• امروز : پنج شنبه - ۹ فروردین - ۱۴۰۳
  • برابر با : Thursday - 28 March - 2024
کل اخبار 6233اخبار امروز 0

صدای حوزه امروز

دیدگاه آیت الله فاضل نسبت به ماجرای درمانگاه قم و طلبه ای که فیلم خرید ماشینش منتشر شد و ماجرای چای دبش! اگر فهم درستی از گزاره های دینی ندارید، لااقل ساکت بمانید! گفتگو با امام جماعت مسجد ۲۴ ساعته دهکده المپیک تهران / بهترین منصب در کره زمین امامت مسجد است! پاسخ معاون تبلیغ حوزه به دغدغه های مبلغان فضای مجازی؛ لزوم افزایش حمایت از مبلغین و خروج از پراکنده کاری ها دهمین جشنواره هنر آسمانی حوزه علمیه با محوریت تبلیغ نوین، هوش مصنوعی! پیام تقدیر و تشکر انجمن اساتید انقلابی سطوح عالی حوزه علمیه قم انتخابات چقدر ارتباط به اسلام و امام زمان (عج) دارد؟! امام محله‌ای که مسجد محوری در امور را به معنای واقعی دنبال می‌کند/ تشکیل گروههای سرود ویژه نوجوانان در مسیر جریان سازی جنس محتوای نامه های پیامبر(ص) به سران کشورها: تبلیغ با چاشنی عزت و تهدید! لزوم جدیت در مقابله مدبرانه با پدیده کشف حجاب گزارش کار مدیر حوزه های علمیه در جمع طلاب یزد؛ طرح جامع تبلیغ خدمت مقام معظم رهبری ارسال شده است سه هزار معلم طلبه بدون قائل شدن امتیازی خاص، جذب مدارس شدند/ برنامه درسی مدارس وابسته به حوزه فرقی با سایر مدارس ندارد زنگ هایی که در حوزه همیشه دیر به صدا در می آیند! امتداد اجتماعی روحانیت و جیغ های بنفش اصحاب مدرنیته!

11
حاصل عدم توجه به اقتصاد اسلامی:

میدان داری جریان های رانتی الیگارشی یا اقتصاد سرمایه محور کاپیتالیستی

  • کد خبر : 43558
  • 08 تیر 1401 - 21:16
میدان داری جریان های رانتی الیگارشی یا اقتصاد سرمایه محور کاپیتالیستی
هر گونه جراحی اقتصادی بدون توجه به این مبانی بنیادین صرفا به اصلاحاتی سطحی و غیر موثر تبدیل می‌شود و مشکلات اقتصادی پس از چندی در ابعاد گسترده تری احساس خواهند شد.

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری صدای حوزه، حجت الاسلام امین رضا عابدی نژاد طی نامه ای سرگشاده به رئیس جمهور، دیدگاه های خود به عنوان پژوهشگر عرصه دین را در حوزه زمین، معدن، دولت و … بیان نموده است که از نظر می گذرانیم:

بسمه تعالی
ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران حضرت حجه الاسلام و المسلمین دکتر رئیسی با اهداء سلام و تحیت

نظر به عزم دولت سیزدهم در اصلاح امور و ایجاد تحول اقتصادی و تلاش‌های مجدانه حضرت عالی اکنون توجه به مبانی بنیادین اقتصاد اسلامی بیش از گذشته ضرورت یافته است. توجه به مبانی بنیادین اقتصاد اسلامی از چند جهت حائز اهمیت است.

۱. نخست آنکه هر گونه جراحی اقتصادی بدون توجه به این مبانی بنیادین صرفا به اصلاحاتی سطحی و غیر موثر تبدیل می‌شود و مشکلات اقتصادی پس از چندی در ابعاد گسترده تری احساس خواهند شد.

۲. عدم توجه به مبانی بنیادین اقتصاد اسلامی یا اقتصاد ایران را در شرایط تعرض جریان های رانتی الیگارشی اقتصادی قرار می‌دهد یا آنکه اقتصاد ایران را به سوی یک اقتصاد سرمایه محور کاپیتالیستی سوق می دهد.

۳. نظر به پیوستگی ساحت های مختلف حیات اجتماعی عدم توجه به مبانی بنیادین اقتصاد اسلامی از ساحت های سیاسی و فرهنگی جامعه هویت زدایی می‌کند و انقلاب اسلامی را در رسیدن به اهداف خود با چالش روبرو می‌سازد.

