به گزارش صدای حوزه، آیت الله اعرافی در مراسم گردهمایی اساتید مدرسه تخصصی فقه امام کاظم علیه السلام قم، حوزه را یک نهاد اجتماعی، فکری و دینی خواند که قرن ها بر آن گذشته اما مانند یک درخت تنومند به حیات خود ادامه داده است و اظهار داشت: هر تغییر و تحولی که در حوزه بخواهد اتفاق بیافتد هم می تواند لازم باشد و هم به وقوع پیوستن آن سختی های خاص خود را به دنبال دارد.
وی گفت: شناخت از پیشینه حوزه را استاد باید با خود داشته باشد و در ضمن نگاه انتقادی را هم باید حفظ کند تا در تحولات مفید حوزه نقش ایفا کند. تربیت نیروهای توانمند و دارای هویت اصیل حوزوی نیازمند داشتن نگاه تاریخی به فرآیند و پیشینه حوزه های علمیه است. نگاه تاریخی مورد نیاز اساتید حوزه هم شامل نگاه خرد به سرگذشت بزرگان و شخصیت های حوزه و هم نگاه کلان به سیر تطورات حوزه می باشد.
آیت الله علیرضا اعرافی اظهار کرد: پیوستگی تاریخی و زنجیره بودن تطورات حوزه یکی از شاخص هایی است که باید در این نگاه تاریخی مورد توجه واقع شود. تنوع حوزه ها و تفاوت گرایش ها در ادوار مختلف حوزه ها نیز باید مورد واکاوی و دقت قرار گیرند.
استاد درس خارج حوزه عنوان داشت: با همه این تفاوت ها و اوج و حضیض ها و قبض و بسط ها اما یک نخ تسبیح بوده که همه آن ها را به هم متصل نموده است و یک مجموعه واحد به نام حوزه علمیه تشیع را شکل می دهد.
پیشنهاد تدوین موسوعه‌ای درباره سیر تحولات تاریخی حوزه
وی گفت: نوشتن یک موسوعه و دایره المعارف جامع از پیشینه و سیر تحولات تاریخی حوزه یکی از مهمترین کارهاست که در این زمینه باید انجام گیرد.
عضو شورای عالی حوزه خاطرنشان کرد: در مورد خود حوزه علمیه قم که در سال ۱۳۰۱ تاکنون اثر مکتوب جامعی نداریم؛ هرچند که در حوزه در حال حاضر روی این موضوع کار می شود و امیدواریم خروجی خوبی داشته باشد.
مدیر حوزه های علمیه با بیان اینکه حوزه های علمیه در زمان هایی بسط پیدا کرده و در زمان های دیگری دچار قبض شده است، گفت: آمدن موج جدید نوگرایی غربی که مبتنی بر انکار خدا و رد دین بود و از تمدن نوین غرب نشأت گرفت در ایامی بساط حوزه های علمیه را می خواست جمع کند؛ اما در همان ایام بود که حوزه علمیه قم پایه ریزی شد و این خودش نکته قابل توجهی است.
وی افزود: حوزه های علمیه همواره از یک بعد اجتماعی و سیاسی برخوردار بوده اند؛ این یک اصل بوده که حوزه های علمیه نقش آفرینی اجتماعی و سیاسی را در تمام ادوار وظیفه خود دانسته اند.
آیت الله اعرافی خاطرنشان کرد: جایگاه رفیع علم و تحقیق و تولید علمی یکی دیگر از افتخارات بزرگ حوزه است.
هویت سازی حوزوی؛ گام مهم در بازسازی نوین حوزه
وی گفت: هویت سازی حوزوی زمانی محقق می گردد که شرایطی همچون نگاه تاریخی و آگاهی تاریخی حاصل شود؛ این نگاه باید همراه با بررسی نقاط ضعف و قوت تاریخ حوزه های علمیه باشد تا بتواند به ما در رشد و بازسازی نوین حوزه کمک کند.
استاد درس خارج حوزه تصریح کرد: به برکت انقلاب اسلامی فرصت هایی برای حوزه علمیه فراهم شده است که قابل وصف نیستند. ما در پیشبرد و تعالی حوزه محورهایی را شاهد هستیم که یکی از آن ها بسط محورهای دانشی حوزه است.
مدیر حوزه های علمیه بیان داشت: قلب حوزه در دهه های اخیر پیشگامی لازم در زمینه رشته های مختلف مرتبط را نداشته است؛ مراکز و مؤسسات حوزوی گام های خوبی در این زمینه برداشته اند، اما خود حوزه جا دارد بیش از پیش به دنبال ارتقای علوم اسلامی با توجه به نگاه تاریخی و ریشه های علمی خود باشد.
وی افزود: نگاه تاریخی مورد نیاز اساتید حوزه هم شامل نگاه خرد به سرگذشت بزرگان و شخصیت های حوزه و هم نگاه کلان به سیر تطورات حوزه می باشد.
