به گزارش صدای حوزه، با نگاهی به آمار طلاق و ازدواج در کشور به اعداد شوکه کنندهای میرسیم. در برخی کلانشهرهای ایران از هر سه ازدواج یکی به طلاق ختم می‌شود و این زنگ خطری جدی برای جامعه است؛ زنگ خطری که از سوی مدیران و خانواده‌ها باید جدی گرفته شود.
این آمار نگران کننده سبب شد حجت الاسلام علی بقایی، امام جماعت یکی از مساجد شهرستان شاهین‌شهر استان اصفهان به فکر طرح بازدارنده‌ای بیفتد. او زمانی که آمار بالای طلاق در شهرستان محل زندگی‌اش را دید، طرحی را عملی کرد که باعث سازش قطعی ۱۷درصد پرونده‌های طلاقی شد که در یک سال گذشته در دادگستری شاهین‌شهر تشکیل شده است. او برای بسته شدن پرونده‌های طلاق که به دلیل مشکلات بیکاری و اعتیاد در دادگاه خانواده شهرستان تشکیل می‌شود تلاش می‌کند و برای زوج های بیکار با کمک نهادها و ادارات کار پیدا می‌کند.
او زوجینی را که گرفتار اعتیاد شده‌اند به مراکز ترک اعتیاد معرفی می‌کند. افزون بر این آقای بقایی با برگزاری کلاس‌های مشاوره نیز برای کاهش آمار طلاق در شاهین شهر تلاش می‌کند.
آن طور که او می‌گوید، جمعیت شاهین شهر حدود ۲۳۴هزار نفر برآورد می‌شود. در سال ۹۸ اما ۱۴۶۸ مورد ازدواج در این شهرستان ثبت شده، این در حالی است که حدود ۷۷۰مورد طلاق در این سال به ثبت رسیده است. او بعد از دیدن این آمار بررسیها و تحقیقاتش را شروع کرد و به دادگستری شهرش رفت و حدود ۱۱۰۰پرونده را دید که در حوزه طلاق و در ماههای نخست سال تشکیل شده بودند.
ذهن بقایی مدتی درگیر این موضوع شد تا این که تصمیم گرفت دغدغه اش را با امام جمعه شهرستان درمیان بگذارد. امام جمعه شهرستان به دغدغه بقایی اهمیت میدهد و برای این معضل از او می‌خواهد طرحی ارائه کند. بقایی طرحی برای این موضوع می‌نویسد. طرح او اما برای اجرا نیاز به همکاری همه‌جانبه با دادگستری دارد.
امام جمعه شهرستان طرح را با دادگستری مطرح می‌کند، دادگستری از طرح استقبال و درنتیجه تفاهم نامه ای برای همکاری امضا می‌شود.
کار شروع می‌شود
بقایی می‌گوید بسته به موضوع طلاق طبقه‌بندی موضوعی انجام دادند، چرا که راهکار حل هر پرونده با پرونده دیگر متفاوت است؛ بنابراین ۴۰پرونده برای بیکاری زوج، ۵۰پرونده برای اعتیاد زوج یا زوجه، ۴۴پرونده برای ترک نفقه، ۳۵پرونده برای ترک زوجه یا زوج، ۵۰پرونده برای ناسازگاری و نبود ارتباط سازنده و ۳۰پرونده به دلیل مشکل اخلاقی و خیانت طبقه‌بندی می‌شود.
آن طور که او می‌گوید برخی پرونده‌ها اما به دلیل موضوع و ساختار غیرقابل حل هستند. در برخی پرونده‌ها، زوج یا زوجه، کشور را ترک کرده‌اند.
او و گروهش اما برای حل مشکلات با همه زوجین صحبت و تمایل به حل مشکل را مطرح میکنند و پرونده زوج‌هایی که به حل مشکل تمایل نشان نمیدهند از دستور کار خارج می‌شود.
به گفته بقایی، پرونده‌هایی مانند بیکاری و اعتیاد در اولویت رسیدگی قرار میگیرد، چراکه برخی زوجین اعلام میکنند اگر شغلی داشته باشند یا معضل اعتیاد از بین برود، برگشت به خانواده انتخاب بعدی آنهاست. بقایی برای حل این معضلات برنامه‌ها دارد و تخصص، توانایی و تحصیلات هرکدام زوج‌ها را در نظر میگیرد و از ادارات، نهادها و کارخانجات کمک می‌خواهد تا برای اشتغال به کارخانه ها و اداراتی که در شهرستان وجود دارد، معرفی شوند.
مساله اعتیاد هم با معرفی گرفتاران اعتیاد به مراکز ترک اعتیاد حل می‌شود. هزینه استفاده از خدمات بسیاری از مراکز ترک اعتیاد رایگان است اما اگر برخی مراکز هزینه‌ای طلب کنند این مساله با کمک خیرین حل می‌شود. حل معضل اعتیاد هم مانند موضوع بیکاری با استقبال و بیتوجهی تعدادی از زوج‌ها روبه رو می‌شود.
