حجت‌الاسلام والمسلمین حسن غفاری‌فر، عضو هیئت علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه باقرالعلوم(ع) و مدیر گروه تبلیغ موسسه امام رضا(ع) در مصاحبه ای با خبرنگار پایگاه خبری-تحلیلی صدای حوزه پیرامون فضای مجازی و نیز حضور طلاب در این عرصه به گفتگو پرداخت. گزیده ای از این مصاحبه در ادامه تقدیم می گردد.
حجت الاسلام غفاری فر خاطرنشان کرد در رابطه با تکنولوژی و به خصوص فضای مجازی، برخی معتقدند به طور کلی دنیای مدرن با دنیای دینی متفاوت است و مختصات خود را دارد، بنابراین فضای مجازی اصلاً ظرفیت اصلاح ندارد؛ اما برخی در مقابل معتقدند که هر تکنولوژی یک باری دارد که می‌توان آن تکنولوژی را ظرفیت داد؛ مانند موسیقی که هم می‌توان موسیقی مطرب ساخت و هم موسیقی غیرمطرب؛
وی با اشاره به اینکه این دو دیدگاه افراط و تفریطی خالی از اشکال نیست افزود راه درست این است که ما باید از طرفی حجم تولیدات خود در فضای مجازی را بالا ببریم و از طرف دیگر از نظر تجهیزات پیشرفت کنیم زیرا تا زمانی که در صنعت ماهواره پیشرفت نکنیم و تجهیزات و زیرساخت‌های لازم در زمینه کامپیوتر و مخابرات را نداشته باشیم، نمی‌توانیم در زمینه فضای مجازی استقلال لازم را داشته باشیم.
ضرورت ساماندهی تولیدات فضای مجازی
غفاری فر گفت: در ابتدا زیرساخت مقدم بر تولید محتوا است؛ بعد از زیرساخت ساماندهی تولیدات محتوا اهمیت دارد که باید در یک جا جمع شود و به صورت هوشمندانه توزیع شود و نیز قابل پیمایش باشد. در حال حاضر محتواهای خوبی که در بستر برخی شبکه های مجازی داخلی مانند پیامرسان ایتا تولید می شوند، متاسفانه در اینترنت قابل پیمایش و دستیابی نیست. پس ما به زیرساختی نیاز داریم که تمام محتواهای موجود در فضای مجازی را جمع آوری کند و خطر تصرف و سوء استفاده دیگران را کم کند.
وی در ادامه افزود: همچنین ما باید در فضای مجازی به سمتی برویم که رقابت و تولید در آن تعریف شود و بتوانیم در این فضا تولید شغل و درآمد داشته باشیم.
عضو هیئت علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه باقرالعلوم(ع) اذعان کرد رهبر انقلاب همیشه می فرمودند که کاهش جمعیت بحران است؛ الان بیشترین کسی که این بحران کاهش جمعیت را درک می‌کنند فارغ التحصیلان سطوح عالی دانشگاه و حوزه هستند زیرا در دانشگاه به اندازه کافی دانشجو و طلبه وجود ندارد تا در دانشگاه و حوزه مشغول تحصیل شوند.
کاهش جمعیت از جمله دلایل کاهش اشتغال است
وی افزود همه فکر می‌کردند که با افزایش جمعیت اشتغال تهدید می‌شود در حالی که الان مشخص شد که اتفاقاً کاهش جمعیت باعث کاهش اشتغال می‌شود. در فضای مجازی هم اینگونه است. اگر زیرساخت ها تصحیح شود و از لحاظ فنی تقویت گردد فرصت های شغلی بسیاری در فضای مجازی ایجاد می‌شود و می‌تواند به عنوان یک پیشران در اقتصاد نقش ایفا کند.
حسن غفاری‌فر تصریح کرد امروزه دنیا با فضای مجازی اداره می‌شود؛ در این فضا، غیر مهم، مهم جلوه داده می‌شود؛ ناامنی، امنیت و امنیت ناامنی جلوه داده می شود. پس اگر ما در نگاه به فضای مجازی از افراط و تفریط دست برداریم، می‌توانیم از فضای مجازی به بهترین صورت بهره ببریم.
کیفیت و کمیت حضور طلاب در عرصه فضای مجازی
مدیر گروه تبلیغ موسسه امام رضا(ع) گفت: اگر بخواهیم منصف باشیم نسبت به جمعیت فعلی کشور به اندازه کافی طلبه داریم؛ ما در حوزه شاید حدود ۸۰ هزار نیروی مفید داریم. بین جوانانی که مقطع سطح حوزوی را به پایان رسانده اند یا در زمینه علوم اسلامی کار کرده اند حدود ۵۰ تا ۶۰ هزار نفر هستند. این همه نیاز در جامعه وجود دارد از جمله نیاز جدی به حضور طلاب در فضای مجازی، اما متاسفانه توزیع متناسب با این مقدار از نیاز ها صورت نگرفته است که باید برای آن تدبیری اندیشیده شود. اگر از این زاویه نگاه کنیم، نباید به وضع موجود بدبین بود.
اما در مقایسه با انتظاری که از یک نیروی ارزشیِ فکورِ مومن داریم، حوزه علمیه عقب است؛ چه در فضای مجازی و چه در غیر آن. یعنی ما نسبت به آن انتظاری که از یک انسان جهادی برمی‌آید عقب هستیم اما نسبت به دیگر مجموعه ها و نهادها، حوزه علمیه عقب نیست. تقریبا طلبه ها همه جا هستند؛ از زمین ورزش گرفته تا امور جهادی مانند تجهیز اموات کرونایی و امور مربوط به سیاست و مملکت؛ با این وجود، همه جا هم به خاطر سوءعملکرد دیگر مسئولان در سیبل انتقادها هستند و مورد اهانت هم قرار می‌گیرند اما با سخت‌ترین معیشت در حال گذران زندگی هستند.
غالب طلبه‌های ما در گذران معیشت زندگی خود هم لنگ هستند. در یک جمله، حوزه علمیه نسبت به همسالان و هم قطاران خود عقب نیست اما نسبت به رسالت تاریخی خود به خصوص در بدنه مدیریتی عقب است و باید بیشتر از این تلاش شود؛ بنابراین هم در بعد سازمانی و مدیریتی و هم خود طلاب، هر دو باید تلاش بیشتری صورت بگیرد.
مطالب مرتبط:
تبیین فعالیت‌های طلاب در قالب رسانه توطئه‌های دشمنان را خنثی می‌کند
