به گزارش خبرنگار صدای حوزه، حجت‌الاسلام پورآذر که به عنوان یکی از مبلغین جریان احمدالحسن و فرقه یمانی شناخته می‌شد، چندی پیش ضمن برائت از این جریان، از دیگر مریدان وی خواست، در مورد احمد الحسن و استدلال‌های این جریان بیشتر بیاندیشند تا زمینه هدایت آنها فراهم گردد.
وی در این گفت‌وگو ضمن اشاره به لطف الهی که شامل حال او شد گفت: لطف خدا و امام زمان عج الله فرجه بود که ما از این مسیر برگشتیم و متاسفانه دوستان خوب ما هم هنوز درگیر این ماجرا هستند. گروه‌های مختلفی ملحق به جریان احمدالحسن و فرقه یمانی شده‌اند از جمله طلاب تحول‌خواهی که عاشق امام زمان عج الله فرجه بودند و مطالعات مباحث مهدویت داشتند؛ در زندگی شخصی‌شان هم همینطور با امام زمان عج الله فرجه ارتباط ویژه‌ای داشتند.
این استاد حوزه با چشمانی گریان ادامه داد: ما گروه دوستانمان در دل شب با پای پیاده به عشق امام زمان عج الله فرجه به سمت جمکران می‌رفتیم، ذکر و یاد امام زمان عج الله فرجه در دل تاریک شب همراه ما بود یعنی این اخلاص و ارادت به امام عصر عج الله فرجه در این افراد موج می‌زد؛ افرادی که واقعا امام زمان عج الله فرجه را دوست داشتند و عاشق حضرت بودند و همیشه ذکر یابن الحسن ورد زبانشان بود.
نگاه آرمانی به حوزه و جامعه داشتیم
وی با اشاره به دومین ویژگی افرادی که جذب فرقه یمانی شدند گفت: این افراد که بنده هم جزو آنها بودم، نگاه آرمانی به حوزه و جامعه داشتیم و متاسفانه مسائل جامعه و اتفاقی که در حوزه می‌افتاد را با فاصله زیادی از آرمان‌ها حس می‌کردیم.
پورآذر با اشاره به محوریت فقه و اصول در حوزه و فرعی بودن مباحث مرتبط با قرآن و حدیث ادامه داد: این موضوع در کنار این مساله که در حوزه برنامه‌ای برای استفاده از ظرفیت این طلاب وجود ندارد، این افراد خودجوش و سطحی، مستقیما به قرآن و روایات مراجعه میکنند که از لحاظ علمی با امام زمان عج الله فرجه بیشتر آشنا شوند و همین ورود سطحی به قرآن و حدیث باعث انحرافات می‌شود. طلبه ای که ۲۰ سال اصول و فقه خوانده که ۱۰ سال آن صرف یادگیری اصول عملیه می‌باشد، با ۲ سال شرکت در دوره تخصصی تفسیر، مفسر نمی‌شود و فایده‌ای هم ندارد، بلکه باید اصل قرآن و حدیث باشد.
افراد انقلابی هم جذب فرقه یمانی می‌شوند
وی با شاره به ویژگی دیگر افرادی که جذب این جریان می‌شوند گفت: این بچه‌ها فوق العاده انقلابی و معتقد به ولایت فقیه بودند؛ همین آقای فتحی دوست ما، از ما نسبت به ولایت فقیه و نظام جمهوری اسلامی انقلابی‌تر بود.
حجت‌الاسلام پورآذر فرقه یمانی و احمد الحسن را به مثابه گمشده این طیف از طلاب دانست و گفت: جریان یمانی که مطرح شد، گویی گمشده‌مان را پیدا کردیم و فردی بود که کمبودهای موجود را پاسخ می‌داد. این را هم بگویم، آقای فتحی و دیگران، اهل تحقیق بودند، من رتبه یک ارشد دانشکاه تهران بودم، دکتری‌ام را هم در دانشگاه قم قبول شدم.
وی ادامه داد: احمد الحسن تعارضاتی که در روایات و آیات بود را حل می‌کرد و حس می‌کردیم این تعارضات و سوالات رموزی بوده که فقط به دست امام زمان عج الله فرجه حل شدنی بود و این ظن را تقویت می‌کرد که او ارتباط با امام زمان عجل الله فرجه دارد.
