به گزارش صدای حوزه، پدرام کرباسیان” عضو کمیته جمعیت مجمع تشخیص مصلحت نظام در برنامه تلویزیونی «سلام تهران» با اشاره به اینکه در چند سال آینده اگر به ازای هر یک نفر بازنشسته، تعداد شاغلین کمتر از ۴ نفر باشد، کشور با بحران اقتصادی مواجه میشود، یادآور شد: بحران جمعیت را از زوایای گوناگون میتوان بررسی کرد. اگر از زوایه سالخوردگی و بازنشستگی به این موضوع بپردازیم، متوجه ارتباط نزدیک آن با صندوقهای بازنشستگی میشویم.
وی ادامه داد: صندوقهای بازنشستگی تاسیس شد؛ درصدی از حقوق افراد در زمان اشتغالشان کسر و به این صندوق واریز میشود تا در دوارن کهنسالی، حقوق بازنشستگی به آنها پرداخت شود. منطق ریاضی و اقتصادی پشت این صندوقها به این صورت است که اگر یک صندوق در حالت یک به هفت قرار داشته باشد و به ازای هر یک بازنشسته، هفت نفر مشغول به کار باشند، صندوق در حالت بهینه است. حال اگر به ازای یک نفر بازنشسته، چهار نفر شاغل داشته باشیم، صندوق در نقطه سر به سر است؛ اگر تعداد شاغلین زیر ۴ نفر باشد دچار مشکل خواهیم شد!
نسل سوخته!
این عضو کمیته جمعیت مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به اینکه در کشور برای متولدین دهه شصت برنامهریزی نشده است، اظهار کرد: پیک جمعیتی در هیچ کشوری مشکل نیست و موهبت الهی است اما اگر برنامهریزی برای آن نداشته باشیم تبدیل به یک بحران میشود؛ مشکل کشور ما هم در بحث جمعیت این است که برای متولدین دهه شصت، برنامه ندارد. در سال ۱۴۲۵ که نخستین گروه از متولدین دهه شصت، وارد ۶۵ سالگی میشوند و میخواهند از خدمات صندوقهای بازنشستگی استفاده کنند، کشور دچار مشکل جدی خواهد شد. اگر ما بخواهیم صندوقها را در نقطه سر به سر در نظر بگیریم، در آینده به ازای ۹ میلیون دهه شصتی بازنشسته باید ۳۶ میلیون شاغل داشته باشیم تا بتوانیم حقوق بازنشستگی این افراد را تامین کنیم!
کرباسیان افزود: در یک دوره تاریخی، فرزند مرکز درآمد خانواده بود و در دامداری و کشاورزی به خانواده کمک میکرد و کمک خرج خانواده بوده است؛ اما در دورهای که شهرنشینی گسترش پیدا کرد، فرزند تبدیل به مرکز هزینه شده و خانواده مدام برای رشد و پیشرفت او هزینه میکند اما درآمدی ندارد.
تنها ۱۵ سال
او با بیان اینکه تنها ۱۵ سال فرصت داریم از پیک جمعیتی موجود در کشور استفاده کنیم و نرخ جمعیت را بالا ببریم، تصریح کرد: تنها پانزده سال فرصت داریم تا از این پیک جمعیتی در جهت رشد کشور استفاده کنیم وگرنه از سال ۱۴۱۵ به بعد پنجره جمعیتی بسته میشود! در ۸ سال گذشته، متاسفانه دولت اقتصاد کشور را گره زد به یک سری مسائل موهوم در خارج از کشور؛ در صورتیکه با نگاه به این ظرفیت انسانی میتوانستیم به رشد برسیم. رشد جمعیت باید به یک مطالبه عمومی تبدیل شود و دولت بعد به طور جدی آن را دنبال کند. اگر شرایط به همین منوال پیش برود، یک دهه شصتی یا باید تا آخرین لحظه حیات کار بکند تا بتواند زندگی خود را بچرخاند یا مجبور است بارش را به دوش فرزندانش بیندازد.
نرخ واقعی فرزندآوری ایرانیان
عضو کمیته جمعیت مجمع تشخیص مصلحت با اشاره به میل ایرانیان به فرزندآوری گفت: در تحقیقات انجام شده میل ایرانیان به فرزندآوری نزدیک به ۳.۴ درصد است اما چیزی که در کف میدان اتفاق میافتد ۱.۷ درصد است! به نظر من نرخ پایین رشد جمعیت دو دلیل دارد؛ بخشی از این مسئله به سبک زندگی انتخابی ما برمیگردد که علیرغم داشتن پول و امکانات، به قدری روی تربیت فرزند حساس شدیم و وسواس پیدا کردیم که نمیتوانیم از نظر روحی بپذیریم فرزند دیگری هم داشته باشیم؛ بخش دوم آن به علت مشکلات معیشتی و اقتصادی عموم مردم است.
کرباسیان با بیان نکته که مدیران اجرایی کشور هنوز سیاست القایی کنترل جمعیت در دهه هفتاد را دنبال میکنند، عنوان کرد: بعضی از مدیران ما دست از تفکراتی که در دهه هفتاد درباره کنترل جمعیت به آنها القا شده، برنمیدارند! بهعنوان نمونه در بحث یارانههای معیشتی بنزین که در سال ۹۸ پرداخت شد، دولت اعلام کرد به خانوادههای ۵ نفره به بالا یک میزان یارانه میدهد! مدیران ما همانطور که در دهه هفتاد، بچه چهارم را به رسمیت نمیشناختند و از دریافت کوپن و حق اولاد محروم بودند، در حال حاضر هم برای پرداخت یارانه بنزین، بچه چهارم را به حساب نمیآورند!
نیروی انسانی، سرمایه انسانی
وی در خصوص راهکار افزایش نرخ جمعیت خاطرنشان کرد: اگر دولت بتواند مشکلات را از جلوی پای مردم بردارد، مردم خودشان وارد چرخه فرزندآوری خواهند شد. این مشکل هم راهکار دارد؛ در وهله اول نگاه دوستان دولتی باید به نیروی انسانی تغییر بکند و آن را مرکز هزینه نبینند بلکه نیروی انسانی را سرمایه انسانی و مرکز سرمایهگذاری بداند؛ در کشورهایی مثل انگلیس، نروژ و … از مهمترین سیاستهای حمایتی افزایش جمعیت، سیاست مالی است؛ یکی از پرتکرارترین روشهای حمایتی استفاده از سیاستهای مرخصی است؛ به این صورت که مدت مرخصی مادران شاغل در بعضی از کشورها به دو تا سه سال میرسد. میگویند تا سه سال کار نکنید و حقوقتان را میدهیم تا شما وارد چرخه فرزندآوری شوید.
عضو کمیته جمعیت مجمع تشخیص مصلحت افزود: در بعضی کشورها، کمک هزینه فرزندپروری به خانوادهها پرداخت میکنند. در کشورهای غربی اگر سیاستهای حمایتی روی زنان کارمند است، چون ۷۰ تا ۸۰ درصد زنانشان شاغل هستند اما در کشور ما حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد از زنان شاغلند و باقی زنان خانه دارند. باید علاوه بر حمایت از زنان شاغل، حمایتهای ویژه از خانهداران هم صورت بگیرد.
کرباسیان گفت: هم از سوی نخبگان، مردم و رسانه ها باید مطالبه از دولت انجام شود و هم دستگاههای فرهنگی باید به تبلیغ و تبیین این مسائل در سطح کشور بپردازند تا تبدیل به دغدغه جمعی شود. سازمان صدا و سیما در اینجا وظیفه سنگینی دارد.