به گزارش صدای حوزه، حجتالاسلام والمسلمین سیدحسین مطهری یزدی، امام جماعت مسجد خداداد (واقع در تهران، بزرگراه شهید آیت الله محلاتی، خیابان مخبر شمالی) روز چهارشنبه، ۱۳ اسفندماه درگذشت به همین مناسبت، فعالیتهای انقلابی، علمی و مسجدی وی را مرور میکنیم و در همین ارتباط گفتوگویی با تنی چند از فعالان این مسجد صورت گرفته است که مشروح آن در ادامه میآید.
سیدحسین مطهری یزدی در فروردین ماه ۱۳۲۳ در یکی از روستاهای شهرستان مهریز استان یزد دیده به جهان گشود و مدرسه ابتدایی را در مدرسه خورمیز گذراند. ایشان سپس کلاسهای پنجم تا هفتم را در مدرسهای در مرکز شهرستان مهریز با موفقیت سپری کرد و در سال ۱۳۳۶ وارد حوزه علمیه یزد شد.
از تحصیل در حوزه علمیه یزد تا تشرف به قم
حجت الاسلام والمسلمین مطهری پس از آغاز فراگیری معارف قرآن و اهل بیت (ع) و درورس حوزوی در زادگاه خود، رهسپار شهر مقدس قم و از محضر استادان برجسته حوزه علمیه قم بهرهمند شدند. ماجرای این سالها را از زبان ایشان دنبال میکنیم:
بخشی از دروس سطح را نزد آقای مناقب، داماد آقای صدوقی تلمذ کردهام و بقیه دروس منطق را نیز از محضر آیتالله علاقمند استفاده نمودم. تازه معالم را شروع کرده بودم که در سال ۱۳۴۱ به قم رفتم. در آن دوران در درس خصوصی آیتالله سیدعلی آقا محقق داماد نیز شرکت کرد. همچنین جلد نخستِ شرح لمعه را خدمت مرحوم آیت الله سیدابوالفضل تبریزی و جلد دوم را خدمت آیت الله صلواتی تلمذ و شرح منظومه را نیز خدمت مرحوم آیت الله انصاری شیرازی خواندم.
بعد از مدتی حضور در مدرسه فیضیه به مدرسه مرحوم آیت الله العظمی بروجردی که فضلای حوزه علمیه قم مانند آیات عمید زنجانی، گرامی قمی و نورمفیدی در آنجا حضور داشتند نقل مکان کردم.
وی در حوزه علمیه قم از محضر آیات عظام فاضل لنکرانی، مشکینی، نوری همدانی، شب زندهدار، انصاری شیرازی و خزعلی بهره برد و سپس برای ادامه تحصیل و همچنین زیارت عتبات عالیات و دیدار امام خمینی (ره) به نجف اشرف رفت.
حجت الاسلام والمسلمین مطهری یزدی که همیشه شوق زیارت حرمهای مطهر حضرات معصومین(ع) و همچنین دیدار با امام خمینی(ره) را داشت، در جوانی به نجف اشرف نقل مکان کرد. مرور خاطرات و عبرتهای آن دوران، خواندنی و شنیدنی است. زمانی که وی وارد نجف شد، امام خمینی(ره) درس حکومت اسلامی و ولایت فقیه را در مسجد شیخ انصاری تدریس میکردند و مطهری نوارها و مکتوبات درس را بعدها در سفر حج میان حجاج توزیع کرد.
مطهری یزدی از سوی ساواک چندین بار دستگیر شد
حجت الاسلام والمسلمین مطهری یزدی به دلیل فعالیتهای انقلابی چندین بار از سوی ساواک دستگیر و چند باری هم ممنوع الخروج شدند. وی که با کولهباری از دانش، تجربه و مهارت تبلیغی و ترویجی که حاصل سالها تحصیل در حوزههای علمیه نجف اشرف و قم مقدس، و سفرهای طولانی به کشورهای گوناگون آسیایی بود، در سال ۱۳۵۰ به دعوت اهالی مردم اوشان، رهسپار آن دیار شد و به این شکل، صفحات تازهای از زندگی ایشان رقم خورد. ماجرا را از زبان وی دنبال میکنیم:
«تعدادی از اهالی اوشان -از ییلاقات مشهور تهران- در سال ۱۳۵۰ در قم به سراغم آمدند تا امام جماعت مسجدی در اوشان شوم. من موضوع را با آیت الله حاج آقا مصطفی فائق از علمای تهران در میان گذاشتم که ایشان بنده را تشویق به این کار کردند. پس از استقرار در اوشان ابتدا با فردی باسابقه در آنجا روبرو شدم و درحالی که عدهای مرا به مقابله با او ترغیب کردند، توانستم تعامل سازنده و خوب با آن فرد و سایر افراد بانفوذ در آن منطقه، ایجاد کنم.»
