به گزارش صدای حوزه، آیت الله محسن اراکی در دومین نشست علمی _ تخصصی بانک پارسیان و پژوهشگاه فقه نظام با موضوع “مدل مطلوب بانکداری اسـلامی (چالشها و راهکارهای اصلاح قوانین بانکی کشور)” که عصر روز چهارشنبه در سالن آمفی تئاتر ساختمان ادارات مرکزی بانک پارسیان برگزار شد، ضمن بیان پیشنهادی در خصوص روند برگزاری این نشست ها، اظهار داشت:
به نظر بنده برگزاری این نشست ها و سمینارها بیشتر برای بیان نتایج کارها است و بحث در مورد مشکلات و مسائل پیچیده بانکداری وقت و زمان بیشتری را می طلبد و علما حوزه علمیه و مدیران بانکی در آن جلسات به بحث و نظر بپردازند.
مسائل بانکداری با چند ساعت سخنرانی حل نخواهد شد
عضو شورای عالی حوزه های علمیه کشور ادامه داد: باید تعدادی از افراد حوزوی که در فقه بانکداری تخصص دارند با مدیران بانکی جلساتی به صورت مباحثه گونه ای داشته باشند و نتایج جلسات در نشست های علمی و تخصصی بیان شود. چرا که مسائل بانکداری با چند ساعت سخنرانی حل نخواهد شد.
وی در ادامه با بیان سه مطلب اساسی از اصول بانکداری اسلامی، بیان کرد: هدف از بانکداری اسلامی یعنی اینکه بتوانیم الگویی برای بانکداری اسلامی ارائه دهیم و در واقع می خواهیم بگوییم چه هدفی را دنبال در بانک داری اسلامی دنبال می کنیم.
در خصوص بانکداری مثل غرب عمل اقدام نخواهیم کرد و در این زمینه حرف و ایده می توانیم ارائه دهیم و البته باید هر ایده ای پخته شود و با شرایط روز آن سنجیده شود.
آیت الله اراکی ادامه داد: اگر ایده ای خوب و پخته شده در راستای بانکداری اسلامی بتوانیم ارائه دهیم، نه تنها در نظام بانکداری کشور می توان اجراء کرد، بلکه می تواند الگویی برای خارج از کشور تبدیل شود و در نظام بانکی کشور های دیگر نیز تاثیر گذار خواهد بود.
به گردش درآوردن ثروت در جامعه و بیرون کشیدن ثروت های راکد از گنجینه ها
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس خبرگان رهبری با بیان هدف اول از بانکداری اسلامی، اظهار کرد: هدف اولی که از بانکداری اسلامی توقع داریم، به گردش درآوردن ثروت در جامعه و بیرون کشیدن ثروت های راکد از گنجینه ها است. یکی از اهداف قرآن کریم و نظام اسلامی مبارزه با گنجینه سازی ثروت می باشد.
جلوگیری از شکاف طبقاتی
عضو شورای عالی حوزه های علمیه کشور با ذکر هدف دوم از نظام بانکداری اسلامی، گفت: هدف دوم از بانکداری اسلامی جلوگیری از شکاف طبقاتی است. بانکداری اسلامی مخالف تراکم ثروت یک عده و به خاک سیاه نشستن عده دیگر است. در منابع اسلامی بر این مسئله تاکید شده است که ثروت هر جامعه ای ثروت محدودی است.
خداوند متعال در قرآن کریم می فرماید به هر جامعه ای هم رزق می دهیم و هم اندازه و قدر آن رزق مشخص و معین است، یعنی رزق محدود است و لذا قطعا باید ثروت جامعه ساماندهی و نظم مشخصی را دنبال کند.
آیت الله اراکی تصریح کرد: اگر ثروت به یک سمتی یه صورت نامتعارف حرکت کند قطعا در سمت دیگری فقر ایجاد خواهد شد و این در کلام امیر المومنین علیه السلام نیز بیان شده است که هیچ غنی ثروتمند نمی شود مگر به اینکه افرادی در سمت دیگر فقیر شده باشند و این یکی از کارهای مهم بانکی است که از انباشته شدن ثروت در یک نقطه جلوگیری کند.
فعال سازی نیروهای آماده به کار
وی در ادامه با بیان هدف سوم از نظام بانکداری اسلامی گفت: هدف سوم از این نظام بانکداری فعال سازی نیروهای آماده به کار است. نباید در نظام اسلامی نیروی آماده به کار، بی کار باشد و مدیریت این موضوع هم یکی از اهداف نظام اقتصادی و بانکداری اسلامی است.
عضو مجلس خبرگان رهبری با توضیح موضوع رفاه اجتماعی و نسبت آن با بانکداری اسلامی، افزود: هدف بعدی که می توان از نظام بانکداری توقع داشت و مطالبه کرد، تحقق رفاه اجتماعی در سطح اجتماع است که تحقق این رفاه اجتماعی با گردش ثروت در سطح جامعه و اقشار متنوع آن می توان بدست آورد.
