به گزارش خبرنگار صدای حوزه، هنر یک عرصه ماندگار و اثرگذار در حوزه مبانی و مفاهیم فکری و فرهنگی است و امروزه دنیا، هنر را به عنوان یک ابزار استراتژیک در عرصههای سیاسی، فرهنگی، هنری و دینی میشناسد و از آن استفاده میکند.
اثرگذاری، مانایی و ضریب نفوذ زبان هنر در میان جوامع مختلف بر کسی پوشیده نیست؛ تولید محتوای فرهنگی هنری با استفاده عالمانه و حرفه ای از زبان هنر موضوع بسیار مهمی است که باید نسبت به آن توجه و دقت نظر ویژه به خصوص در میان متولیان امر فرهنگ و اهالی هنر در کشور ما وجود داشته باشد.
سرود فاخر «سلام فرمانده» یکی از کارهای فرهنگی هنری، با موضوع مهدویت و امام زمان(عج) است که با حضور کودکان دهه نودی در دو استان قم و گیلان وبا نوای حاج ابوذر روحی طراحی و اجرا شد که استقبال بسیار خوبی را به دنبال داشت.
کاری که استقبال ویژهای از سوی مخاطبین داشته و در شبکههای اجتماعی و پیام رسانها بازنشر گستردهای پیدا کرد.
در همین راستا گفتوگویی با حجت الاسلام خان محمدی و آقای خلیلی از دست اندرکاران و مسؤولان تشکیل این گروه سرود در شهر مقدس قم و شکل گیری این اتفاق هنری مبارک و مؤثر داشتهایم که در ادامه مشروح آن آمده است.
صدای حوزه ـ تهیه و تولید نماهنگ سلام فرمانده از کجا شروع شد؟
نماهنگ سلام فرمانده یک عنایتی بود به سبب یک کار شهدایی؛ چند وقتی هست در قم در کانون فرهنگی هنری مسجد رسالت شروع کردیم به بنا گذاشتن چند کار خداپسندانه، تئاتری داشتیم که جزء سه تئاتر برتر قم شد و یک گروه سرودی که در بازه زمانی خیلی کوتاه خروجی خوبی از آن گرفتیم. سرود «ز کودکی خادم این تبار محترمم» را با بچهها به صورت پلیبک آغاز کردیم، در مسجد جمکران، آسایشگاه جانبازان و جاهای مختلف در ایام ولادت حضرت زینب(س) این سرود را اجرایی کردیم.
بازخوانی گروه سرود شهدای قطب راوندی
بعد از آن سرود شهدای قم را بازخوانی کردیم سرودی برگرفته از گروه سرود شهدای مدرسه قطب راوندی؛ سال ۶۵ گروه سرودی در مدرسه راهنمایی قطب راوندی شکل گرفته بود، همان روزی که سرود را اجرا میکند در بمباران به شهادت میرسند یکی از اعضای این گروه سرود که از گروه جا مانده بوده است و آن روز شهید نمیشود آقای جواد رضویان بازیگر مطرح کشور است.
اتفاقی خوبی که افتاد در دهه فجر بابت سرود افتخار که به مناسبت دهه فجر بود همان کار مدرسه قطب راوندی را بازخوانی کردیم، کیفیت این سرود متناسب با دهه شصت بود ولی کار خوبی بود، ما سرود را با همان سبک بر سر مزار این شهدا در گلزار شهدای شهر قم در دهه مبارک فجر بازخوانی کردیم و با عنایت و نگاه این شهدا رفتیم به سمت و سوی یک اتفاق هم جدید و هم عجیب!
یک هفته از این بازخوانی نگذشته بود و ما به دنبال این بودیم که اثری بخوانیم که هم از نظر آهنگ و محتوا کار مؤثری باشد و به لحاظ فرم و آهنگ هم محتوای مناسبی برای اجرا در اماکنی نظیر مساجد داشته باشد.
