به گزارش خبرنگار صدای حوزه، ضرورت تأسیس مؤسسات دانش بنیان با محوریت علوم انسانی در حوزه های علمیه، موضوعی است که حجت الاسلام ابراهیم شریفی، استاد حوزه در یادداشتی بدان پرداخته است که در ادامه می توانید مطالعه بفرمایید.
شرکت دانشبنیان یا شرکت متمرکز بر دانش، (Knowledge enterprise) به شرکتهایی گفته میشود که دانش و فناوری، جزئی جداییناپذیر از دارایی آنها است.
اساس تشکیل دانش بنیان ها
اساس تشکیل #دانش_بنیان ها تولید محصولی نو بنیاد است، محصولی که حاصل سرمایه گذاری در حوزه پژوهش است، حوزه ای که همواره در علوم انسانی ما از آن غافل بوده ایم چرا که تمرکز مسئولین عمدتا در بخش صنایع بوده است. این را آمار به ما می گوید که اکثر قریب به اتفاق این نوع مؤسسات در حوزه مهندسی بوده است نه در علوم انسانی!
ضرورت اهتمام به حوزه علوم انسانی
حوزه علوم انسانی پیچیدگیهای مخصوص خود را دارد ولی آنچه دردناک است عدم اهتمام مسئولین علمی کشور نسبت به این حوزه ها می باشد و حال آنکه نگرش به رشته های تحصیلی در کشورهای غربی کاملا متفاوت است تا به حدی که مهمترین عامل برتری کشورهای غربی قطعا علوم تجربی یا ریاضی نبوده بلکه از ابتدا تا کنون خود و جهان را توسط علوم انسانی کنترل و اداره کرده اند هر چند در ظاهر چیزی که از آنها می بینیم آثار و نتایج علوم فنی بوده است. ولی باید توجه داشت کارکرد، جهت گیری و حتی روش استفاده همین علوم را نیز با بهره گیری از علوم انسانی تعیین می کنند و این مهمترین دلیل موفقیت آنها در مباحثی مانند اقتصاد و سایر حوزه هاست. آنها کیفیت بالای آموزش و استاندارهای کیفی برای رشد جوامع خود را با تاکید بر علوم انسانی تضمین می کنند که در نهایت به ارتقاء کیفیت اقتصادی و اجتماعی منتج می شود.
سالهای متمادی این تفکر اشتباه در خانوادهها وجود داشت که تحصیل در علوم انسانی آیندهای ندارد و نمیتواند به درآمدزایی منجر شود. نتیجه تصمیم و انتخاب خانوادهها، این بود که دانشگاه از حضور افراد توانمند در این حوزه محروم بود، اتفاقی که تاثیر خود را در صنعت نیز بهجا گذاشته است.
به عنوان مثال زمانی برای بخش حمل و نقل درونشهری کلانشهر تهران ضرورت راهاندازی مترو احساس شد. بعد از سالها خطوط مترو راهاندازی شد و توسعه پیدا کرد، اما همین مترو که توانسته بار اعظم مشکلات جابهجایی شهروندان را بهدوش بکشد محملی برای بروز و ظهور فقر، کودکان کار، سرقت و… هم هست. حال اگر این مسائل اجتماعی بهجای خودش حل نشود، ممکن است روزگاری برسد که با وجود سرویس گسترده متروی تهران علاقمندی به استفاده از آن کم و کمتر شود.
وظیفه حوزه های علمیه در قبال موسسات دانش بنیان
حوزه های علمیه به عنوان نهاد اصلی تئوری ساز انقلاب اسلامی و رکن نظریه پردازی دینی که رسالت اصلی اش تدوین علوم انسانی اسلامی است موظف است در عرصه تأسیس مؤسسات دانش بنیان فعالیت جدی کند. شاید برخی از عزیزان بفرمایند در دانش های مختلف، مؤسسات زیادی در قم و شهرستان ها فعالیت می کنند ولی آنچه رخ می دهد تحصیل دانش است نه تولید دانش(البته برخی کارهای خوب در برخی مؤسسات را منکر نیستم مثل کتب تولیدی فقه معاصر)
تقویت علوم انسانی و توجه به بسیاری از ایده های کاربردی فارغ التحصیلان آن موجب میشود حتی مسائل و آسیبهای اجتماعی درک شوند و برای رفع آنها راهحل پیدا شود.
برای تقویت علوم انسانی، هر چند هدایت پایاننامههای طلاب در سطوح ۳ و ۴ و نیز راه اندازی فضای آکادمیک ضروری است ولی راه اندازی موسسات دانش بنیان در حوزه علوم انسانی است که در آن فارغالتحصیلان نخبه حوزوی کار کنند و برای مراکز مختلف دولتی وحاکمیتی و… متناسب با نیازشان مسائل را حل کنند و تولید علمی را با ماهیت پویا دنبال کنند که انشالله این امر مهم توسط مسئولین دغدغه مند حوزه رخ خواهد داد.