صیانت ‎به معنای کنترل‌گری صرف جوابگو نخواهد بود/ این تکنیک غرب است که فلسفه اش را اجتماعی و تبدیل به ابزار و امکانات می کند

به گزارش صدای حوزه، حجت‌الاسلام و المسلمین سیدسجاد ایزدهی، عضو گروه سیاست پژوهشگاه، در گفتگویی پیرامون ضرورت ساماندهی فضای مجازی گفت و در مورد طرح حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی (طرح صیانت) به نکاتی اشاره کرد که مشروح آن تقدیم می گردد.

حجت‌الاسلام و المسلمین سیدسجاد ایزدهی گفت: همانگونه که روزنامه دارای سرپرست و ساختار مشخص است و قانون دارد و در صورت بروز تخلف قابل پیگیری حقوقی و قانونی است؛ فضای مجازی به عنوان یک ابزار رسانه ای هم نیازمند ساختار و قوانین مورد نیاز خود است. خلأهای حقوقی در این حوزه مشکلاتی را به بار آورده است و می آورد و قابل کنترل هم نیست؛ لذا درجه اهمیت تقنین در این حوزه نه تنها مساوی با فضای حقیقیِ فیزیکی نیست بلکه قدری هم بیشتر است. به ویژه با توجه به اینکه مقصدی مشخص ندارد و بستر آن هم در غرب است.

وی افزود تصدی گری و ساختارسازی و وضع قوانین در حوزه فضای مجازی بایستی به گونه ای باشد که اگر به فضای توسعه کمک نکند، لااقل فضای انحراف را تقویت نکند.

به دنبال صیانت از کنترل جهانی/ ۲۰ سال بعدی که رهبری گفته بودند!

او هم چنین اضافه کرد همانگونه که غالبا دزدی ها در شب اتفاق می افتد نه در روز روشن؛ شفافیت در فضای مجازی بی سرو سامان و بی تصدی هم می تواند باعث بهره مندی جامعه از ظرفیت های مثبت این فضا شود و تا حدودی از سوءاستفاده ها جلوگیری می کند.

این پژوهشگر فقه سیاسی خاطرنشان کرد فضای مجازی تفکر و سبک زندگی غرب است؛ البته نه به این معنا که ذات فضای مجازی الحاد یا فساد است؛ بلکه عمدتا برای تسهیل امور در زندگی است؛ اما نباید غافل بود که پشت هر ابزاری  یک فلسفه ای نهفته است.

وی افزود این تکنیک غرب است که فلسفه اش را اجتماعی و تبدیل به ابزار و امکانات می کند. این قسمتی از فضای مجازی که باعث تسهیل امور می شود، قطعا خوب است؛ مثل تماس تصویری از راه دور، دولت الکترونیک و… ؛ اما خطری که این فضای مجازی می تواند برای فرهنگ بوجود آورد، بایستی مدیریت شود. مثلا فضای مجازی صله ی رحم را کم می کند و موجب تنهایی انسان می شود. یعنی همین وسیله ای که باعث ارتباط است موجب انزوا و تنهایی بشر است.

او همچنین گفت: در فضای مجازی، رابطه ی چهره به چهره استاد و شاگرد کمرنگ شده است. روابط صمیمانه خانوادگی حذف می شود؛ چون هر کس با گوشی خودش سرگرم شده است. این فضای مجازی مولد فلسفه ای می شود به نام فردگرایی(individualism)؛ یعنی انسان ها را تنها و به خود مشغول می کند.

این عضو گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تاکید کرد که فضای مجازی تاثیر تام در تغییر فرهنگ و هنجارها و ارزش ها و قدرت تغییر نظام فکری حاکم بر جامعه را دارد. حالا اگر کسی قائل به رها بودن این فضا، به مثابه آزادی باشد، یعنی همه این لوازم قهری را پذیرفته است. با توجه به اینکه اقتضای طبیعت انسان رفاه طلبی است و این فضا انسان را غافل و سرگرم می کند، می تواند تبعات خانمان براندازی را برای فرهنگ جامعه در پی داشته باشد.

وی اضافه کرد یله و رها بودن ، بی سرپرست و بی قانون بودن طبیعتا تبعات جدی را می تواند به ارمغان بیاورد. وقتی درصد نفوذ فضای مجازی گاهی بیشتر از فضای فیزیکی حقیقی است و بستر فساد هم در آن فراهم می باشد؛ اگر متصدی و قانونی نداشته باشد، اینجاست که شیادانی در تاریکی از آن سوء استفاده می کنند و به مردم عادی ضرر و آسیب می رسانند.

وی در ادامه افزود ماهیت این طرح به نحوی است که هر زمان مطرح شود، یک فضا سازی به دنبال خواهد داشت. بالاخره افرادی هستند که محدود کردن خود و دیگران را به نفع نمی دانند یا تلقی برخی مردم از این طرح این است که کسب و کارهایشان در این بستر از بین می رود؛ چون اهداف این طرح برای فعالان و کاربران فضای مجازی کاملا واضح نیست.

ایزدهی تصریح کرد گاهی امنیت، امنیت سیاسی است. گاهی امنیت مالی و گاهی امنیت فرهنگی. مهم این است که نقاط ناامن این فضا را باید شناسایی کرد و به صورت موردی جهت افزایش امنیت برخی آزادی ها را محدود کرد. در این صورت طبیعتا رضایت مندی هم حاصل می شود. در واقع رضایت مندی مردم وقتی تامین می شود که امنیت حد اکثری و آزادی مناسب باشد نه آزادی حداکثری و امنیت نسبی.

وی افزود طبعا طرح صیانت برای محدود کردن برخورداری های مجاز و متعارف مردم نیست. محدود کردن و کنترل در جاهایی لازمه زندگی بشریست؛ مثلا شما نمی توانید با ماشین خودتان با هر سرعتی یا در هر جایی یا در هر وقتی بروید؛ مثلا در مسیر یک طرفه، در پیاده رو و… . فلسفه وضع قانون برای جلوگیری از بروز هرج و مرج است.

این پژوهشگر سیاسی اذعان کرد اگر این طرح ضمن بهره مندی از ظرفیت های مفید مانع از سوء استفاده و هرج  و مرج شود، به نحوی که جامعه ما و خانواده ما را امن تر کند، خوب و لازم است زیرا با آزادی های نامشروع و فسادبرانگیز مقابله می کند؛ ولی اگر این طرح فقط به معنای محدود کردن و کنترل باشد نه موثر و نه عملی است.

وی در انتها گفت: اگر فرهنگ سازی مناسب و شفافیت لازم و اطلاع رسانی درستی نسبت به این قضیه و یا هر قضیه دیگری صورت بگیرد، نه تنها مردم مخالفت نمی کنند که حمایت و پشتیبانی هم خواهند کرد. اعتماد مردم به قانون گذار خیلی مهم است. مردم اگر بدانند که قانون گذار به مصلحت آنان قانون وضع می کند از او حمایت می کنند؛ البته قابل ذکر است که اجرای قانون نیز نباید دفعی باشد و بایستی تدریجی و مرحله به مرحله باشد و با یک شیب ملایم مصلحت مردم و نظام و شفافیت در این فضا را تامین کرد.