کشور در منطقه سبز هدف حمله هوایی قرار گرفته است.
برخی منابع عامل این حمله را پهپاد انفجاری و برخی دیگر، موشک کاتیوشا اعلام کردهاند. دقایقی بعد اما نهاد موسوم به «گروه رسانهای امنیتی عراق» در بیانیهای اعلام کرد که منزل نخستوزیر عراق با یک فروند پهپاد انفجاری هدف سوءقصد قرار گرفته بود اما این تلاش ناکام مانده و الکاظمی در سلامت کامل است. بهگفته منابع مطلع، الکاظمی در زمان حمله به اقامتگاهش در منزل نبودهاست.
در متن این بیانیه آمده است: «سوءقصد نافرجام علیه نخستوزیر و فرمانده کل نیروهای مسلح، توسط یک پهپاد بمبگذاری شده که قصد داشت اقامتگاه وی را در منطقه سبز بغداد هدف قرار دهد، انجام شد ولی او آسیبی ندیده و در سلامت کامل است. نیروهای امنیتی بهنوبه خود اقدامات لازم را در رابطه با این تلاش نافرجام انجام میدهند».
با این حال، برخی منابع از اغراقآمیز بودن گزارشهای منتشرشده درخصوص ترور مصطفی الکاظمی سخن گفتهاند. بهعنوان مثال یک منبع ویژه صابریننیوز از داخل کاخ ریاستجمهوری عراق میگوید: «هیچ آسیبی [به اقامتگاه وی] وارد نشده است. یک پهپاد کوچک به کاخ مصطفی الکاظمی برخورد کرد که بدون آسیبدیدگی بود».
نخستوزیر عراق در اولین واکنش بعد از حمله به اقامتگاه وی، در توییتی نوشت: «من بهدنبال موفقیت عراق و مردم عراق بودم و هستم. موشکهای خیانت، مؤمنان را دلسرد نمیکند و استواری و عزم نیروهای امنیتی قهرمان ما برای حفظ امنیت مردم نمیلرزد. الحمدلله در میان مردمم حالم خوب است و به خاطر عراق همه را به آرامش و خویشتنداری دعوت میکنم».
شلیک نیروهای آمریکایی به شهروندان عراقی
آنچه پرونده حوادث اخیر در عراق را پیچیدهتر میسازد، مربوط به تیراندازی نیروهای آموزشدیده آمریکایی به سوی معترضان به نتایج انتخابات بوده است. حسن سالم، یکی از سران ائتلاف سیاسی الفتح میگوید: نیروهای آموزشدیده آمریکا به سوی معترضان نتایج انتخابات پارلمانی در ورودی منطقه سبز بغداد شلیک کردهاند.
اظهارات حسن سالم زمانی قابلتامل میشود که نیروهای امنیتی عراقی در اعتراضهای جمعه اقدام به چند دقیقه تیراندازی هوایی کردند؛ تیراندازی ممتدی که بیش از ۱۰ دقیقه ادامه داشت و این سؤال در برخی محافل عراق مطرح است که آیا امکان دارد برخی طرفها از هیاهو و صدای ممتد تیراندازی هوایی استفاده کرده باشند تا گلوله مستقیم به سوی معترضان شلیک کنند؟ یک نکته دیگر این گمانه را تقویت میکند که یکی از معترضان وابسته به عصائب اهل الحق نه با یک گلوله سرگردان و تصادفی بلکه با سه گلوله از پشت به شهادت رسید. عضو ائتلاف الفتح تصریح میکند نیروهای آموزشدیده بهوسیله آمریکاییها اقدام به شلیک به سوی معترضان کردهاند.
نکته کلیدی دیگر اینکه اساسا نیروهای آمریکایی با چه مجوز و پشتوانهای در محل اعتراضات حضور دارند؟ آیا این موضوع با موافقت برخی اعضای دولت عراق یا مقامات امنیتی این کشور صورت گرفته است؟ در هر حال، این سؤال مهمی است که مصطفی الکاظمی، نخستوزیر عراق باید نسبت به آن پاسخگو باشد. با این حال، وی نشان داده است که اساسا علاقهای به پاسخدهی نسبت به این سؤالات مهم ندارد!
در منطقه سبز بغداد چه میگذرد؟
صورتمسأله این است که با اعلام نتیجه انتخابات پارلمانی عراق که روز دهم اکتبر (۱۸ مهرماه) برگزار شد، شماری از احزاب و ائتلافهای سیاسی به نتیجه اعلامی اعتراض کردند و از دستکاری در نتایج این انتخابات سخن گفتند. تعدادی از شهرهای عراق نیز از پس از اعلام نتیجه اولیه شاهد تظاهراتهای متعدد در اعتراض به نتیجه انتخابات بودند بهنحوی که معترضان خواستار شمارش دستی تمام آرا شدند چرا که معتقد بودند در شمارش الکترونیکی آرا، دستکاری صورت گرفته است.
