به گزارش صدای حوزه، دکتر علیرضا رییسی در نشست کشوری اجرایی سازی کمیته صیانت از جمعیت که در بیمارستان شهید رجایی برگزار شد، گفت: مقوله جمعیت حاصل کارهای فرهنگی، اقتصادی، معیشتی و … است و بسیاری عوامل بر نرخ باروری و جمعیت تاثیر دارد. همانطور که نرخ باروری یک شبه پایین نمی آید یک شبه هم نمی‌توان آن را بالا برد و نیاز به مشارکت جمعی و هم افزایی در این حوزه داریم.
بیش از ۸۰ درصد مرگ و میر کرونا در سالمندان
وی افزود: چند سالی است که بحث جمعیت را به طور جدی دنبال می کنیم و سیاست های وزارت بهداشت بر اساس سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری پیش می رود. جوانی جمعیت بسیار حائز اهمیت است و دیدیم که کشورهایی که سن جمعیتی بالا داشتند در دوران کرونا بیشتر ضرر کردند و بیش از ۸۰ درصد مرگ و میرها در جمعیت سالمندان بود و ۶۲ درصد مرگ و میر کشورهای اروپایی در مراکز نگهداری سالمندان در ابتدای کرونا رخ داد.
کاهش نرخ رشد جمعیت در کشور و ضرورت برنامه ریزی برای رهایی از این چالش
رئیسی تاکید کرد: سال ۶۳ نرخ رشد جمعیت حدود ۳.۵ بوده است در حالی که در سال ۹۸ نرخ رشد سالانه جمعیت به زیر یک و به عدد ۰.۹۶ رسید. از سال ۵۸ تا ۶۵ بالاترین جمعیت خانم های در سنین باروری را داشتیم و این میزان در سال‌های بعد کاهش پیدا کرد؛ البته از سال ۹۴ دوباره جمعیت بانوان در سنین باروری افزایش پیدا کرد؛ زیرا فرزندان این مادران در سال‌های ۵۸ تا ۶۰ به سنین باروری رسیده بودند وگرنه نرخ باروری در حال کاهش بوده است و اگر بخواهیم از شرایط کنونی رهایی پیدا کنیم باید برنامه ریزی بلند مدت داشته باشیم تا به اهداف خود برسیم.
منفی شدن نرخ رشد جمعیت در کشور / فرزندان آینده، بستگان نزدیک نخواهند داشت
رئیسی با اشاره به اینکه نرخ باروری کشور در سال ۶۰ تا ۶۲ به عدد ۶.۸ درصد رسید، بیان کرد: اکنون نرخ جانشینی جمعیت به زیر ۲ رسیده که به معنای منفی شدن نرخ رشد جمعیت است. فرزندان آینده بستگان نزدیک نخواهند داشت؛ چرا که برخی تک فرزندی را با کلاسی می‌دانستند. باید بدانیم که ما اسیر فرهنگ های نادرست شدیم و ذهنیت ها به سمت فرزند کمتر زندگی بهتر رفت و اکثر خانواده ها به یک یا ۲ فرزند بسنده کردند. مادران و پدران عنوان می کنند که هر چه فرزندمان بگوید انجام می‌دهیم و این یعنی به سمت فرزند سالاری رفته ایم و شاهد آن هستیم که فرزندان، پدر و مادران را تربیت می کنند.
عوارض اجتماعی تک فرزندی
وی با اشاره به اینکه کاهش جمعیت روی همه موضوعات تاثیر گذاشته است، اظهار کرد: خانواده به حدی به فرزند خدمات می دهند و می‌خواهند فرزندان را برای دکتری و تحصیلات بالا تربیت کنند و این در حالی است که این فرزندان اغلب افسرده می شوند و بسیاری از این فرزندان وابسته هستند و ما به شعار فرزند کمتر زندگی بهتر دست پیدا نکردیم، فقط فرزند کمتر محقق شد؛ اما زندگی بهتر را تجربه نکردیم. باید دانست که فرزند کم اصول تربیتی را هم به هم می ریزد و کاهش جمعیت و تک فرزندی عوارض اجتماعی بسیاری دارد. به نظر من موضوعی مهمتر از جمعیت در جامعه نیست.
افزایش سن ازدواج و توسعه مراکز درمان ناباروری / کاهش ۲۰ درصدی میزان باروری طی ۳ سال
رییسی ادامه داد: شاهد آن هستیم سن ازدواج بالا رفته است و ایجاد مراکز ناباروری رو به رشد است. باید بدانیم جمعیت را با مراکز ناباروری نمی‌توان اصلاح کرد و باید ذهن افراد را اصلاح کرد. متاسفانه از سال ۹۵ تا ۹۸ حدود ۲۰ درصد میزان باروری کاهش پیدا کرده است.
بیشترین میزان باروری در ۳ استان و کمترین در ۵ استان طی سال گذشته
وی افزود: در سال های ۹۶ و ۹۷ میزان باروری کل در ۱۷ استان بالاتر از میانگین باروری سراسر کشور بود و در سال ۹۸ استان های گیلان، سمنان، البرز، مازندران و تهران کمترین میزان باروری و استان های سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و خوزستان بیشترین میزان باروری را داشتند و فقط در این ۳ استان نرخ رشد جمعیت بالای ۲.۱ است. این جای نگرانی دارد و باید توجه داشت که موضوع جمعیت و نرخ باروری بحث مهمی است.