مدیریت دو مسجد در منطقه اوشان
دو مسجد به نامهای امام حسین (ع) و روح الامین در منطقه اوشان واقع بودند و من امام جماعت هر دوی آنها بود و زمینه برگزاری مشترک برنامهها را در آن دو مسجد فراهم کرده بودم برای نمونه بلندگویی مشترک میان آنها ایجاد کردم. یکی از اقدامات من در این مسجد تشکیل هیئت جوانان ولی عصر (عج) اوشان بود که جلسات آن عصرهای جمعه به صورت سیار در منازل اعضا برگزار می شد.
مبارزه با نظام شاهنشاهی و پیمودن مسیر انقلابی امام خمینی (ره) از اهداف مهم این هیئت بود. شهرت جلسات هیئت جوانان ولی عصر (عج) که گاهی با دعوت از سخنرانان و ستایشگران مشهور مانند مرحوم آیتالله ابوالقاسم خزعلی، همراه میشد در منطقه فراگیر شد به طوری که فعالیتهای دهکده تندرستی و اردوگاه صنایع دفاع را تحت الشعاع خود قرار داده بود.»
وی در این ارتباط به خبرنگار شبستان گفته بود: «تلاش میکردیم مساجد امام حسین (ع) و روح الامین بسیار پویا و پرنشاط باشند که برگزاری باشکوه نماز عید فطر در دشت اوشان و همچنین برگزاری برنامههای متنوع و نوآورانه مذهبی و فرهنگی نقش مهمی در این زمینه داشتند.
با شعله ور شدن انقلاب من با حمایت و پشتیبانی روحانیت و ارتباط با انقلابیون سرشناس و کارآمد، زمینه مبارزات را بیش از پیش در آن منطقه فراهم کردم. در همین راستا موفق شدیم با همکاری برخی علما و روحانیون سرشناس شرق تهران از جمله آیتالله حیدرعلی جلالی خمینی –امام جماعت مسجد احمدیه- و حجت الاسلام والمسلمین موسوی کاشانی –امام جماعت مسجدالنبی(ص)- دامنه مبارزات را گسترده کرده و بخشهایی مانند آهار، ایگل، باغ گل، میگون، دربندسر، شمشک، دیزین، گاجره، جاجرود، زایگان، لالان، گرمابدر، امامه روته، گلندوک، شورکا، افجه و برگ جهان را با تحولات انقلابی همراه کنیم. به دلیل اختناق حاکم بر کشور، مبارزه ما مخفیانه بود و گاهی در مجالس مذهبی از بزرگان هر منطقه دعوت میکردیم تا بیشتر با نهضت امام خمینی (ره) آشنا و همراه شوند.»
فعالیت کارآمد در کمیته حل اختلاف ائمه جماعات و بسیج مساجد
یکی از مسئولیت های مهم و اثرگذار حجتالاسلام والمسلمین سیدحسین مطهری یزدی، مسئولیت در «کمیته حل اختلاف ائمه جماعات و بسیج مساجد» بود. وی در این باره به شبستان گفته بود:
«امام خمینی(ره) با پیشبینی بروز مشکلاتی برای کشور در آینده، تصمیم به راهاندازی بسیج مستضعفین کردند و نیروهای بسیج اهمیت خود را در جنگ هشت ساله ایران و عراق، مقابله با گروهکهای ضد انقلاب، رفع فتنههای سالهای ۱۳۷۸ و ۱۳۸۸ و سایر رویدادها و بحرانهای امنیتی و اجتماعی کشور نشان دادند. تمرکز فعالیت بسیج در مساجد، تدبیر و آیندهنگری دیگری از امام خمینی(ره) بود به طوری که فعالیت این نهاد در مساجد و تحت مدیریت و هدایت ائمه جماعات میتواند موجب مصونیت آن از تحریفات اعتقادی و فرهنگی شود. مقام معظم رهبری نیز در این باره فرمودند انتخاب مساجد به عنوان پایگاه انقلاب اسلامی، از ابتکارات امام خمینی(ره) بود.