۴. میدانیم که مسائل اقتصادی شامل صدها و هزاران مساله اقتصادی در حوزه های گوناگون است. اما این مسائل از نظر درجه اهمیت در یک سطح قرار ندارند در واقع توجه به مبانی اقتصاد اسلامی می‌تواند از نظام اولویت مسائل اقتصاد اسلامی رونمایی کند امری که شرط لازم برای توفیق حل مشکلات اقتصادی امروز ماست.

۵. قبل از ورود و طرح این محورها لازم به ذکر است که هر یک از محورهای ارائه شده الگو و دورنمایی کلی از وضعیت اقتصاد اسلامی را ترسیم می‌کند که در عین حال می‌تواند به عنوان راهنما و جهت دهنده به برنامه های اقتصادی دولت عمل کند و اقتصاد کشورمان را از فرو افتادن به الگوهای وارداتی مصون دارد. با این حال تا رسیدن به وضعیت مطلوب راه دشواری در پیش است که باید در قالب طرح های تدریجی و عملیاتی پیموده شود

این موارد و بیشتر از جمله مسائلی است که ضرورت مبناگروی در اصلاحات اقتصادی را روشن می‌کند امری که تا کنون کمتر مورد توجه بوده است و در این مختصر می‌کوشم به زبانی ساده و روشن به مهمترین آنها اشاره کنم.

اقتصاد اسلامی

زمین

بنا بر رای برخی از اندیشمندان فقه نظام اقتصاد اسلامی زمین متعلق به دولت است. و دولت نمی‌تواند زمین را به افراد یا نهادها و سازمان ها بفروشد. قاعده الارض للامام جهت گیری کلی اصلاحات اقتصادی را به ما نشان می دهد. احیاء زمین موات چه بصورت ساخت مسکن روستایی و شهری یا کشاورزی و صنعتی زمین را از مالکیت دولت خارج نمی‌کند بلکه احیا کنندگان در مقابل پرداخت مالیات نسبت به بهره برداری از زمین احیا شده اولویت میابند. بر این اساس زمین کالایی برای خرید و فروش نیست و فروش عمودی یا افقی آن از منابع مالی دولت یا شهرداری ها به شمار نمی رود.

اصل دیگر اقتصاد اسلامی ممنوعیت عرضه قطره چکانی زمین برای احیا است. احتکار زمین از سوی دولت به عنوان زمین شهری یا روستایی یا صنعتی و کشاورزی ممنوع است. می‌توان با آمایش یکپارچه و حد نگاری اراضی نسبت به تمام اراضی ایران و عرضه تولید محور زمین آن را در معرض احیا قرار داد و ضمن کاهش چشمگیری هزینه مسکن و تولید کانون های جمعیتی را حول مراکز تولید سامان داد. نسبت به زمین های آباد همچون جنگل ها و مراتع دولت می‌تواند در مقابل واگذاری حق انتفاع در قالب طرح های اقتصادی مشخص در مقابل این واگذاری حفاظت، توسعه و آبادانی بیشتر این گونه اراضی یا مالیات ویژه ای را مطالبه کند.

به هر حال هر چند تحقق این سیاست ها نمی‌تواند امری دفعی باشد اما سیاست دولت باید در جهت کم کردن ارزش مبادله ای، عرضه بیشتر و مشارکت عمومی در آبادانی زمین سامان بیابد.

معدن

در اندیشه اقتصاد اسلامی دولت نه با نفت و گاز و نه هیچ معدن دیگری اداره نمی‌شود بلکه بنا بر رای برخی از فقهاء برجسته معادن از جمله مشترکات عامه هستند و معادن در مالکیت از زمین ها تبعیت نمی‌کنند. بنابراین تکلیف بهره‌برداری نه بر عهده دولت است و نه بهره برداری به بخش خصوصی واگذار میشود بلکه مالکیت و بهره‌برداری معادن متعلق به عموم مردم است و در این میان بخش خصوصی صرفا کارگزار مردم می باشد. به بیان دیگر ی مالکیت و حق بهره برداری معادن در قالب تعاونی های فراگیر واگذار می شوند و بخش خصوصی به عنوان اجیر دستمزد خود را دریافت می‌کنند. .

در این میان البته بیست درصد حاصل از درآمد معادن در اختیار دولت خواهد بود اعمال این گونه سیاست ها شرط اساسی برای توانمند سازی اقتصادی و نیز شرط موفقیت در سیاست اصلاح قیمت ها است. روشن است که شرایطی که بسیاری از مردم سهمی از ثروت های عمومی کشور ندارند اصلاح قیمت ها ثروت سرمایه داران را انباشته تر خواهد کرد.