حجت الاسلام برزگار با اشاره به خطر پیوستن جریانات مختلف به فرقه‌ها پرسید: برخی تا کنون خطر پیوستن به این جریانات را صرفا متوجه عموم جامعه می‌دانستند اما در مورد احمدالحسن، احساس خطر بیشتری می‌شود چرا که فضلا و نخبگان حوزوی درگیر این ماجرا شده‌اند.
حوزه و حاکمیت باید جامعه را در برابر تهدیدات اعتقادی واکسینه کند
حجت الاسلام پورآذر در پاسخ گفت: آن چیزی که به نظرم خیلی مهم است این است که حکومت اسلامی و حوزه، باید مردم را در برابر این موارد واکسینه کند؛ اما الان یا مقابله و جلوگیری صریح می‌کند و یا برخورد صورت می‌گیرد؛ مثل مورد عرفان حلقه، صرفا چکشی برخورد می‌شود که نتیجه اینگونه رفتارها، هل دادن بیشتر این افراد به سوی آن فرقه‌هاست.
وی ادامه داد: اگر آزادانه، مناظرات برگزار شود و روشنگری شود، اوضاع خیلی متفاوت می‌شود؛ در فضای تک صدایی که اجازه تدریس مثلا اخباری‌ها، تفکیکی‌ها و … داده نمی‌شود، باعث شده این صداها شنیده نشود و در پستوها دعوت میکنند که طبیعتا مورد نقد و بررسی جدی قرار نمی‌گیرند تا عیارشان معلوم شود و مردم و فضلا آگاهی بهتری پیدا کنند.
تکیه بر احساسات در تبلیغات فرقه یمانی
پورآذر، تکیه بر احساسات مخاطب را یکی از اصول تبلیغی این جریان دانست و گفت: به ما می‌گفتند اگر کسی را دعوت کردید، تا ۴۰ روز رهایش نکنید تا شیاطین او را گمراه نکنند؛ یعنی کار روحی_روانی و احساسات بیشترین تاثیر را در جذب داشت.
حجت الاسلام برزگار با تأیید این ضعف در حوزه پرسید: آن تَرک اعتقادی و آنجایی که شما از این جریان جدا شدید کجا بود؟
پورآذر پاسخ داد: اتفاقا یکی از خواهران که از انصار احمدالحسن می‌باشد، بعد از برگشت من خیلی سوال می‌کند و بحث می‌کند، به او گفتم نمی‌دانم تا کجا قرار است توجیهات را ادامه بدهی! واقعیت این است که اشکالات در مورد مسائل علمی و اجتماعی این جریان به قدری زیاد است که اگر واقع‌بین باشیم از جایی به بعد دیگر نمی‌شود توجیه کرد.
تصور ما را نسبت به ولایت فقیه تغییر دادند
این استاد حوزه گفت: ابتدای دعوت می‌گفتند ما باید انتقام شهدای دفاع مقدس را بگیریم و در مورد حضرت آقا، مطالبی را بیان می‌کردند که تصور می‌کنم برای این بود که گارد ابتدایی ما را نسبت به احمدالحسن بشکنند؛ اما در ادامه دیدیم که ولایت فقیه را شرک در ولایت الهی می‌دانند و این امر مقدس ذهنی ما مخدوش شد و تصور می‌کردیم ولایت فقیه، امری نیست که در مسیر اسلام ناب باشد!
وی با اشاره به تناقض نظرات احمدالحسن در مورد ولایت فقیه گفت: احمدالحسن در یکی از کتاب هایش، ولایت فقیه را می‌پذیرد اما در تفسیر اکمال دین، ولایت فقیه را زیر سوال می‌برد؛ در اینباره به ما پاسخ‌های مختلفی می‌دادند، ما هم چون وابسته شده بودیم تناقضات را نمیدیدیم.