تشکیل پایگاههای بسیج در مساجد مثل هر فرآیند دیگری میتوانست با مشکلاتی همراه شود از این رو «کمیته حل اختلاف ائمه جماعات و بسیج مساجد» با هدف تقویت همدلی و تعامل دستاندرکاران مساجد و اعضای بسیج و رفع مشکلات میان این دو، با تصمیم سردار علیرضا افشار؛ فرمانده نیروی مقاومت بسیج، در دهه ۷۰ تشکیل شد. سازمان بسیج مستضعفین با مشاهده گسترش اختلاف نظرات میان دست اندرکاران مساجد و اعضای بسیج، این کمیته را با مسئولیت من و عضویت حججاسلام والمسلمین قوچانی و صادق زاده و تعدادی دیگر از فعالین مسجدی و فرهنگی تشکیل داد. فعالیت این کمیته بعدها با تایید رئیس و نماینده ولی فقیه در سازمان بسیج مستضعفین و حمایتهای مرکز رسیدگی به امور مساجد، گسترش یافت.
حجتالاسلام والمسلمین مطهری یزدی در سال ۱۳۶۰ فعالیت خود به عنوان امام جماعت مسجد خداداد در تهران را آغاز کرد و به سرعت کارکردهای مسجد طراز اسلامی یعنی بیان آموزه های قرآن کریم و اهل بیت عصمت و طهارت(ع)، زمینه سازی برای اجرای احکام شرعی و قوانین جاری کشور، پرورش طلاب، آموزش دروس مفید و کاربردی، خدمات رسانی به نیازمندان، پرورش نیروهای متدین، مخلص و انقلابی، بصیرت افزایی سیاسی و اجتماعی و تقویت باورهای انقلابی مردم را احیا و تقویت کردند و مسجد خداداد را محور بیشتر برنامهها و فعالیت های منطقه ۱۴ تهران قرار دادند.
موفقیت مسجد خداداد کاملا مدیون مرحوم آقای مطهری است
«حمیدرضا آفاقی» خادم مسجد خداداد با بیان اینکه درگذشت مرحوم آقای مطهری بسیار دردناک بود، گفت: مجموعه علمی، فرهنگی، خیریه مسجد خداداد با تجهیزات و مجموعه های وابسته به آن شامل درمانگاه، کتابخانه، مجتمع فرهنگی توحید، خیریه، صندوق قرض الحسنه، ستاد جهیزیه و پایگاه بسیج، یکی از مراکز مهم شهر تهران در دوران جنگ و مقاطع مختلف انقلاب برای ارائه خدمات فرهنگی، حمایتی به مردم و اقشار مختلف به ویژه مستضعفین بوده و از مراکز اصلی تبلیغ و ترویج شعائر دینی و ارزش های انقلاب اسلامی و حمایت از امام و رهبری بوده در منطقه ۱۴ تهران است. همه این موفقیت ها مدیون شخص آقای مطهری یزدی است.
آقای مطهری هیچ گونه وابستگی مالی به مسجد خداداد نداشت
«مجتبی زیوری» راننده حضرت حجتالاسلام والمسلمین مطهرییزدی در دهه های شصت و هفتاد و عضو هیات امنای مسجد خداداد درباره مرحوم آقای مطهری به شبستان گفت: من به عنوان دست اندرکار امور مالی مسجد خداداد و واحدهای جنبی آن، شهادت می دهم معظم له، هیچ گونه استفاده شخصی از امکانات مالی این مسجد نداشت. حاج آقای مطهری باوجود مشغله های کاری فراوان در دستگاه قضایی و برخی دیگر از سازمان های کشور، همیشه دلسوز مسجد خداداد بود.