کلاس مشاوره و مهارت آموزی / مقابله ذهنی و رفتاری با طلاق
درصد زیادی از پرونده‌های درخواست طلاق با موضوع نبود ارتباطات سالم طبقه‌بندی می‌شود و امام‌جماعت مسجد المهدی(عج) شهرستان شاهین‌شهر، برای حل این معضل برگزاری کلاس‌های مشاوره را انتخاب کرده است.هر کلاس مشاوره ای اما استاد متخصص می‌خواهد. دعوت از اساتید حوزه خانواده راه پیشنهادی اوست. به همین دلیل، دوباره تفاهمنامهای با حوزه علمیه قم و مرکز تبلیغات اسلامی بسته می‌شود تا اساتید حوزه خانواده برای تدریس به شهر او بروند.
بقایی توضیح میدهد که بخشی از هزینه دعوت از اساتید را مرکز تبلیغات اسلامی و بخش دیگری را امام‌جماعت شهرستان پرداخت می‌کند تا کلاس‌های مشاوره همه رایگان باشند و زوجی دل نگران پرداخت هزینه‌های مشاوره نباشد. اثرات اجرای این طرح در مدت‌زمان کوتاهی از دی‌ماه تا پایان سال ۹۹ قابل‌توجه است. ۴۳ زوج به‌صورت قطعی از طلاق انصراف میدهند. یعنی ۱۷درصد پرونده ها به سازش قطعی ختم می‌شود. ۲۰درصد از پرونده‌ها هم به بخش زوج‌درمانی معرفی می‌شود. درمجموع، با طرحی که بقایی علیه طلاق ارائه کرده است، حدود ۳۷درصد از پرونده‌ها از روند پروسه طلاق در دادگستری خارج می‌شود.
همه پرونده‌های طلاق اما به خوشی حل نمیشود. گروه بقایی، برای حدود ۱۵۶ پرونده طلاق نمی‌توانند کاری انجام دهند. او می‌گوید که برخی زوجین تمایلی به سازش و برگشت به خانواده نداشتند و گروه بقایی هم به دادگستری اعلام می‌کند کاری برای این پرونده‌ها نمیشود کرد و دادگاه به طلاق رای میدهد.
دو نمونه بازگشت به زندگی
الف / برای رضا که یک‌سال پیش، پلههای دادگاه خانواده شهرش، شاهین شهر را بالا و پایین می‌رفت، حالا زندگی به شکل دیگری ادامه دارد. او دو سال پیش در یک کارگاه کارگری می‌کرد، بعد اما کرونا آمد و کارگاه تعطیل شد. بیکاری آفت زندگی زناشویی‌اش شد و بعد از شش‌ماه، مسیر او و همسرش را بعد از ۱۰ سال زندگی مشترک، به دادگاه خانواده کشاند.
رضا حدود شش‌ماه، تلاش زیادی برای پیدا کردن شغل انجام داد. یک روز کارگر ساختمانی شد و روز دیگر دستفروش اما زندگی با دو پسربچه خردسال، خیلی سخت می‌گذشت و آنها حتی برای پرداخت اجاره‌خانه هم توانایی نداشتند. به این شکل شرایط، راهی جز جدایی پیش پای او و همسرش نگذاشت اما سرانجام نشانه‌هایی از امید برای رضا نمایان شد. او با کمک گروه بقایی به یکی از کارخانه‌های بزرگ تهیه وسایل لوازم خانگی معرفی و دوباره صاحب شغل شد. این روزها با همسر و بچه‌هایش زیر یک سقف زندگی می‌کند.
ب / پیش از این، برای مریم صحبت از مشکلات زناشویی سخت بوده است. او پنج سال پیش به خانه بخت رفت و مانند بسیاری از دختران انتظار داشت که خوشبخت شود. بعد اما اتفاقات زیادی در زندگی‌اش افتاد. مریم می‌گوید او و همسرش هیچ‌گاه درباره مشکلات‌شان با هم حرف نمیزدند.
اگر از هم ناراحت میشدند یا این عصبانیت به دلیل انجام کاری، سراغ‌شان می‌آمد، آنها هیچ حرفی برای گفتن نداشتند و خودخوری تنها راهکارشان بود. خیلی زود اما همه این مشکلات روی هم جمع شد و مانند آتشفشانی فوران کرد. مریم یک روز به خودش آمد که در راهروهای دادگاه خانواده منتظر جدایی از همسرش بود.
بعد از شرکت در کلاس‌های مشاوره اما ورق به شکل دیگری برگشت. او می‌گوید: اوایل سخت بود که با همسرم صحبت کنم، حالا اما راحت درباره ناراحتیها و مشکلات‌مان حرف می‌زنیم و با کمک هم راهکار مناسبی را در پیش می‌گیریم.