واسطه گری بین نیروی کار و ثروت؛ اولین وظفیه بانک ها در نظام بانکداری اسلامی
آیت الله اراکی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان نقش بانک ها در نظام بانکداری اسلامی، اظهار کرد: اولین وظفیه بانک ها در نظام بانکداری اسلامی واسطه گری بین نیروی کار و ثروت است. در جامعه دو بخش وجود دارد، نیروی کار نیازمند ثروت و سرمایه دار نیازمند نیروی کار، که بانک باید نظم مشخص و معینی را در بین این دو بخش ایجاد کند و در واقع بانک پلی بین سرمایه و نیروی کار باشد.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس خبرگان رهبری در خصوص وظیفه دوم بانک گفت: بانک باید دارایی های خرد را تبدیل به دارایی های کلان بکند و با این دارایی کلان را در فعالیت های کلان به کار بگیرد و این کار یکی از هنرهای بانکداری است. بدون بانک نمی توان این سرمایه های خرد را به کارهای کلان تبدیل کرد.
وی ادامه داد: نقش دیگر بانک، پشتیبانی از فعالیت هایی است که نقش اساسی در اقتصاد کشور دارند. فعالیت ها به دو صورت کاملا اقتصادی است و بعضی از فعالیت ها به صورت غیر مستقیم به کار اقتصادی ختم می شوند و در اقتصاد کشور اثر گذار هستند.
عضو شورای عالی حوزه های علمیه کشور با بیان نقش موثر بانک ها در اقتصاد کشور، افزود: نقش دیگر بانک تسهیل و نقل و انتقالات پولی و حوالجات بین افراد و گروه ها است که این نقش را بانک می تواند در جهت سهولت نقل و انتقال مالی و مولی انجام دهد.
وظیفه بانک در نظام بانکداری اسلامی
آیت الله اراکی در خصوص وظیفه بانک در نظام بانکداری اسلامی، اظهار کرد: خدمات متنوع مالی و اقتصادی یکی دیگر از نقش های مهم بانک ها است که می توانند در تسهیل سرمایه گذاری و نگهداری و حفظ سرمایه نقش مهمی را ایفا کنند.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس خبرگان رهبری با بیان مشکلات نظام بانکی فعلی، خاطرنشان کرد: یکی از مشکلات بانکی مسئله سود مقطوع سرمایه است. سود مقطوع از سرمایه در نظام بانکی اسلامی دارای اشکال است و پول به کار گرفته شده همراه ریسک باشد.
متاسفانه در نظام بانکی شاهد سود بانکی مقطوع هستیم
وی با ابراز تاسف از سود بانکی معمول در بانک ها، گفت: متاسفانه در نظام بانکی شاهد سود بانکی مقطوع هستیم که افراد با پرداخت سرمایه های خود منتظر سود بانکی مقطوع هستند و از همه بدتر اینکه بر این مسئله نیز تبلیغات هم صورت می گیرد و باز مسئله خیلی بدتر که نهاد های دیگر نیز در این مسئله وارد شده اند.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در خصوص نقش بانک ها نسبت به خرده فعالان اقتصادی، بیان کرد: نظام بانکداری اسلامی و جدید باید فکری برای خرده فعالان اقتصادی باید صورت دهد. اکثر فعالان اقتصادی جامعه، خرده فعال اقتصادی هستند که بانک ها باید در این خصوص برنامه مدوم داشته باشند.
آیت الله اراکی در خصوص ورود مستقیم بانک ها در فعالیت های اقتصادی، گفت: خود بانک نباید مستقیما وارد کار و فعالیت های اقتصادی شود. بانک وقتی شخصا وارد فعالیت اقتصادی شود علاوه بر قدرت پولی و مالی از رانت اطلاعاتی نیز استفاده خواهد کرد و هیچ فعال اقتصادی نمی تواند در میدان رقابت حاضر شود.
اگر بانک بخواهد وارد فعالیت های اقتصادی شود، باید فرصت عمل و اختیارات غیر بانکی ها نیز در حد بانک باشد تا بتوانند در شرایط مناسبتری فعالیت کنند.
وی در پایان با بیان نقش بانک ها در ایجاد شکاف طبقاتی، اظهار کرد: یکی از مشکلات نظام بانکی موجود ایجاد شکاف طبقاتی است که توسط بانک ایجاد شده است. ثروت ما در جامعه کم نیست. ما جامعه ای ثروتمند هستیم، ولی این ثروت به صورت نامنظم پخش شده است و این یک خلل بسیار غلطی است که در جامعه ما وجود دارد.
بیشتر بخوانید: