به گزارش صدای حوزه، وضعیت وخیم “شاخص‌های جمعیتی کشور” دیگر از مرز هشدار گذشته است، کاهش و سالمندی جمعیت ایران مورد تأیید جمعیت‌شناسان داخلی و خارجی است.
در این رابطه، طرح “جوانی جمعیت و حمایت از خانواده” در مجلس مصوب شده و در حال بررسی در شورای نگهبان است.
طرح جوانی جمعیت
طرح “جوانی جمعیت” بعد از سرگردانی در مجالس هشتم، نهم و دهم و با وجود بیش از ۵۰ بار تأکید و مطالبه رهبر انقلاب، بالاخره در حال سامان گرفتن است.
در چنین شرایط بحرانی، آقای دکتر نمکی، وزیر بهداشت و درمان با ارسال نامه‌ای به شورای نگهبان با این طرح مخالفت کرده است! و به‌اشتباه بسیاری از مواد آن را مغایر با قانون اساسی دانسته است!
وقتی مقام معظم رهبری فرموده‌اند: “جمعیت مهمترین مسئله کشور است” یعنی نباید هیچ شکی برای کسی باقی بماند! وزارت بهداشت در دهه‌های گذشته اهرم اصلی کاهش و کنترل جمعیت کشور بوده است و اکنون با تغییر سیاست‌ها به افزایش جمعیت، باید پیشتاز این میدان باشد نه اینکه با طرحی که بعد از هشت سال به نتیجه رسیده است مخالفت کند!
دکتر صالح قاسمی؛ نویسنده مجموعه کتاب “جنگ جهانی جمعیت” و پژوهشگر حوزه جمعیت در یادداشت زیر به این اقدام وزیر بهداشت واکنش نشان داده و ادعاهای مطروحه در نامه مذکور را بررسی کرده است:
وزیر محترم بهداشت در تاریخ ۱۷ فروردین جاری، نامه‌ای به شورای نگهبان نوشته و در این نامه ادعا کرده، مواد زیادی از طرح “جوانی جمعیت و حمایت از خانواده” در مغایرت با سیاست‌های جمعیت، سیاست‌های کلی خانواده و سیاست‌های کلی سلامت است!
به همین جهت لازم است به‌عنوان یک کارشناس تحولات جمعیتی ایران و جهان که حدود ۱۰ سال است به تحقیق، تألیف و نگارش مطالب پژوهشی مشغول هستم، مطالبی را با صراحت و شفافیت عرض کنم.
هشدارهای رهبری
نامه آقای نمکی، وزیر بهداشت، مکنونات و مطالبی که سال‌ها در درون خود پنهان کرده بود را فاش و برملا کرد! ما در زمان حاضر در شرایطی هستیم که حدود ۱۰ سال از هشدارهای رهبر انقلاب و کارشناسان تحولات جمعیت می‌گذرد؛ هفت سال است که از ابلاغ سیاست‌های کلی جمعیت گذشته و دوره اجرای برنامه ششم توسعه نیز رو به پایان است.
در همه این موارد، مطالبی وجود دارد که اگر کسی در دولت می‌خواست به آن توجه کند تاکنون آنها را اجرایی می‌کرد اما نه‌تنها هیچ اقدامی برای اجرای سیاست‌های کلی جمعیت انجام نشد بلکه متأسفانه در بسیاری از موارد، رویکرد کنترلی وزارت بهداشت همچنان ادامه داشت.
ما در پایان سال ۱۳۹۹ به نرخ رشد جمعیت ۰.۶ درصد رسیدیم که پایین‌ترین نرخ رشد تاریخ کشور است؛ به نرخ باروری کمتر از ۱.۶ فرزند به‌ازای هر زن رسیدیم که تاکنون پایین‌ترین نرخ باروی کشور است و در واقع تله باروری است؛ به نرخ سالمندی بیش از ۱۰ درصد رسیدیم که به‌معنی سرعت زیاد ما به‌سوی سالمندی است.