دولت

فعالیت های عمده دولت ها را می‌توان در پنج محور تملک، تصدی، سیاست گذاری، نظارت و حمایت خلاصه کرد. البته گستره فعالیت دولت ها بنابر ماهیت شان نسبت به هریک از این امور متفاوت است. بی گمان مهمترین محور در جراحی و اصلاح اقتصادی تصحیح الگوی کنشگری دولت در هریک از محورهای پنجگانه بر اساس الگوی دولت اسلامی است.

چه بسیار اموری که از حوزه سیاست گذاری و نظارت و حمایت دولت تهی گشته و چه بسا اموری که مورد تصدی دولت قرار گرفته و هزینه های کمر شکنی بر دولت تحمیل کرده است. اصلاح یا به اصطلاح جراحی اقتصادی از خود دولت شروع می‌شود و انطباق ماهیت و کارکرد دولت بر اساس الگوی دولت اسلامی مبنا و پایه تحول اقتصادی مطلوب است.

به عنوان مثال واژه شرکت های خصولتی که ترکیبی نامانوس و مبهم و نمادی از اقتصاد رانتی و ناکارآمد است جایی در اقتصاد اسلامی ندارد. و واگذاری تصدی و مالکیت این شرکت ها به عموم مردم، سیاست گذاری و نظارت دقیق دولت و اخذ مالیات از درآمد این شرکت‌ها گام مهمی در اصلاح ساختارهای فساد زا و ناکارآمد به شمار می‌رود. در اقتصاد اسلامی شرکت های بیمه و ما یملک انها متعلق به بیمه گذاران است و سود حاصل از فعالیت های اقتصادی این شرکت ها پس از کسر هزینه ها و تعهدات به عموم مردم تعلق می‌گیرد.

پول

پول در اقتصاد اسلامی ارزشی واقعی دارد. حفظ ارزش واقعی پول تکلیف شرعی و قانونی دولت است. بر اساس قانون واحد و مقیاس پول قانونی ایران ارزش هر ریال تقریبا معادل یک صدم گرم طلا است. قوه قضائیه با دقت به اجرای قانون مربوطه نظارت کند پس از واقعی شدن قیمت ریال مهمترین و اساسی ترین اقدام در اصلاحات پولی رهایی اقتصاد از سلطه دلار است. این رهایی البته امری تدریجی است و در اولین گام دولت می‌تواند با ارائه مشوق های لازم و پیمان های دو جانبه پولی مبادلات خود با همسایگان را بر اساس ریال انجام دهد.

بانک

شهید سید محمد باقر صدر به عنوان بنیان گذار فقه نظام اقتصادی در دوره معاصر بر این باور بود که اصولا تاسیس بانک خصوصی امری نامشروع و باطل است. انحلال بانک های خصوصی، الزام بانک های دولتی به فروش اموال منقول و غیر منقول سرمایه ای خود همچون اراضی ، خانه ها و مانند آن ممنوعیت بانک ها نسبت به بنگاه داری، و الزام آنها به تامین هزینه های تولید به شکل غیر صوری از جمله مهمترین اصلاحاتی است که موفقیت دولت و شکوفایی اقتصادی ایران وابسته به آن است.

هر چند اقتصاد ایران با مسائل و موضوعات متعددی روبرو است اما به نظر می‌رسد این پنج مساله، پنج وجه مبنایی برای اصلاح ساختار اقتصاد ایران بر اساس مبانی اسلامی می باشد امید است دولت محترم بتواند با تکیه به اندیشه اصیل اسلامی موفق به ایجاد تحول مطلوب در تمامی عرصه های حیات اجتماعی گردد .

والسلام علیکم و رحمه
امین رضا عابدی نژاد
استاد سطح عالی حوزه علمیه قم

 
لینک کوتاه : https://v-o-h.ir/?p=43558
  • نویسنده : امین رضا عابدی نژاد

مطالب مرتبط

02مهر
غیرت انقلابی ایرانی ها در برابر چشمان معاندان
خروش مردم ایران علیه اغتشاشگران؛

غیرت انقلابی ایرانی ها در برابر چشمان معاندان

01خرداد
حمایت از اقشار محروم و کنترل بازار و نرخ ارز
دغدغه های اصلی اقتصاددانان اسلامی به دولت منتقل شد؛

حمایت از اقشار محروم و کنترل بازار و نرخ ارز

01خرداد
تلاش بی‌مانند ایران برای اتحاد مسلمین ستودنی است
امام جمعه شهر دهلی هندوستان در قم؛

تلاش بی‌مانند ایران برای اتحاد مسلمین ستودنی است

ثبت دیدگاه

مجموع دیدگاهها : 0در انتظار بررسی : 0انتشار یافته : ۰
قوانین ارسال دیدگاه
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.