شخصیت شناسی
مغز انسان یکی از سختترین چیزهایی است که میتوان شناخت و یا آن را قضاوت کرد. اما غریزه بقا قضاوت نکردن و تفسیر نکردن رفتار دیگران را برای ما تقریباً ناممکن و بسیار سخت کرده است. به همین دلیل است که به شخصیت شناسی افراد علاقه نشان میدهیم.
درحالیکه ما فکر میکنیم قضاوتهایمان مبتنی بر تفسیرهای درست از مکالماتمان با دیگران و رفتار واضح آنها با ما است؛ تحقیقات چیز دیگری را ثابت میکند. درواقع اکثر قضاوتهای ما درباره دیگران بر جزئیات کوچکتر و ظریفتری مانند دست دادن و زبان بدن دیگران متمرکز شده است. غالباً نظرات ما، بهصورت ناخودآگاه تحت تأثیر این جزئیات کوچک است.
شاید برایتان جالب باشد که بدانید تحقیقی در دانشگاه کانزاس اثبات کرده است که افراد میتوانند از نوع کفشی که دیگران میپوشند، نظرات نسبتاً درستی از ویژگیهای شخصیتی آنها، مانند برونگرایی و درونگرایی، ثبات عاطفی، سازگاری، وجدان کاری و یا روشنفکری آنها ارائه دهند.
یادتان باشد که حتی اگر زبان ما بهخوبی کار کند و ادبیاتمان درست باشد، باید به حرکات بدنمان بیشتر توجه کنیم. چون حرکات بدن بخشی جداییناپذیر از شخصیت ما هستند که در طول زمان شکل گرفتهاند و جدا از لحن و ادبیاتی که به کار میبریم عمل میکنند و میتوانند در قضاوت دیگران از ما مؤثر باشند.
جزئیاتی که شخصیت افراد را افشا میکنند
در ادامه از جزئیاتی با شما حرف خواهیم زد که با توجه به آنها بهسادگی میتوانید بخش زیادی از راه شخصیتشناسی را بهدرستی طی کنید.
یک؛ نحوه برخورد با پیشخدمتها و مستخدمان
هیچچیز بهاندازه نحوه برخورد افراد با کارکنان خدماتی و مستخدمان امور نظافتی، در افشای شخصیت آنها مؤثر نیست. همه دوست دارند که شخصیتی مبادی آداب و اجتماعی از خود نشان بدهند. این مسئله را میتوانید در مصاحبههای شغلی یا جلسات آشنایی برای ازدواج بهخوبی ببینید.
نکته مهم دررابطه با شخصیت شناسی افراد همینجاست. کافی است برخورد این افراد را خارج از فضای مصاحبه و محیط اداری ببینید. مخصوصاً وقتی که قرار است با مستخدمین خدماتی برخورد کنند. افراد معمولاً در برخورد با آنها لزومی نمیبینند که نقابی از آداب معاشرت به چهره بزنند و روی واقعی خودشان را نشان میدهند.
دو؛ چند بار تلفنشان را چک میکنند
یکی از روشهای شخصیت شناسی افراد، میزان توجه آنها به مکالمه است. افرادی که به لحاظ شخصیتی دچار اختلال و عدم ثبات هستند،بهصورت مداوم تلفنشان را وسط مکالمه چک میکنند. چیزی روی اعصابتر از چک کردن مداوم صفحه گوشی همراه، آنهم وسط مصاحبه کاری یا جلسات آشنایی وجود دارد؟
یکی از نشانههای شناخت افراد میزان توجه آنها به گوشی همراهشان است. انجام این کار به معنی نگذاشتن احترام، توجه، نداشتن مهارت گوش دادن و قدرت اراده را نشان میدهد.
البته استثنائاتی هم وجود دارد. ممکن است طرف مقابلتان در وضعیت و شرایط اضطراری قرار گرفته باشد. البته که در چنین مواقعی این قاعده درست عمل نمیکند. یادتان باشد که چک کردن مداوم و چندباره گوشی همراه وسط مکالمات جدی هم کیفیت مکالمه را کاهش میدهد و کمیت تعامل چهرهبهچهره را پایین خواهد آورد.
سه؛ عادتهای عصبی تکرار شونده
یکی دیگر از راههای شخصیت شناسی افراد توجه به حرکات مداوم آنها است که بهصورت عصبی درآمده است. جویدن ناخن، لمس مداوم صورت و چانه و یا کشیدن پوست نشاندهنده این است که طرف مقابلتان عصبی است و نمیتواند خودش را کنترل کند. به حرکات تکراری افراد که بهصورت حالتهای عصبی درآمده است توجه کنید.
افراد کمالگرا و کمال طلب در مواقع ناامیدی و بیحوصلگی از عدم دستیابی به شرایط مطلوب و نتیجه مدنظرشان، دچار چنین حرکات ناخواستهای میشوند.
چهار؛ توجه به میزان پرسشگری افراد
نحوه تعامل با دیگران، یکی دیگر از رازهای شخصیت شناسی افراد است. حتماً تابهحال با افرادی روبهرو شدهاید که دائماً درباره خودشان صحبت میکنند. باید اعتراف کنم که موقعیت عذابآوری است. بهخصوص برای من! این افراد، کسانی که بیشتر دوست دارند از خودشان حرف بزنند، دوست دارند افراد را به خودشان جذب کنند و شخصیتهای مهر طلب دارند.
