به گزارش صدای حوزه، آیت الله عبدالله جوادی آملی در پیامی تصویری به افتتاحیه کنفرانس بین المللی یافتههای نوین در مناسبات دین و خانواده اظهار داشت: درباره تبیین رابطه دین و خانواده باید دید که دین نسبت به خانواده چه فتوایی دارد؟
هم از نظر پیدایش و تشکیلات اولیه، هم از نظر پرورش و تربیت اعضای خانواده، هم در رسیدگی به نیازهای ضروری مشترک اعضای خانواده، هم در مانع شدن بروز اختلافات و مشکلات در منزل خانواده و هم در درمان پدیدههای اخلاقی خانواده و سایر عناصر محوری این نهاد.
این مرجع تقلید گفت: اصل بنیاد خانواده و بنای خانواده و هستی خانواده و سلامت و سرفرازی خانواده را خدا خودش به عهده میگیرد بدون اینکه کسی از او استفتاء کند.
وی افزود: اصول خانواده از نیاز حقیقی و غریزی سامان میپذیرد، هیچ مردی بدون زن و هیچ زنی بدون مرد زندگی انسانی نخواهد داشت؛ نیاز غریزی و حتمی هر زن، مرد است و نیاز غریزی و حتمی هر مرد، زن است، لذا در آغاز خلقت خداوند حوّا را کنار آدم و آدم را کنار حوّا آفرید، فرمود اینها یک حقیقت اند، خدای سبحان ناقص خلق نکرد.
پدر و مادر سهم تعیبن کنندهای در پرورش دارند
آیت الله جوادی آملی با بیان اینکه پدر و مادر سهم تعیین کنندهای در پرورش دارند، اظهار داشت: پدر و مادر «خلیفه الله» اند و سهم تعیین کنندهای دارند در پرورش؛ اینها همان طوری که خلیفه الهی اند در تبیین احکام، نشر احکام، معارف و حِکَم، خلیفه الهی اند در ایجاد و ابقاء، در پرورش و آفرینش انسان، اگر آفرینش کودک و خلقت فرزند مطرح است که هست این خلقت را خدا از راه پدر و مادر انجام میدهد؛
لذا فرمود هم سپاسگزار خدا باشید که مستخلف عنه است هم سپاسگزار پدر و مادر باشید که خلیفه است، نعمت هستی از ناحیه خدا به وسیله پدر و مادر است، بنابراین هیچ حقی بالاتر از حق پد رو مادر نیست، زیرا هیچ نعمتی بالاتر از نعمت آفرینش و پرورش نیست.
وی مودت و محبت در نهاد خانواده را از عناصر اصلی بقای خانواده دانسته و اظهار داشت: عامل مودّت و محبت باعث گرمی خانواده هاست. خداوند فرمود از انسان زن و مرد آفرید، یک؛ دلها را به هم مرتبط کرد، دو؛ به پدر و مادر فرمود این ودیعه الهی را که خدا به شما داد یعنی مودّت را، محبّت را، گرایش را، جاذبه را، شما این جاذبه را به دافعه تبدیل نکنید، این محبت را به عداوت تبدیل نکنید، کفران نعمت نکنید حق شناس باشید.
وی افزود: پس هیچ عاملی نمیتواند نهاد خانواده را سامان ببخشد مگر حفظ محبت و مودت الهی.
محبت عاقلانه و مودت عطوفانه؛ مهمترین عامل بقای نهاد خانواده
استاد حوزه علمیه قم با بیان اینکه مهمترین عامل بقای نهاد خانواده، محبت عاقلانه و مودت عطوفانه است، عنوان کرد: مودت بالاتر از محبت است. آن محبت سرشار، آن محبت رقیق و دقیق، آن محبت کارآمد، آن محبتی که از عاطفه به عقل و از عقل به عاطفه سرازیر میشود، آن بنام مودت است که همین کار اجرت رسول خدا هم شد، بنابراین مهمترین عامل تشکیل نهاد خانواده محبتی است که عاقلانه باشد مودتی است که عطوفانه باشد ﴿وَ جَعَلَ بَیْنَکُمْ مَوَدَّهً وَ رَحْمَهً﴾.
