به گزارش خبرنگار صدای حوزه، جلال رشیدی کوچی، نماینده مجلس، نسبت به برخی فضاسازی ها علیه بودجه فرهنگی ۱۴۰۱، این گونه واکنش نشان داد: «بودجه فرهنگی کشور ۲۳ همت یعنی معادل ۱.۵٪ کل بودجه کشور است که ۶۰٪ آن برای حوزه هنر، گردشگری، تفریح و صنایع دستی است. این در حالی است که بودجه بی‌بی‌سی ۷ میلیارد و ۶۰۰میلیون دلار است؛ یعنی ۷ برابر بودجه فرهنگی کشور ایران. علت این همه هیاهو کاملا مشخص است.»
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری-تحلیلی صدای حوزه، این بودجه فرهنگی به شدت کاسته شده، شامل موارد گوناگونی است که خود نیز در فصول هشتگانه ای دسته بندی می شود که عبارتند از: «دین و مذهب»، «ورزش و تفریحات»، «فرهنگ و هنر»، «میراث فرهنگی»، «رسانه»، «گردشگری»، «صنایع دستی» و «تحقیق و توسعه در امور فرهنگ، تربیت بدنی و گردشگری».
همه این ها حاکی از این است که سفره فرهنگی کشور، بسیار کوچک تر از حد انتظار و نیاز است. با این بودجه فرهنگی عرصه های زیادی با چالش مواجه خواهند بود؛ به عنوان مثال، سه محور ضروریِ «تحول آفرینی»، «طرح حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی» و «طرح جمعیت» که اساساً نیازمند پیوست های فرهنگی پشتیبان است، با مشکل روبه رو خواهد شد، که در ادامه با تفصیل بیشتری بدان اشاره می شود.
- تحول آفرینی: شاید مهم‌ترین شعار دولت سیزدهم تحول آفرینی در عرصه های مختلف بوده است. تحول آفرینی علاوه بر برنامه های جامعه، اراده قوی، روحیه جهادی و … ، به همراهی اقشار مختلف مردم نیازمند است. طرح های فرهنگی در این میانه جایگاه مهمی را خواهند داشت که غفلت از آنها مسیر را پر مشقت می کند. تحول آفرینی به صورت چشمگیری نیازمند سامان بخشی افکار عمومی و گفتمان سازی یکپارچه است. بدون یکپارچگیِ افکار عمومی، هرگز نمی توان حرکت عمیق و تاثیرگذاری را فراهم نمود. جای جای تاریخ انقلاب اسلامی گواه بر همین مطلب است. علاوه بر این موفقیت در عرصه حکمرانی بیش از همیشه نیازمند فرهنگ‌سازی هاست. تغییر عادات اجتماعی و سبک زندگی تنها با درست شدن مسئله معیشت عمومی قابل حل و فصل نیست، بلکه نیازمند فرهنگ‌سازی های عمیقی است که تنها به دست فرهنگ چی ها محقق می شود. بدون طرح‌های فرهنگی و بودجه های کلان، مسیر تحول خواهی کُند و پرمشقت خواهد بود.
- دومین محور ضروری، طرح حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی است. هرچند بحث از جزئیات طرح حمایت، در مجال این مقاله نیست اما تحقق این طرح، بدون در نظر گرفتن پیوست های فرهنگی، با چالش های جدی مواجه خواهد شد. بی شک حتی طرح حمایتِ مطلوب نیز نیازمند تبیین جدی است. بدون تبیین موفق، بهترین طرح، بدترین طرح تصویر خواهد شد و افکار عمومی آن را نخواهد پذیرفت. پس از تبیین، در مقام اجرا نیز نیازمند پیوست ها و پشتوانه های فرهنگی بسیاری است تا سبک زندگی جدیدی را شکل دهد. پرواضح است که دغدغه ی مقام معظم رهبری برای سامان بخشی فضای مجازی یک دغدغه ی ایجابی است، به گونه ای که فضای مجازی با تمام فوایدش حفظ شود و معضلات آن کم و کمتر گردد. طرح های فرهنگی هم در تبیین و هم در تحقق این طرح ها نقش بی بدیلی را ایفا میکنند. بی شک بدون پیوست های فرهنگی، تحقق این گونه طرح ها، طی کردن مسیر پر سنگلاخی خواهد بود.
- سومین مسئله، موضوع جمعیت و تعالی خانواده است. مسئله جمعیت که در سال های پیش رو تبدیل به یک ابربحران خواهد شد را از هم اکنون باید تدبیر کرد. اقناع افکار عمومی و ارائه مدل‌های جدیدی که در آنها چند فرزندی، ارزش تلقی شود را نمی تواند یک شبه ایجاد نمود. طرح های فرهنگی بسیاری لازم است تا خرده فرهنگ ها و انگاره های غلط را تصحیح کند، نگرش ها را تکمیل نماید و زندگی‌های نوعی را رواج دهد.
به تعویق انداختن محورهای اساسی این چنینی، رهاکردن گلوگاه های مهم بودجه ۱۴۰۱ است و نباید از این موارد غفلت نمود. اقتصاد یک حوزه متباین و مستقل از دیگر حوزه ها نیست و اگر دولت به دنبال تحول اقتصادی است، نمی تواند از تحول در دیگر عرصه های در هم تنیده با آن، به خصوص عرصه فرهنگ غفلت نماید.
مقایسه سرانه بودجه فرهنگی با برخی کشورها
مطابق نمودار تحلیلی-مقایسه ای بالا، سرانه هزینه فرهنگی در ایران تنها ۹ دلار (به ازای هر نفر) است. این در حالی است که کشوری هایی که رقیب فرهنگی به حساب می آیند، بودجه های سرسام آوری را به بحث فرهنگ اختصاص می دهند. رژیم صهیونیستی چیزی معادل ۷۲ برابر یعنی ۶۵۲ دلار به ازای هر نفر، کره جنوبی، ۴۳۹ دلار و ترکیه معادل ۲۰ برابر ایران یعنی ۱۸۸ دلار به ازای هر نفر را به مسائل فرهنگی اختصاص داده اند!
ناگفته نماند که بودجه فرهنگی، علاوه بر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، به طیف گسترده ای اعم از وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، سازمان صدا و سیما، شورای عالی انقلاب فرهنگی، سازمان تبلیغات و برخی دانشگاه ها نیز تخصیص داده می شود.