در مقابل، افرادی که ابتدا اجازه میدهند به آنها علاقهمند شوید و یا در موردشان احساس کنجکاوی کنید و سپس از خودشان حرف میزنند، شخصیتهای قوی دارند.
افرادی بیشتر در مورد شما سؤال میپرسند و کمتر چیزی از خودشان به اشتراک میگذارند یا افرادی که اصولاً ساکت هستند، شخصیتهای آرام و فروتن دارند. افرادی هم که مکالمه دوطرفه برقرار میکنند و میتوانند شما را به حرف بگیرند، شخصیتهای اجتماعی دارند و خوشصحبت محسوب میشوند.
پنج؛ دست دادن
یکی از راههای شخصیت شناسی افراد، توجه به نحوه دست دادن آنها با شما در زمان ملاقات است. اصولاً افرادی که اعتمادبهنفس چندانی ندارند در هنگام با برخورد با شما ضعیف و شکننده دست میدهند. دستان آنها معمولاً لرزان است و قدرت چندانی ندارد.
بر اساس مطالعات گروهی از محققان در دانشگاه آلاباما، شیوه دست دادن افراد هنگام ملاقات با دیگران، میتواند ابعاد وسیعی از شخصیتهای افراد را به نمایش بگذارد.
بر اساس این مطالعات، شیوه دست دادن افراد با دیگران میتواند صفاتی مانند خجالتی بودن یا نبودن افراد، عصبی بودن یا نبودنشان و برونگرا و درونگرا بودن آنها را به نمایش بگذارد.
شش؛ سرعت واکنش
سرعت واکنش دیگران به درخواست یا حرفهای شما، میتواند یکی دیگر از ملاکهای شخصیت شناسی افراد باشد. اینطور تصور میشود که افرادی که دیرتر به درخواست و حرفهای دیگران واکنش نشان میدهند و سرعت واکنششان مناسب نیست، معمولاً شخصیتهای بیپروا و کمتوجه دارند.
دیگران دیر واکنش نشان دادن افراد را به حرفهایشان، بیاحترامی قلمداد میکنند و بهخوبی متوجه میشوند که شخص مقابلشان، تمایلی به نشان دادن واکنش به آنها ندارد و یا تنبل و بیحوصله است.
البته زود قضاوت نکنید! برخلاف برداشتهای ما از این نوع واکنش، تحقیقاتی در دانشگاه سندیهگو نشان داده است که سرعت پایین واکنش دیگران، نشاندهنده بیاحترامی آنها به ما نیست، بلکه نشان میدهد این افراد شخصیتهای آرامی دارند یا سادهتر از آن، سرشان شلوغ است!
این مطالعات نشان داد که افرادی باشخصیت آرام که اصطلاحاً شخصیتهای تیپ ب نامیده میشود، معمولاً دارای واکنشها کند و پاسخهای ضعیف هستند. دلیل آن بیاحترامی یا بیتوجهی نسبت به ما و خواستههایمان نیست، بلکه زمان برای این دسته از افراد بهکندی میگذرد. بهتر است در برخورد با این دسته از افراد راحتتر برخورد کنید و قبل از آنکه از دستشان ناراحت شوید دلیل تأخیرشان را از آنها بپرسید.
هفت؛ دست خط
یکی از معروفترین متدهای شخصیت شناسی افراد تأکید بر شناسایی ویژگیهای شخصیتی آنها از روی دستخط آنها است. بیایید همه کلیشههای ذهنی که راجع به دستخط و تأثیری که از شخصیتمان میگیرد را فراموش کنیم.
گاهی تصور میشود که مثلاً کسانی که خودکار را زیاد روی کاغذ فشار میدهند، شخصیتهای متلاطم و عصبی دارند. یا کسانی که مدل خاصی مینویسند، شخصیتهای درونگرا یا برونگرا دارند. یا مثلاً شیب دستخط شما نشاندهنده تمایلات سیاسی و حزبی را نشان میدهد.
این تصورات بیاساس است و اصولاً مبنای علمی ندارد. تحقیقاتی متعددی درباره تأثیر شخصیت افراد بر نوع دستخط آنها انجام شده است و همه این تحقیقات ارتباط بین شخصیت افراد و دستخط آنها را رد کردهاند.
بهتر است برای اینکه از قضاوت بیمورد درباره شخصیتمان از دستخطمان دور بمانیم، نامهها و اظهاراتمان را بهصورت الکترونیک ثبت کنیم!
هشت؛ ارتباط چشمی
تعادل، کلید برقراری ارتباط چشمی است. میتوانید از طریق بررسی میزان چشمی به شخصیت شناسی افراد اقدام کرد. اگرچه حفظ ارتباط چشمی اهمیت زیادی دارد، افرادی که تمام مدت با دیگران ارتباط چشمی برقرار میکنند، بهعنوان شخصیتهای پرخاشگر و یا وحشتزده تلقی میشوند.
در مقابل، افرادی که تماس چشمی بسیار ضعیفی برقرار میکنند و به چشم طرف مقابلشان نگاه نمیکنند، افرادی سرد، خجالتی یا گوشهگیر تلقی میشوند.
مطالعات نشان میدهد که برقراری ارتباط در حدود ۶۰ درصد از زمان مکالمه، نشاندهنده تعادل و اعتمادبهنفس است و شخصیت افراد را بهصورت افرادی دوستانه، قابلاعتماد و دوستداشتنی معرفی میکند.