آیت الله جوادی آملی با بیان اینکه برنامه ریزی و تفسیم کار از دیگر عناصر بقای خانواده است، اظهار داشت: عنصر بعدی بقا خانواده، برنامه و نظم و تقسیم کار در خانواده است، تقسیم کار بعد از تقسیم عواطف است. فرمود درست است که مسئول تأمین نیازهای مسکن و امثال اینها مرد است اما مسئول تأمین سکینت، زن است.
سکینت خانواده به دست زن است
مفسر قرآن کریم با بیان اینکه سکینت خانواده به دست زن است، افزود: تأمین سکینت به عهده مرد نیست، آن قدرت ماهرانه گذشت و صبر و عاطفه در زنان و مادران است، این قدرت روحی که بتواند مشکلات را تحمل کند این سکینت است نه سکون و این کمال و جمال و جلال را ذات اقدس الهی به زن داد فرمود سکینت خانواده به دست زن است، اوست که میتواند مدیریت کند، آن رنج را تحمل کند، آن بزرگواری مال مادر است که بتواند فرزند تربیت کند که اگر این چنین بود فرزندان صالح تربیت میشوند.
لزوم تعدیل کردن توقعها بین زن و شوهر
این مرجع تقلید سپس در توصیهای بر تعدیل توقعها از طرف زوجین تاکید و بیان داشت: همسرداری و توقع را تعدیل کردن بدین صورت که نه شوهر مضایقه کند در تأمین نیازها به مقدار ضرورت و لازم و نه همسر بیش از آن توقع داشته باشد و این کار، کار بسیار سنگینی است. ولی در چنین خانواده است که فرزند صالح برمی آید. و فرزند صالح است که در روز خطر میتواند کشور و مملکت و نظام الهی را حفظ کند و فخرآفرینی کند و دهها برکات دیگر.
وی با بیان اینکه در روابط خانوادگی نرمش حرف اول را میزند، اظهار داشت: در جریان روابط خانوادگی نرمش حرف اول را میزند، چون اگر زن و شوهر هر کدام بخواهند حرف خودشان را تأمین کنند، اساس خانواده آسیب می بیند.
یک بیان نورانی از امام رضا (علیه افضل صلوات المصلین) رسیده است که درباره ارحام و پیروان به طور عموم و درباره خانواده یعنی زن و شوهر، اعضای خانواده با هم، به طور خصوص فرمود: «تَزَاوَرُوا» به زیارت یکدیگر بروید از یکدیگر جدا نشوید؛ چرا که شما وقتی کنار هم نشستهاید، سخنان ما را مطرح میکنید و سخنان ما عاطفه ایجاد میکند، مِهر و مودّت و صفا و وفا ایجاد میکند.
آیت الله جوادی آملی با بیان اینکه زن و مرد دارای یک حقیقت هستند، بیان داشت: روح انسان که مجرّد است زن و مرد ندارد و این دو هر دو انسان اند، پرورش اصلی دین هم مربوط به روح است و اعضای بدن تابع روح اند و این بدن است که دو صنف است نه اینکه زن و مرد دو نوع باشند و یا دو حقیقت باشند!
خیر اینها یک حقیقت اند بنام انسان و این حقیقت، مجرّد است و تمام احکام و حِکَم مشترک است هر چند در خصوصیات فرق میکنند.
مفسر قرآن کریم در پایان ضمن تقدیر و حق شناسی از برگزار کنندگان این همایش اظهار داشت: از ذات اقدس الهی مسئلت میکنیم که جامعه را به دین، مسائل ازدواج و سمّ مهلک طلاق آشنا کند، خانمها و آقایان قدر یکدیگر را بدانند، قدر فرزند پروری را بدانند، قدر انسانیت انسان را بدانند تا این نظام الهی به بارگاه ولی عصر تقدیم بشود.
کنفرانس بین المللی یافتههای نوین در مناسبات دین و خانواده روزهای ۱۸ و ۱۹ اسفند در چهار پنل جامعه شناسی، روانشناسی، علوم تربیتی، و فقه و حقوق در پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به صورت حضوری و مجازی برگزار میشود.
بیشتر بخوانید: