حجت الاسلام دکتر سید محمدحسین متولی امامی مدیر مؤسسه تحقیقات راهبردی تمدن اسلامی در گفتگو با خبرنگار صدای حوزه، با اشاره به مواضع اخیر آیت الله مدرسی پیرامون ارزش پول کاغذی بدون نیاز به پشتوانه طلا و نقره، گفت: به نظر میرسد حداقل دو چالش اساسی در بحث آیت الله مدرسی به چشم می خورد، یکی اینکه درس خارج فقه ایشان برمبنای تئوری تکامل تاریخ داروینیستی در حال مطرح شدن است.
درس خارج آیت الله مدرسی بر مبنای داروینیسم است
وی در ادامه افزود: موضوع شناسی درس خارج آیت الله مدرسی در خصوص موضوع شناسی تکامل تاریخی است به این صورت که تاریخ به صورت خطی پیش میرود و گذشتگان بر اساس تجربه کم کم و به تدریج به رفاه و ابزارهای زندگی و ملزومات زندگی دست پیدا کردهاند.
حجت الاسلام متولی امامی تئوری تکامل را تئوری نخ نما و حتی مورد نقد غربیها دانست و تصریح کرد: امروز غرب هم از تئوری تکامل عبور کرده است، اگر به روایات هم نگاه کنیم متوجه میشویم حضرت آدم وقتی به زمین میآیند ابزارهایی دارند و دامداری میکنند و آموزهها و تعالیم خاصی را از پیش فراگرفتهاند.
مدیر مؤسسه تحقیقات راهبردی تمدن اسلامی خاطرنشان کرد: انسانی که در قرآن کریم و روایات به عنوان ابتدای بشریت ترسیم شده است انسانی است که زبان را از جبرئیل میآموزد، شکل دامداری و کشاورزی را از پیش بلد است و حتی هابیل و قابیل هم کشاورزی و دامداری میکردهاند و در حقیقت باید گفت بشر از همان ابتدا بخشی از تکامل را داشته و یک انسان نزدیک به حیوانیت نبوده است.
وی ادامه داد: وقتی با چنین نگاهی به انسان نظاره داشته باشیم نمیتوانیم ضرب سکه از سوی اولیاء و انبیاء الهی را در راستای تئوری خطی بودن تاریخ و سیر تکامل بشر بدانیم، یعنی بگوییم بشر در مرحلهای از تاریخ به طلا و نقره رسید سپس از آن عبور کرد، انگار طلا و نقره بخشی از سیر تکامل انسان بوده و امروز ما در این مسیر به پول اعتباری رسیدهایم.
طلا و نقره ارزش ذاتی و قدسی دارند
استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) با بیان اینکه متأسفانه نباید شاهد باشیم که یک درس خارج بر مبنای فلسفه تاریخ غربی بجای فلسفه تاریخ اسلامی بنا شده باشد، اظهار کرد: چالش دیگر در بحث اخیر آیت الله مدرسی این است که نمیتوانیم از روایاتی که به طلا و نقره به عنوان دو فلز گرانبها و ارزشمند و دارای ابعاد قدسی اشاره کرده است عبور کنیم و آنها را نادیده بگیریم.
حجت الاسلام متولی امامی در ادامه افزود: در روایتی از امام محمدباقر(ع) ایشان میفرمایند خداوند طلا و نقره را برای اصلاح و تمشیت امور مردم از سوی خداوند قرار گرفته است و در روایتی مفضل میگوید خداوند طلا و نقره را برای معامله قرار داده است، بنابراین یک نوع ویژگیهای قدسی برای طلا و نقره در روایات در نظر گرفته شده است ضمن اینکه ویژگیها و کاربردهای دقیق طلا و نقره در عقود شرعی و مسائلی نظیر خمس و زکات غیرقابل اغماض است.