برخی سیاستمداران عراقی نیز با تایید نفوذ امارات، انگلیس و آمریکا در انتخابات اخیر این کشور، فرضیه دستکاری و دخالت این طرفهای خارجی در نتایج انتخابات پارلمانی اخیر را تأیید کردند. نخستین رخدادی که طی روزهای اخیر در منطقه سبز بغداد (منطقه امنیتی پایتخت عراق) رخ داد، مربوط به کشته و زخمی شدن دهها نفر از معترضان به نتایج انتخابات بود. هادی العامری، رئیس ائتلاف الفتح عراق، حوادث اخیر در منطقه سبز بغداد و حمله به تظاهرکنندگان را محکوم کرد.
العامری ضمن حضور در مراسم ختمی که برای یکی از تظاهرکنندگان کشته شده در منطقه سبز برگزار شد، گفت که برخی قصد دارند باعث درگیری معترضان و نیروهای امنیتی شوند. هادی العامری دراینخصوص میگوید: «چنین افرادی موفق نخواهند شد موجب این درگیری شوند و رخدادهای اخیر که با آتشزدن چادرها همراه بود، جنایتی است که بدون مجازات نخواهد بود. هرکس که دستور داده باشد و هرکس که دستورات را اجرا کرده است، مجازات خواهند شد و ما در قبال این جنایت سکوت نخواهیم کرد».
تظاهرات معترضان به نتایج انتخابات اخیر پارلمانی عراق به درگیری با نیروهای امنیتی منجر شد که در پی آن، یک نفر کشته و ۱۲۵ نفر زخمی شدند. پس از این مسأله، مصطفی الکاظمی، نخستوزیر عراق دستور داد تا تحقیقی جامع در این خصوص صورت گیرد.
حرکت نمایشی؟
ابوعلی العسکری، مسؤول امنیتی گردانهای حزبا… عراق، طرح سوءقصد به جان نخستوزیر این کشور را یک حرکت نمایشی دانسته است. او در کانال تلگرام خود نوشته است: «بازی کردن نقش قربانی از شیوههای نخنمایی است که به تاریخ پیوسته است. براساس اطلاعات موثق ما، در عراق هیچکسی حاضر نیست برای هدف قرار دادن نخستوزیر سابق، یک پهپاد ضرر کند. اگر هم کسی بخواهد به این موجود فیسبوکی آسیبی برساند، راههای بسیار با هزینه کمتر و مطمئنتر برای این کار وجود دارد. مضحکانهتر اینکه او ملت را به خویشتنداری و آرامش دعوت میکند و معلوم نیست چه کسی ممکن است نگران شود یا کنترل خود را از دست دهد؟»
کارشناسان امنیتی در عراق چه میگویند؟
در این میان، تحلیلگران امنیتی در عراق از وجود یک نیروی سوم یا نیروی مخفی در اعتراضات عراق سخن میگویند که هدف آن، ایجاد بحرانهای داخلی در عراق است. بر این اساس، یک طرف سوم مانند نیروهای آمریکایی مستقر در سفارت آمریکا یا گروهی که نمیخواهد این ترورها و تیراندازیها رسما به نام آن تمام شود، در فضای اعتراضات به معترضان شلیک میکند و این شامل کشتهشدگان معترض اکتبر ۲۰۱۹ نیز با هدف ایجاد فتنه بین گروههای عراقی میشود.
نگاهی به کسانی که در تظاهراتهای اعتراضی مورد هدف و اصابت گلوله قرار میگیرند، بهوضوح نشان میدهد که شلیک به معترضان نیز به صورتی هدفمند و برنامهریزی شده صورت میگیرد. در این میان، تاکنون چند نفر از فرماندهان عصائب اهل الحق در جریان اعتراضات یا در بحبوحه آن از سوی آنچه رسانههای وابسته به دولت عراق از آنها به عنوان گروههای ناشناس نام میبرند مورد حمله قرار گرفتهاند.
عصائب اهل الحق گروهی است که به دشمنی با آمریکا، رژیم صهیونیستی و دخالتهای امارات متحده عربی در عراق معروف است و البته با دولت انتقالی عراق هم زاویه دارد. پیش از این نیز در جریان اعتراضات اکتبر ۲۰۱۹، تعدادی از نفوذیها در میان معترضان، وسام العلیباوی، فرمانده عصائب و یکی از فرماندهان سابق الحشد الشعبی را در العماره، مرکز استان میسان در جنوبشرقی عراق به شهادت رساندند.
تیم ترور آمریکایی موسوم به فورت کارسون، یک نیروی رزمی است که حضور آنها در عراق، ادعای نبود نیروهای رزمی خارجی در عراق را تکذیب میکند و نشان میدهد که حضور نظامیان اشغالگر آمریکایی در عراق فقط برای آموزش و مشاوره نیست بلکه اهداف دیگری را دنبال میکنند.
ارتش سری آمریکا در عراق
بهنظر میرسد ماجرای تحولات امنیتی عراق، فراتر از یک سناریوی ساده است! در این معادله، باید روی نیروهای مخفی آمریکا که در بغداد و از جمله در منطقه سبز حضور نامحسوس اما تاثیرگذار دارند، تمرکز ویژهای کرد. اخیرا نشریه آمریکایی نیوزویک در مقدمه گزارشی اختصاصی با عنوان درون ارتش سری آمریکا به معرفی نیروی مخفی وزارت دفاع این کشور میپردازد که به نوشته این نشریه بزرگترین نیروی مخفی است که جهان تاکنون به خود دیده است.
طبق این گزارش ارتش مخفی که پنتاگون در یک دهه گذشته ایجاد کرده، حدود ۶۰ هزار نفر عضو دارد که بسیاری از آنها با چهرهای غیر از چهره اصلی و به صورت چراغ خاموش، همگی بهعنوان بخشی از برنامه گسترده موسوم به «کاهش هویت» (signature reduction) هستند. این نیرو که طبق آمار نیوزویک تعداد اعضای آن بیش از ۱۰ برابر عناصر مخفی سیا است، وظایف داخلی و خارجی را هم در پوشش نظامی و هم در پوشش غیرنظامی، هم در زندگی واقعی و هم به صورت آنلاین، گاهی در پوشش مشاغل خصوصی و شرکتهای مشاوره که برخی از آنها شرکتهای معروف هستند، انجام میدهد.
یکی از این وظایف، مربوط به ایجاد بحران در کشورهای دیگر(کشورهای هدف آمریکا) است. این روند باعث شده تعداد بیشتری از سربازان، غیرنظامیان و پیمانکاران تحت هویتهای دروغین کار کنند که بخشی از آن نتیجه افزایش نیروهای ویژه سری است. این افراد، با توجه به شرحماموریتهایی که از سوی نهادهای امنیتی آمریکا دریافت میکنند، وظیفه بحرانسازی در بحبوحه اعتراضات، تظاهراتها و… در کشورهای هدف را برعهده دارند.
عراق به کدام سو میرود؟
هم اکنون شاهد تجمیع دغدغههای مختلفی در عراق هستیم که حل و فصل آنها، راهحل عبور این کشور از بحران محسوب میشود. دغدغههای کوتاهمدت، مربوط به ابهامات ناشی از برگزاری انتخابات، شیوه اعلام نتایج، دخالت احتمالی دستگاههای امنیتی امارات، آمریکا و انگلیس در زیرساختهای سایبری و انتخاباتی عراق و … است. ابهاماتی که دولت عراق بهعنوان برگزارکننده انتخابات باید پاسخی قانعکننده درخصوص آنها بدهد.
مسأله دیگر، به پرونده شلیک گسترده اخیر به معترضان عراقی در منطقه سبز بغداد بازمیگردد. در این معادله نیز نیروهای امنیتی عراق قطعا باید پاسخگو باشند؛ چه این اقدام به صورت مستقیم از سوی نیروهای امنیتی صورت گرفته باشد و چه توسط نیروهای مخفی آمریکا که در منطقه سبز بغداد حضور دارند!
فراتر از این موارد، دغدغه اصلی در عراق، کماکان به اخراج نیروهای اشغالگر آمریکایی و پایان دادن به حضور آنها در این کشور بازمیگردد. تقسیم کردن نیروهای اشغالگر آمریکایی به دو بخش نظامی و غیرنظامی (امنیتی یا پیمانکاران) و توجیه حضور بخش مهمی از اشغالگران به بهانه واهی غیرنظامی بودن، قطعا افکارعمومی عراق را در این خصوص اقناع نخواهد کرد.
پس از شهادت شهید سپهبد سلیمانی و شهید ابومهدی المهندس در فرودگاه بغداد، شهروندان عراقی در تظاهراتی میلیونی و بیسابقه، تکلیف حضور اشغالگران در کشورشان را مشخص کردند. پارلمان عراق نیز مصوبه اخراج اشغالگران از خاک این کشور را به تصویب رسانده و اکنون به لحاظ عمومی و قانونی باید این مصوبه بدون کم و کاست یا تحریف اجرایی شود.