اجرای سرود رفیق شهیدم و شروع همکاری
با جستوجو سرود رفیق شهیدم را مشاهده کردم که کار تراز برای حاج قاسم و شهدا است و سبک خوانش آن هم سبک خوبی است، تک خوان کار حاج ابوذر روحی بود، در فضای مجازی ایشان را پیدا کردیم و ارتباط گرفتیم و اجازه گرفتیم که این کار را بخوانیم و آهنگ بی کلام کار را داشته باشیم.
با یکی دو روز صحبت در فضای مجازی و رفاقتی که شکل گرفت آقای نوحی پیشنهاد داد که کاری در خصوص امام زمان(عج) با گروه سرود ما خوانده بشود. گفتند گروه سرود ۳۱۳ نفره لازم داریم، ۳۱۳ نفر در گیلان در قالب گروه شکل گرفته بود و ماهم گروهی ۳۱۳ نفره تشکیل دادیم و رسیدیم به همین کار سلام فرمانده، البته مرحله به مرحله کار جلو میرفت و این کار داشت شکل میگرفت.
ما برای مکان با توجه به جمعیت و شرایط بیماری کرونا محدودیت بسیاری داشتیم چرا که ۳۱۳ نفر عضو گروه سرود بودند و خانوادههای آنها هم در تمرینات حاضر میشدند و بیش از ۷۰۰ نفر جمعیت داشتیم و باید رعایت همه شرایط را میکردیم، فراخوانهایی در مسجد رسالت، مجتمع نور و مصلی قم برای تمرین بچه ها داشتیم و همکاری خوبی از طرف مسؤولان شهر برای این کار وجود داشت.
صدای حوزه ـ آقای خلیلی این جمعیت را چگونه برای گروه سرود جمع کردید؟
برای برنامه ریزی فعالیتها با حاج آقای خان محمدی جلساتی داشتیم و تصمیم گرفتیم از مدارس آغاز کنیم، ولی بخاطر کرونا امکان اطلاع رسانی در مدارس محدود بود به همین دلیل در دو واحد برادران و خواهران اقدام به تبلیغ برای جذب گروه سرود در فضای مجازی کردیم، تبلیغ چهره به چهره نیز داشتیم و افراد مستعد را جذب کردیم.
نیمی از گروه سرود دختران و نیمی از آن پسران بودند و گروهی از خواهران را به کار گرفتیم تا برای هماهنگیهای دختران ما را یاری رسانی کنند. گروه تئاتر بچه های مسجد را هم تشکیل دادیم که یکی از سه گروه برتر استان شد و زحمات زیادی برای این گروه کشیده شد تا توانست بدرخشد.
نقش هنر در مرحله «جذب» مخاطبان
صدای حوزه ـ جناب آقای خان محمدی، اینکه در تلاش هستید با گروه سرود و تئاتر معارف دینی را تبلیغ کنید موضوعی است که کمتر کسی به سراغ آن میرود، برکات این اقدام را میفرمایید؟
من سالها مشغول تبلیغ به عنوان امام جماعت، مبلغ مدارس، مدرس حوزه علمیه، تبلیغ در روستا و عرصههای مختلف تبلیغی و تدریسی بودهام، اما الآن زمانه و عرصه به نحوی است که کار رسانه و کار هنری بهترین نوع جذب و یک حالت تثبیت را به دنبال دارد، بهترین چیزی که میتواند یک نوجوان و جوان و مخاطب عام را جذب کند کار هنری است.
در قالب سرود افرادی برای ثبت نام به ما مراجعه کردند که حداقل در ظاهر با مفاهیم مذهبی آشنا نبودند، اما یک جمعی شکل گرفته، گروه سرودی فعال شده و کاری قرار است انجام بشود و این افراد وارد کار شدند و این آموزهها و مضامین عالی در شعر و کار و فضای بچه های امام زمانی بر روی اینها اثر می گذارد. مثلا این بچهها در سرود «عهد» میبندند و این قطعا بعد از اینکه چندین بار تکرار میشوند بر روی شخص اثر میگذارند. آثار هنری اثرگذاری نافذی دارد.
فرایند «رشد» مخاطبان در برنامه ها
در کنار همه برنامههایی که داشتیم هیأتی به نام حضرت قاسم ابن الحسن(ع) داشتیم و در یک بازه کوتاه یک خروجی خیلی خوبی گرفتیم در محله نیروگاه قم و این هیأت به لطف اهل بیت(ع) همه اموراتش توسط مردم و همکاری بچهها در حال انجام است و مورد استقبال واقع شده و گردشی در خانه ها برگزار میشود و آثار واقعا پربرکتی داشته است.
کلاسهای مختلفی در عین فضای جذبی که به بهانه سرود و کارهنری داشتیم کلاسهای مختلفی داشتیم که فرآیند رشد بچهها را شکل داده بود؛ کلاسهای مختلفی از روخوانی قرآن کریم تا طب ایرانی اسلامی و مهارتهای فنی برای بچه ها در رده های سنی مختلف برگزار کردیم.
فضایی بود که خانواده ها بیشتر استقبال کرده بودند چرا که بچهها هم مهارت آموزی داشتند هم تدین و تشرع میآموختند؛ همه کارها در سنگر مسجد انجام میشد ولی کار رسانه و هنر جذب و تثبیتی در قویترین حالت داشت.
ما بیش از ۴۰۰ نفر ثبت نامی بابت گروه سرود ۳۱۳ نفره داشتیم از اقصی نقاط استان برای ثبت نام آمده بودند. الآن هم نمیخواهیم کار را محدود به ۳۱۳ نفر کنیم بلکه دهه نودیهای قم را باید وارد این عرصه کنیم تا در قالب کار فرهنگی و هنری دهه نودیهای ما وارد کار معارفی و فرهنگ اهل بیت(ع) بشوند.
بعضی جاهای سرود آنقدر زیبا است و اثرگذار است که قطعا در رشد این بچه ها مؤثر خواهد بود، این بچه ها از ۶ تا ۱۱ سال بودند، همگی دهه نودی بودند و باید این رده سنی مورد توجه ویژه قرار بگیرند، به فضل الهی این کار گرفت و دیده شد و ان شاء الله به چشم امام زمان(عج) آمده است.
در فیلمهایی دیدهام که در خارج از کشور افراد این کار را گوش میکردند و در کشور هم با استقبال بسیاری مواجه شد و شاهد هستیم که اتفاق قشنگی رخ داد و این بخاطر قلب پاک و باصفای این بچهها بوده است.
تامین هزینههای گروه سرود سلام فرمانده
صدای حوزه ـ مباحث مالی برنامهها موضوع بسیار مهمی است، تأمین هزینههای کانون به چه صورت بوده و چه پیشنهادی در این خصوص دارید؟
خلیلی: وقتی کار برای رضای خدا باشد دیگر مسائل نیز فراهم خواهد شد، فعالیتهایی که داشتیم هزینههای بسیار سنگینی داشت و ما هیچ بودجه ای نداشتیم اما با توکل به خدا جلو رفتیم و با حمایت والدین بچه های گروه سرود هزینههای ما فراهم شد، واقعا اگر نیت افراد خالص باشد و کار برای رضای خدا باشد هزینهها فراهم خواهد شد.
خانواده ها بسیاری از هزینه ها نظیر هزینه لباس را تقبل کردند و با حمایت خانوادهها بسیاری از کارهای مالی برطرف شد، کارهای دیگری نظیر تئاتر و هیأت که داشتیم نیز با حمایت مردم و بچه ها و خانوادهها و ظرفیتهای محله پیش رفت و توانستیم خروجی بسیار خوبی داشته باشیم و استقبال خیلی خوبی را هم به دنبال داشت.
شعری که در جمکران کامل شد
صدای حوزه ـ جناب آقای خان محمدی، در خواندن سرود سلام فرمانده، خیلی حس خوبی دارند و از ته قلب سرود را میخوانند، از این حس خوب بچه ها و عنایتهایی که شد بگویید.
نخستین فراخوان و جلسه ما با خانوادهها و بچه ها با حضور دوستان گیلانی و در مسجد رسالت بود، شاعر مجموعه نیز از گیلان آمده بود و شب پس از جلسه به مسجد مقدس جمکران برای زیارت رفتند و جرقه این موضوع آنجا به ذهن شاعر خطور میکند که مسأله عهد بستن بچه ها در کار گنجانده شود، یعنی به غیر از علاقه داشتن به امام زمان(عج) بچهها با ایشان عهد ببندند و عنابه ای کنند برای اینکه مانند حاج قاسم به چشم امام زمان(عج) بیایند.
قسمت مهمی از محتوا همین قسمت عهد بستن است که در مسجد مقدس جمکران، و بعد از دیدن یک بنری که آنجا نصب شده بود به ذهن شاعر خطور میکند.
جایزه ای که عنایت ویژه حضرت ولی عصر بود
موارد متعددی از عنایات الهی داشتیم که همه برخاسته از صفای وجودی بچه ها بوده است؛ به بچهها قول جایزه داده بودیم و قرار بود هرکسی بهتر بخواند و اجرای بهتری داشته باشد جایزه بگیرد و توقعی ایجاد شده بود. مادر یکی از بچهها تعریف میکرد که فرزندش هر روز سراغ جایزه میگرفت، در همین روزها صبح از خواب بیدار میشود و میگوید مادر جایزه من را دادند!
یک آقایی در همان مسجدی که سرود را اجرا کردیم یک هدیه به من داد، تصویر و عکس همان مسجد مقدس جمکران را به من داد. بر همین مبنا پیکسلهایی برای بچه ها طراحی کردیم با تصویر گنبد مسجد مقدس جمکران و شعار سلام فرمانده و این عملا هدیهای شد که به همه بچه ها تعلق گرفت.
مادر یکی از بچهها در خواب دیده بود گروه سرود در حرم امام علی(ع) مشغول سلام دادن به ایشان هستند؛ بر همین اساس در حین یکی از تمرینها از بچهها خواستم به امام علی(ع) سلام بدهند. موارد متعدد دیگری هم بودند که همه اینها به ما یادآوری میکرد که مورد عنایت و نگاه خاصه امام زمان(عج) هستیم.
تجربه فعالیت فرهنگی-هنری دینی
صدای حوزه ـ در فضای هنری نظیر تئاتر و سرود بسیاری از طلاب دوست دارند ورود کنند، تجربه شما در این خصوص و مسیری که باید طی کنند چگونه است؟
مدتی پیش برای نیمه شعبان به دنبال تهیه پرچم بودیم، هرهفته بعد از ظهرهای سه شنبه مسیر حرم تا حرم و طریق المهدی(ع) را طی میکردیم و خود را موظف به انجام این کار میدانستیم. الآن اسم هیأت ما حضرت قاسم ابن الحسن(ع) است و هیچکس رییس هیأت نیست بلکه همه خادم و مشغول فعالیت هستیم؛ مادامی که منیتها در کار نباشد کار با عنایت اهل بیت(ع) پیش خواهد رفت.
ما در خواست نمی کنیم ولی خانوادهها داوطلب میشوند برای کمک به ما و مسؤولان میآیند برای اینکه ظرفیتهایی در اختیار ما قرار بدهند، عنایت حضرات معصومین(ع) شامل حال ما شد، چون ما خودمان را مسؤول هیأت نمیدانیم و آن را به اهل بیت(ع) سپردهایم و ایشان هیأت را اداره میکنند ولی زمانی که بگوییم ما مسؤول هستیم، اداره کردن آن هم برعهده ما خواهد بود!
فعالیت ها باید متمرکز باشد
علیرغم اینکه ۴۰۰ نفر ثبت نامی داشتیم روز ضبط کلیپ دقیقا ۳۱۳ نفر حاضر در محل ضبط شدند، بعضی افراد از شهرهای اطراف آمدند و عنایات ویژهای در این کار شاهد بودیم، اینکه براساس صدق و صفا رفتار کنیم باعث ماندگاری کار خواهد شد.
اگر ما متمرکز کار کنیم به ویژه روی محلهها کار کنیم وقتی مردم فعالیتهای مختلف را میبینند افراد میآیند حمایت میکنند و مورد استقبال واقع خواهد شد. اشخاصی هستند که به ما میگویند ثلث مال خود را حاضر هستیم برای کارهای فرهنگی شما هزینه کنیم. مواردی داشتیم که افراد کارهای ما را دیده و رصد کردهاند و خودشان بدون درخواست ما کمک مالی برای ما داشتهاند.
تمرکز ما به روی یک محله بوده است و اعتماد و اطمینان مردم را جذب و جلب کردیم، ما کار استانی انجام میدهیم ولی اهالی ما را کاملا میشناسند و در جریان فعالیتهای ما هستند و به صورت متمرکز یک پایگاه مردمی ایجاد کردیم.
صدای حوزه ـ از برنامههای آینده کانون و فعالیتهایی که در نظر دارید بگویید.
خلیلی: برای همین هیأتی که داریم فقط بخش برادران فعال است و در تلاش هستیم که بخش خواهران را هم فعال کنیم، وارد قسمتهای دیگری از شهر بشویم تا خواهران نیز بتوانند از هیأت استفاده کنند، اغلب هیأتها برنامههایشان برای بزرگسالان است و به همین دلیل نیاز داریم که برای کودکان و نوجوانان هم برنامه داشته باشیم، باید فضای هیأت برای نوجوانان متناسب سازی بشود و ما این فضا را ایجاد کردیم و به دنبال این هستیم که قسمت خواهران را هم اضافه کنیم.
خان محمدی: ما نزدیک به ۴۰۰ متر مساحت مسجد را در اختیار داریم، تصمیم گرفتیم بخشی از فضا را برای هیأت در نظر بگیریم، اما به دنبال یک هم افزایی محلی بودیم تا جزیرهای عمل نکنیم و فقط مسجد رسالت محل این فعالیتها نباشد و هرکسی که قصد همراهی دارد را با خودمان همراه کنیم. هیأت هر روز در حال گسترش است و هنوز دختر خانمها به ما اضافه نشدهاند، ما یک هیأت در تراز مختص کار کودک و نوجوان میخواهیم شکل بدهیم که همه بخشهای مراسم تخصصی برای کودکان و در حوزه کودکان باشد.
باید مفاهیم دینی را با زبان کودکان و با روشهای بچگانه و متناسب با احساسات و درک و توجه آنها در هیأت بیان کنیم و این موضوع نیازمند این است که متمرکز باشیم روی این مسأله و هیأت در این زمینه فعالیت کند، با شاعرانی برای تهیه شعر در این زمینه و حتی همنوایی در پایان هیأت گفت وگو کرده و مشغول تدوین شعر هستیم.
در زمینه سرود هم ظرفیت بسیار خوبی در شهر پدید آمده است، مسؤولان هم با ما ارتباط گرفته و شرایط خوبی فراهم آمده است، حامیانی هم داریم که داوطلبانه به میدان آمدهاند و کمک های بسیاری فراهم میکنند. طبیعتا کار بزرگتر انجام دادن مشکلاتی دارد و هرزمان که قوت قلب ما کم میشد شاهد اتفاقات و خبرهای خوبی بودیم و باعث میشد که ما با قوت و قدرت بیشتر کارها را انجام بدهیم.
دنبال این هستیم که یک کار خوب، تراز، اثرگذار، انقلابی و مذهبی با بچههای قم داشته باشیم و بتوانیم اقدامات مؤثری انجام بدهیم.
با سلام. خدا اجرتون بده که با یه اجرای سرود دشمن اسلام را به خشم می آورید
آنقدر سرود زیبا و دوست داشتنی هست که دختر پنج ساله من هر روز میگوید که میخواهد برود و عضو گروه شود .
اجرتان با خدا
امیدوارم سرودهای دیگر با مضامین حجاب. دشمن شناسی. ولایت فقیه و…. نیز داشته باشیم. تا نقشه های شوم دشمن رو نقش بر آب کنیم.
خواننده ی این سرود حاج ابوذر روحی هستند.
خداخیرشون بده