با این اوصاف، آیا رواست تنها طرح موجودی که بناست از خانواده ایرانی و فرزندآوری زوج‌های ایرانی حمایت کند و ساختار جمعیت کشور را اصلاح کند، این‌طور مورد حمله و هجمه امثال وزیر بهداشت قرار بگیرد! این سؤال مطرح است که؛ چرا آقای وزیر این کار را انجام می‌دهد؟! به همین جهت بنا دارم مطالبی را به‌طور شفاف در این رابطه عرض کنم؛
جمعیت و اغراض سیاسی
محتوای نامه دکتر نمکی حاکی از این است که نامه مذکور کاملاً با اغراض سیاسی نوشته شده است و کاملاً رویکرد غیرعلمی و غیرتخصصی دارد؛ بر خلاف ادعای ایشان در نامه، که طرح را مغایر با سیاست‌های رهبر انقلاب دانسته‌اند، رفتار ایشان در دوره مدیریتی وزارت‌شان در تناقض آشکار با مطالبات رهبر معظم انقلاب است که باید به مواردی اشاره کنم:
نکته نخست؛
در نامه نوشته‌اند “یکی از اولویت‌ها و رویکردهای وزارت بهداشت در سال‌ها‌ی اخیر مسئله جمعیت است” این ادعا کذب است! باید به‌طور علنی اعلام کنم، ایشان در دوره‌ای که وزیر شدند علاوه بر، بیش از ۵۰ بار توصیه و تأکید رهبر انقلاب در ۹ سال گذشته در مورد جمعیت، سه بار رهبر انقلاب شخصاً از وی موضوع جمعیت را مطالبه کردند اما دریغ از کوچکترین اقدام!
نه هیچ معاونی با موضوع جمعیت نصب کردند، نه مسئولی برای این کار مشخص کردند، نه برنامه‌ای ارائه کردند و نه اجازه اقدامی را داده‌اند حتی مانع فعالیت‌هایی شدند که جناب دکتر محمد اسماعیل اکبری به‌عنوان یک شخصیت علمی آزاده از سر دغدغه‌مندی در حوزه جمعیت انجام دادند.
شاهد بودم که چگونه دفتر کار دکتر اکبری از وی گرفته شد، شاهد بودم که چگونه لوازم دفتر وی را از دفترش خارج کردند، شاهد بودم در حالی که ایشان مشاور عالی وزیر بودند، آقای دکتر نمکی مشاور دیگری را نصب کردند تا ایشان را به حاشیه ببرند!
و همین‌طور، نتیجه پژوهش‌های دکتر اکبری را که به‌صورت دستورالعمل درآمده بود، امضا و ابلاغ نکردند! حتی نشستی را که وزارتخانه با حضور رؤسای دانشگاه‌های علوم پزشکی ترتیب داده بود، ناگهان و با اشاره دفتر دکتر جهانگیری لغو کرد و در پاسخ بازخواست دفتر رهبر معظم انقلاب، به‌دروغ اعلام کرد که “می‌خواهیم نشست بهتری را طراحی کنیم”! اما چند سال گذشت و هیچ خبری از آن نشد؛ ایشان چطور ادعا میکنند که رویکرد جمعیتی داشته‌اند؟ این کذب محض است!
وزارت خانه‌ای که به وظایف خود عمل نمی‌کند
نکته دوم اینکه؛
در حالی که وزارت بهداشت در دهه‌های ۶۰، ۷۰ و ۸۰ نقش اصلی را در پروژه کنترل جمعیت داشته، سؤال اینجاست؛ حالا که سیاست‌های کلی جمعیت ابلاغ شده و باید به‌سمت افزایش فرزندآوری و حمایت از خانواده برویم، چرا این وزارتخانه به وظایف خودش عمل نمی‌کند! به اینجا که می‌رسد در جواب مطالبه، ادعا میکنند جمعیت یک موضوع فرابخشی است و همه ارکان نظام باید پای کار بیایند!
و وقتی پای تصویب طرح جمعیت وسط می‌آید بلافاصله علیه آن سینه چاک می‌کند و به شورای نگهبان نامه می‌نویسد، این چه تناقض رفتاری است؟! جز اینکه گویی مأمور شده است اجازه ندهد طرح به جایی برسد؟ در پس شعارهای عوام‌فریبانه ولایتمدارانه‌ای که در رسانه‌ها مطرح می‌کند، متأسفانه وی بسیار بر خلاف منویات رهبری عمل می‌کند؛ رهبر انقلاب سه بار به‌طور مستقیم از ایشان، جمعیت را مطالبه کرده‌اند که هیچ توجهی نشان نداده است.
نکته سوم اینکه؛
در نامه نوشته‌اند مواد ۴۷، ۵۰، ۵۱، ۵۲ و… طرح جمعیت از حوزه تخصصی خارج شده‌اند، این هم ادعای کذب است!
هیچ‌گاه طرح جمعیت درصدد حذف قانون سقط درمانی نبوده است و این یک تهمت ناروا و دروغ محض است؛ این طرح درصدد بازنویسی این قانون توسط خودِ وزارت بهداشت است؛ در طرح می‌خوانیم، وزارت بهداشت خودش مکلف می‌شود دستورالعمل‌های بهداشتی‌درمانی و راهنماهای مربوط به سلامت و مراقبت جنین را بازبینی، بازنگری و بازنویسی کند؛ منظور ایشان از این حرفهای عوام‌فریبانه با رویکرد سیاسی چیست؟!
در جلسه‌ای در وزارت بهداشت، نماینده سازمان بهداشت جهانی”WHO” با حضور چند نفر از مدیران وزارت بهداشت و چند نفر از مدیران خارج از وزارت بهداشت تشکیل شد، بنده هم به‌عنوان کارشناس در آن حضور داشتم، که در آن بوی تند ادکلن نماینده “WHO” را فراموش نمی‌کنم! میخواهم بگویم که من دوباره بوی تند ادکلن نماینده سازمان بهداشت جهانی را از نامه وزیر بهداشت استشمام می‌کنم و چه‌بسا، ردپای نماینده “UNFBA” صندوق جهانی جمعیت در ایران را!
آقای وزیر، شما برای ولایت‌مداری خیلی شعار دادید و نمایش برگزار کردید اما این نامه شما در مغایرت کامل با سیاست‌های ابلاغی رهبر انقلاب و منویات ده سال گذشته ایشان است.
آقای وزیر، ای‌کاش توضیح می‌دادید که چرا از ساماندهی غربالگری بارداری نگرانید؟! این نگرانی، نگرانی کسانی است که منافع میلیاردی‌شان در رویکرد به غربالگری غیرعلمی به خطر افتاده بود؛ طرح جمعیت و کارشناسان می‌گویند موضوع غربالگری باید براساس استانداردهای جهانی بازنگری شود و کسی درصدد حذف آن نیست؛ آیا شما بلندگوی کارتل‌هایی شده‌اید که منافعشان به خطر افتاده است؟!
نکته چهارم اینکه؛
آقای وزیر بهداشت، شما ایراد اصل ۷۵ را به طرح جوانی جمعیت گرفته‌اید، یعنی اینکه محل تأمین هزینه‌های آن مشخص نیست؛ در اینجا هم باید سؤال کنم که آقای نمکی، شما وزیر بهداشت هستید یا رئیس سازمان برنامه و بودجه؟! یا شاید فراموش کرده‌اید چند سال پیش از معاونت آقای دکتر نوبخت به وزارت بهداشت منتقل شدید، شاید الآن هم از طرف ایشان مأمور شدید چنین نامه‌ای بنویسید؟! می‌دانیم که در ۸ سال گذشته و مجالس نهم و دهم سازمان برنامه و بودجه با همین راهبرد ایراد اصل هفتادوپنجی کردن، طرح جمعیت را متوقف کرد و ناکام گذاشت.
آقای وزیر! روح سیاسی حاکم بر این نامه حاکی از این است که متأسفانه شما برخلاف ادعای خودتان، دقیقاً مغایر با اصول ۵۷ و ۱۱۰ قانون اساسی، مغایر التزام عملی به ولایت و مغایر با اخلاق حرفهای، حرف سیاسی می‌زنید و بلندگوی سیاسی عده‌ای شده‌اید؛ تأکید می‌کنم، جناب دکتر نمکی، اگر لازم می‌دانید نشستی بگذارید و در حضور اساتید جمعیت‌شناس، کارشناسان حوزه خانواده و جمعیت، نمایندگان مجلس و رسانه‌ها این حرف‌ها را بزنید تا پاسخ دقیق علمی آن را دریافت کنید.
پیش‌بینی می‌کنم بعد از انتشار این یادداشت حرف‌هایی بر علیه من زده شود و همین‌طور پیش‌بینی می‌کنم روز جمعیت امسال به‌خاطر اینکه ماه‌های آخر مسئولیتتان است، شعبده‌بازی‌ها و نمایش‌هایی را به‌راه خواهید انداخت و عکس یادگاری خود را در روز ملی جمعیت خواهید گرفت، کاری که تا کنون انجام نداده‌اید!
وزیر قبلی هم انجام نداد و شما شاید بخواهید گزارش آن را در کارنامه خود ثبت کنید؛ ما می‌فهمیم دلیل این کار شما چیست و منتظر مواضع شما و نشستی که به آن اشاره شد تا توضیحات کافی به شما داده شود، هستیم؛ ای‌کاش قدر حضور دکتر محمداسماعیل اکبری که بر گردن شما حق استادی دارد را می‌دانستید و این‌گونه خلاف اخلاق با ایشان رفتار نمی‌کردید.