وی دیدگاه آیت الله مدرسی در خصوص مسأله پول را در مقیاس فردی عنوان کرد و گفت: اینکه بگوییم یک پولی بود که فلز بود حالا جلوتر آمده و شده پول کاغذی و بعد از آن تبدیل به رمز ارز شده است درست نیست، فقه ما مسأله پدیدههای اجتماعی را اتمیک و عنصری نگاه میکند و ناتوان از تحلیل دلالتها و آثار و تبعات اجتماعی آن است، نمی تواند عناصری که تحلیل میکند را مطالعه کند، در واقع به این معنا که عنصر را در سیستم مورد مطالعه قرار نمیدهد.
مسأله پول را باید در نظام پولی و تبعات آن مورد بررسی قرار داد
مدیر مؤسسه تحقیقات راهبردی تمدن اسلامی خاطرنشان کرد: به نظر من چالش اصلی بحثی که آیت الله مدرسی دارد بر این مبنا است که وی در به مسأله به عنوان نظام پولی نگاه نمیکند، یعنی صرفا در خصوص تغییر پول از یک حالتی به یک حالت و سیستم دیگری صحبت میکند، در حالی که وقتی پول از طلا و نقره تبدیل به پول اعتباری شد یک نظام پولی جدید با تبعات خاصی از جمله خلق پول، شکاف طبقاتی، تمرکز ثروت و بازی گردانی سرمایهدارها شکل گرفت که پیوند به سیاست خورد و نظام اقتصادی لیبرال دموکراسی را شکل داده است.
حجت الاسلام متولی امامی با بیان اینکه آیت الله مدرسی معتقد است امروز اسکناس ارزش مالی داشته و مالیت پیدا کرده است، تصریح کرد: مسأله این است که مالیت پول در زمانه امروز به دلیل تعهدی است که بانکها به مردم دادهاند از بابت حفظ قدرت خرید، در حقیقت پول اعتباری چیزی جز قدرت خرید نیست و حقیقت پول اعتباری همین قدرت خرید است.
وی ادامه داد: ارزش طلا و نقره ذاتی است اما ارزش پول اعتباری صرفا قدرت خرید است، به همین دلیل بانکها متعهد شدهاند که قدرت خرید را حفظ کنند و اعتماد مردم به بانکها برمبنای همین تعهدی است که در خصوص حفظ قدرت خرید با این پول اعتباری برعهده گرفتهاند.
بانکها در تعهد خود نسبت به قدرت خرید پول خیانت میکنند
استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) با اشاره به اینکه پول ارزش ذاتی ندارد و بر همین مبنا قدرت خرید پول در دست بانک ها قرار گرفته است و این یک خیانت محسوب میشود، اظهار کرد: یعنی بانکها و صاحبان قدرت میتوانند بر اساس منافع و سیاستهای شخصی، گروهی، جناحی و حزبی که دارند میتوانند قدرت خرید پول را کم و زیاد کنند و از آن استفاده ببرند و اثرگذاری ملموسی در قدرت خرید دارند.
حجت الاسلام متولی امامی خاطرنشان کرد: بانک اعتماد مردم را از بابت قدرت خرید جلب میکند اما آن را به دست کسانی میسپارد که متناسب با سیاستهایی که دارند این قدرت خرید را کنترل میکنند، اینکه مردم به این پول اعتباری اعتماد کردهاند به دلیل انحصاری بودن آن است، اگر شرایط پول های دیگر مانند پولطلا آزاد شود مردم دیگر به این پول اعتباری اعتماد نخواهند کرد و به پولی گرایش پیدا خواهند کرد که اعتبار و قدرت خرید بالاتری داشته باشد.
وی انحصاری بودن و قدرت خرید را دو مؤلفه گرایش مردم به پول اعتباری عنوان کرد و گفت: اگر شرایط معامله با طلا شکل بگیرد دیگر مردم به دنبال تبدیل پول خود به ریال نخواهند رفت و پول اعتباری ارزش و اعتبار خود را از دست خواهد داد.