برنامه عملیاتی وزارت بهداشت برای صیانت از جمعیت؛ وام ۷۰ میلیونی برای فرزند سوم
رییسی با اشاره به سیاست‌های تشویقی برای افزایش فرزندآوری گفت: باید توجه داشت که اقدامات مهمی در دفتر سلامت جمعیت وزارت بهداشت انجام شده است و وزیر بهداشت ابلاغیه در زمینه توسعه جمعیت داشتند که آن را به دانشگاه ها ابلاغ کردیم و تدوین نقشه راه در حوزه جمعیت، نشست تخصصی ارائه راهکارها، نشست تخصصی معاونان ستادی و تدوین برنامه عملیاتی صیانت از جمعیت در ۴ دانشگاه علوم پزشکی اجرا شد. با همین روش امیدواریم در اردیبهشت ماه همزمان با روز ملی جمعیت این سیاست اجرایی شود. البته در این میان نباید از اقدامات تشویقی از جمله مصوبه مجلس برای ارائه وام ۷۰ میلیونی به افرادی که فرزند سوم خود را به دنیا می آورند، غافل شد. همچنین ارائه پیشنهاد افزایش حق اولاد در حقوق کارکنان می تواند سیاست تشویقی خوبی باشد.
معاون وزیر بهداشت تاکید کرد: زمانی که بحث تنظیم خانواده مطرح بود وزارت بهداشت مجری اجرا بود و دستورهای ابلاغی بالا دستی را اجرا می کرد. خانم ها و آقایانی که اکنون برای کاهش و پیری جمعیت داد می زنند، همان افرادی هستند که سیاست های غلط جمعیتی را تبیین کردند و حاصل سیاست های غلط آنها وضعیت را این چنین کرده است. باید توجه داشت که ممکن است بهورزان ما به دلیل اینکه سیاست های پیشین در ذهن‌شان نقش بسته است در مواردی همان مسیر را دنبال کنند؛ در حالی که که توصیه های بهورزان می تواند نقش مهمی در فرزندآوری داشته باشد. اگر جایی نرخ جمعیت مثبت بود باید افراد مورد تشویق قرار بگیرند و باید توجه داشت ما ۳۰ هزار بهورز داریم و ممکن است از این بین یک نفر توصیه غلط در فرزندآوری داشته باشد.
اقلام پیشگیری از بارداری در مراکز بهداشتی ارایه نمی شود
وی با بیان اینکه ارائه اقلام پیشگیری از بارداری در مراکز بهداشتی دیگر انجام نمی شود، تاکید کرد: یکی از موضوعات مهم سقط جنین است. این موضوع بحث مهمی است و اعدادی بین ۲۰۰ هزار تا ۴۰۰ هزار مطرح می کنند؛ اما این عددها مهم نیست چون حدسی هستند چراکه اولا سقط جنین یک اقدام غیرقانونی است و چون خود فرد درخواست سقط دارد و فرد مقابل هم آن را با رضایت انجام می دهد و شاکی نداریم نمی توانیم عدد و رقم درستی عنوان کنیم.
سقط غیرقانونی؛ پدیده ای شوم / لزوم ورود پلیس فتا به موضوع عرضه قرص سقط جنین در فضای مجازی
وی افزود: سقط غیر قانونی پدیده شومی است و باید از آن جلوگیری کرد و یکی از توصیه های بهورزان و پیگیری ها باید در این زمینه باشد تا مادران باردار به دنبال سقط غیرقانونی نروند؛ هر چند دلایل بسیاری برای این اقدام وجود دارد و باید دانست که سقط غیرقانونی قتل نفس بوده و کاری حرام و گناه کبیره است و باید مراقبت کنیم و محکم به بهورزان بگوییم مراقبت کنند تا در جمعیت تحت پوشش چنین اقدامی رخ ندهد و حتی با کوچک ترین تخلفی در این زمینه برخورد کنیم. بالاترین آمار سقط غیرقانونی در خانه ها اتفاق می افتاد و مهمترین ابزار سقط غیرقانونی قرص است ، این قرص ها باعث سقط ناقص یا کامل می شود و بعد مادران به دلیل خونریزی نیاز به بیمارستان پیدا می کنند. بنا بود تا قرص های سقط جنین در دسترس نباشد اما با یک جستجو در اینترنت قرص سقط جنین در کمتر از یک ساعت به دست فرد می رسد و دسترسی به این قرص ها آسان است و باید پلیس فتا و دادستان ها به موضوع سقط غیرقانونی و عرضه این قرص ها در فضای مجازی ورود کنند.
رئیسی ادامه داد: اینکه یک بهورز مادر بارداری را به مرکز سقط غیرقانونی ارجاع دهد نابخشودنی است و باید محکم برخورد کنیم و با کوچکترین تخلفات برخورد و از بروز این تخلفات کوچک جلوگیری کرد.
رییسی با تاکید بر لزوم ساماندهی تبلیغات سیاست های جمعیتی اظهار کرد: تبلیغات و آموزش های به روز بسیار موثر است و هر پوستری که در مراکز ما نصب می شود باید مطابق با سیاست های جمعیتی باشد. گاهی همه سیاست ها به خاطر یک پوستر نادرست زیر سوال می رود و باید دقت کنید که کار در حوزه جمعیت تنها با وزارت بهداشت نیست و بسیاری از نهادها و دستگاه ها مسئول هستند و باید اقدامات مناسبی در سلامت باروری انجام دهیم.
وی در خاتمه با اشاره به رشد میزان مراقبت از مادران باردار در دوران کووید ۱۹ بیان کرد: خوشبختانه میزان مراقبت از مادران باردار در دوران کرونا بسیار افزایش پیدا کرد و به ۱۰۴ درصد رسیده است.
