به گزارش صدای حوزه، شاید مهمترین مسئله هنری و فرهنگی جهان اسلام را بتوان عدم شکل گرفتن مفهومی جدی، وسیع و ریشهدار به نام “سینمای جهان اسلام” دانست.
کشورهای اسلامی باوجود اختلافاتی در زمینههای اعتقادی و فقهی دارای وجوه مشترک فراوانی هستند که توانستهاند چیزی به نام جهان اسلام را خلق کنند. این زمینههای مشترک در عرصه هنر بازنمایی بسیار موفقی داشته است اما خرد و کوچک بوده و هنوز به اندازه بزرگی که بتوان آن را جامهای بر قامت افراشته فرهنگ و هنر کشورهای اسلامی خواند، نشده است. جشنوارههای اسلامی که ملاک و مبنای اسلامی داشته باشند و پیام و هویت فرهنگی و دینی اسلام را بتوانند ملاک و سنجش آثار هنری قرار دهند و طراز فیلمهای اسلامی را با آن خلق کنند، شکل نگرفته است.
تنها دو جشنواره فیلم وحدت و فیلم مقاومت در ایران وجود دارد که البته جشنواره وحدت نیز نتوانست ادامه دهد.
مباحث تئوریک و فلسفی هنر اسلامی البته چه به زبان فارسی و عربی نوشته و ترجمه شده است، اما چقدر در ساخت و تولید فیلمهای سینمایی نقش داشتهاند و مبنای سینمای دینی با وجوه اسلامی را به کار گرفتهاند؟ عدم مبنا و اندیشه برای ساخت سینمای جهان اسلام خلائی است که فیلمسازان دردمند از آن رنج میبرند.
نادر طالبزاده مستندساز و برنامهساز تلویزیون جزو چهرههایی است که برای شکلگیری جدیتر عرصه فرهنگی و هنری جهان اسلام ایدههای مهمی دارد. او در اینباره گفته است که فیلمسازان، هنرمندان و صاحبنظرانِ جهانِ اسلام باید ارتباط عمیقتری باهم داشته باشند. این مستندساز که از نزدیک شاهد فجایع علیه مسلمانان بوسنی بوده و در ساخت مستند خنجر و شقایق نقش داشته است، میگوید که باتوجه به امکان عرضه موضوعی که در چند کشور زمینه آن موجود است، باید عدم شکلگیری این عرصه را ناشی از حس خودبینی و تضعیف دانست که برخی کشورها نسبت به یکدیگر دارند.
طالبزاده معتقد است گردهمایی سینماگران جهان اسلام در محافلی مانند جشنواره فیلم فجر میتواند به شکستن این فضا کمک کند. او نقش مدیران و سیاستگذاران را در این عرصه حیاتی و کلیدی میداند و میگوید که اگر این افراد بتوانند خطدهی درستی کنند و افراد را متناسب با تخصص خود در پستها قرار دهند، میتوانیم شاهد ارتباط عمیقتری میان سینماگران جهان اسلام باشیم.
همینطور این فعال فرهنگی جهان اسلام و عضو اتحادیه فعالان رسانهای جهان اسلام معتقد است که اتاق فکر مرکزی که باید در این زمینه برنامهریزی داشته باشد، وجود نداشته است. هرچه که ساخته شده است و میشود خودجوش و آتش به اختیار بوده است. باید مرکزیتی برای داشتن سینمای قدرتمند برای جهان اسلام داشته باشیم.
باید گفت چه اتحادیه فعالان رسانهای جهان اسلام و چه دیگر مراکز و محافل هنری و فرهنگی باید اقدام به تشکیل کانون واحدی برای سینمای جهان اسلام کنند تا سینماگران مسلمان با هدف واحد به صورت یکپارچه و به دور از تضادها و اختلافات مسائل مهم اسلام را بیان کنند. نگرش استکبار ستیزی و اهمیت و حراست از قدس به عنوان نقطه مشترک مسلمین که آماج اهداف و یورش دشمنان اسلام است نیز از مهمترین نگرشهای سینمای جهان اسلام باید باشد.
پرونده سینمای جهان اسلام قصد دارد تا به بررسی علل و دلایل عدم شکل گیری این عرصه، ابعاد و مشخصات آن، هدف و مبانی آن در گفتوگو با چهرههای مطرح و تهیه گزارش و یادداشت از فعالین عرصه هنر مقاومت و جهان اسلام بپردازد. پروندهای که جای آن در فضای هنری و سینمایی کشور خالی است اما دغدغه بسیاری از هنرمندان متعهد و مسلمان ایران و جهان است.