درادامه حجت الاسلام برزگار پرسید: به نظر شما آیا احمد الحسن واقعا بوده و وجود داشته یا ساخته و پرداخته یک تیم علمی و رسانه‌ای است؟ در صورت واقعی بودن این شخصیت، آیا او الان زنده است؟
حجت الاسلام پورآذر پاسخ داد: تا سال ۲۰۰۶ قطعا بوده و مباحث انقلابی و تحولی را در حوزه مطرح می‌کرده، حتی برخی او را دیده بودند. اما حسی که طرفداران نسبت به وی دارند یک امر اعتقادی است و واقعا او را زنده و مرتبط با امام زمان عجل الله فرجه می‌دانند. اینکه الان وی زنده است یا نه خبر ندارم؛ اما چند نفر از اصحاب خاص او در عراق هستند که مدعی‌اند با وی در ارتباطند و یک آی دی فیس بوک نیز منسوب به احمدالحسن می‌باشد که سوالات را پاسخ می‌دهد.
برخورد منطقی حوزه و دستگاه‌های امنیتی با طرفداران احمدالحسن
حجت الاسلام برزگار با اشاره به محدودیت‌های نه چندان جدی حوزه برای مبلغان احمد الحسن گفت: آیاحوزه با شما برخورد کرد؟ با توجه به اینکه شما از امکانات حوزه از جمله شهرک مهدیه استفاده می‌کردید؟
حجت الاسلام پورآذر در پاسخ گفت: بنده تا قبل از پیوستن به این جریان، رجال و کفایه و دیگر دروس حوزه را تدریس می‌کردم و در موسسه اسراء به عنوان پژوهشگر فعالیت داشتم و درآمد خوبی هم داشتم اما بعد از پیوستن به این جریان آن درآمدها قطع شد که طبیعی هم بود، برخورد حوزه و مسئولان امنیتی عاقلانه و با مدارا بود اما با اساتید حوزه خیلی نمی‌شد بحث کرد.
وی ادامه داد: در حوزه از جهت مالی هم متهم می‌شدیم، خاطرم هست در شهرک مهدیه بعد از دعای ندبه سخنرانی کرده و حضار را به احمد الحسن دعوت کردم که طلبه ها دوره‌ام کرده و برخورد تندی کردند؛ متهم شدم که پول می‌گیرید و مخالف رهبری هستید؛ وقتی هم که از حوزه خارج شدم وارد کار آزاد شدم و الان هم مغازه انگشترسازی دارم و مشغولم.
حجت الاسلام برزگار مدیر مسئول صدای حوزه از پورآذر پرسید: به دوستانتان که درگیر در این جریان هستند چه می‌گویید؟
حجت الاسلام پورآذر با اشاره به اینکه افراد درگیر در این جریان عموما به احمدالحسن تعصب دارند و به سختی می‌شود با این افراد استدلال کرد گفت: می‌گویم در خلوت خود فکر کنید و مقدمات استدلال خودتان را مرور کنید که یقینی باشد. دوستی داشتم که بسیار شکاک بود بهش می‌گفتیم شیخ المشککین! برعکس آقای فتحی که شک‌ها را نمی‌دید و می‌گفت ول کنید تشکیک‌ها را و باید برویم سمت تبلیغ، در تبلیغ هم علائم ظهور برای عموم مردم جذاب بوده و اتفاقاتی از جمله سیل، گرانی، داعش و … به عنوان علائم ظهور مقدمتا بیان می‌شد و عنوان می‌کردیم الان چه کسی نماینده امام زمان عجل الله فرجه است؟ و جواب یک کلمه بود: احمد الحسن!
پاشنه آشیل جریان احمدالحسن
در ادامه حجت الاسلام برزگار با طرح این پرسش که مهمترین بخش‌های دعوت احمدالحسن چه بود گفت: پاشنه آشیل جریان احمد الحسن را در چه می‌دانید؟
حجت الاسلام پورآذر مهمترین موضوع را روایات مهدیین و حدیث وصیت پیامبر خاتم صلی الله علیه و آله می‌باشد که ما فکر می‌کردیم امر به این مهمی از چشم علما مخفی مانده در صورتی که اینگونه نبوده علمای دیگر هم به آن پرداخته‌اند، از جمله سید مرتضی، شیخ مفید، علامه مجلسی و علامه حلی و شهید صدر علمایی هستند که به این مساله پرداخته‌اند اما برای ما اینگونه بود که کسی جز احمد الحسن اینها را مطرح نکرده است. بعضی مطالب علمی در تفسیر برخی آیات هم بود که وی جمع‌آوری ویژه‌ای داشته و ما اطلاع نداشتیم و تصور می‌کردیم اسرار آن را فقط احمدالحسن فاش کرده که اینطور نبوده.
پور آذر در پاسخ به این سوال که جلسات شما کجا برگزار می‌شد گفت: ما نماز جمعه برگزار می‌کردیم و خودم هم از امامان جمعه بودم، و مثلا سلاح دست نمی‌گرفتیم و تفسیر ما از سلاح، “علم” بود؛ اواخر نیز متن نماز جمعه هم از نجف می آمد و به خاطر کرونا مدتی تعطیل بود، برای رعایت ملاحظات امنیتی دیگر فاصله ۲ فرسخ را رعایت نمی‌کردیم و در محلات مختلف قم نماز جمعه برگزار می‌شد.
برخوردی هم اگر بوده به خاطر تندی خودم بوده است
در ادامه حجت الاسلام برزگار از بهترین و بدترین برخوردها در حوزه از وی سوال کرد که پورآذر پاسخ داد:
برخوردهای بدی نبود و مقابله خاصی هم نبود، عموما دغدغه داشتند که ما را هدایت کنند اما حاضر نبودیم با افراد صحبت کنیم! اعتقاد داشتیم که حق هستیم و نمی رفتیم برای مباحثه و برخوردی هم اگر بوده به خاطر تندی خودم بوده است.
حمایت خانواده از من با وجود مخالفت
وی با اشاره به حمایت‌های خانواده گفت: پدر، مادر و پدرهمسر هرچند مخالف ما بودند اما از نظر عاطفی همراه بودند و ما را رها نکردند. البته همسرم اهل علم هستند و به دلیل وجود پدرشان که از اساتید سطح عالی هستند و بسیار قوی هم می‌باشند، استدلال‌های ما را نپذیرفت اما مدارا می‌کرد.
حجت الاسلام برزگار ضمن اشاره به مسائل سیاسی پرسید: مدل سیاسی این طیف بیشتر با ضدانقلاب سازگاری دارد یا انقلابی؟
وی پاسخ داد: احمدالحسن بعضا تعابیر تندی نسبت به علما از جمله آقای سیستانی دارد، و از جهت سیاسی امام خمینی قدس سره را ظاهرا قبول دارند و آمریکا را به عنوان دجال اکبر معرفی میکنند.
در عمل با نظام جمهوری اسلامی و علما مخالفت میکنند
از اندیشه‌های امام خمینی قدس سره و شهید صدر متاثر می‌باشند، حتی حسن البصری، امام قدس سره و شهید صدر را زمینه ساز ظهور می‌داند؛ هرآنکه علیه طاغوت قیام نکند را مذمت میکنند اما می‌گویند حاکم اصلی را خدا باید معرفی کند. در کل دین و سیاست را درهم تنیده می‌دانند اما در میدان عمل، میانه‌ای با انقلاب اسلامی ندارند. مثلا بنده بنا داشتم یادداشتی راجع به شهید فخری‌زاده که امریکا و اسرائیل در ترورش سهیم بودند بنویسم اما اجازه نمی‌دادند یا درباره ۲۲ بهمن سوال میپرسیدیم که در نهایت از حضور در این مراسم نهی می‌شدیم؛ من مدتی پرچم ایران را در پروفایلم گذاشته بودم اما نهی می‌شدم! غالبا انصار در مرحله عمل، نسبت به جمهوری اسلامی ایران و علما موضع منفی داشتند.
وی در در پایان در مورد مشکلات اخلاقی و خانواده‌گی این جریان گفت:خود مکتب بر اهمیت خانواده تاکید می‌کرد اما کسانی که از قبل این مساله را حل نکرده بودند با خانواده‌شان مشکل داشتند و بعضا به دلیل کمبود تربیتی که داشتند، اهل تکبر و اصطلاحا زیر‌آب‌زنی بودند اما مشکل اخلاقی اصلا در اینها وجود ندارد و افراد متقی هستند.
