به گزارش صدای حوزه، آیت الله علیرضا اعرافی در پیام تصویری به شانزدهمین همایش بین المللی دکترین مهدویت که در مسجد مقدس جمکران برگزار شد، اظهارداشت: ان شاءالله برگزاری چنین همایش های راهبردی، علمی و جریان ساز آثار و برکات ارزشمندی در ایران و جهان داشته باشد، همانند سالهای گذشته که جریان ساز بود.
عضو شورای عالی حوزه های علمیه، افزود: در ارتباط با موضوع مهدویت از ابعاد و منظرهای گوناگون می توان سخن گفت، اما آنچه بیش از پیش خودنمایی می کند، خط یگانه توحیدی و طرح کلی انبیا واولیای الهی است، چرا که مهدویت و جامعه مهدوی خلاصه همه پیام های آسمانی و جلوه گاه همه تجربه های توحیدی انبیاء به شمار می آید که در چهره حضرت ولیعصر(عج) همه تفکرها، فضیلت ها و تجربه های توحیدی تجلی پیدا می کند و در جامعه مهدوی ما می‌توانیم همه شئون توحیدی را به نظاره بنشینیم.
آیت الله اعرافی ادامه داد: مهدویت، همه تاریخ توحیدی انبیاء الهی و اوصیاء آنان به شمار می آید که در این زمینه نکاتی قابل توجه است که اولاً؛ اسلام و فراتر از آن خط واحد ادیان الهی و ابراهیمی، آیا از آثار، رویکرد و دستمایه تمدنی برخوردار بودند و یا خیر؟ پاسخ آن است که دین یک حاشیه ای بر زندگی بشر در ساحت های مختلف داشت، یک نگاه سازنده فکری و نظری به آنان داشت تا بشر خود را دارای اصول و ضوابط در ابعاد مختلف اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی ببیند و تا این حد در ادیان الهی آمده است.
تبیین حقایق دین؛ موتور محرک تمدن اسلامی
مدیر حوزه های علمیه با بیان این که موتور محرک تمدن اسلامی، اندیشه اسلامی و تبیین حقایق دین است، گفت: حوزه و حوزویان بر این پیمان آسمانی(تمدن اسلامی)، میثاق نامه ای داریم تا در مسیر انقلاب اسلامی، اندیشه تمدنی اسلام را دنبال کرده ساماندهی کنیم و به سرمنزل مقصود برسانیم.
عضو جامعه مدرسین به نگاه و تفسیر دیگری از دین اشاره کرد و گفت: در این نگاه، دین دارای تعالیم گسترده و فراوان است که با تجربه و دستاوردهای بشر عجین شده و دامنه زیادی از زندگی بشر را فرا می گیرد و فراتر از تعلیقه ای (حاشیه) بر زندگی بشر و امور معنوی و قلبی و باورهای اوست.
وی به تشریح نگاه و تفسیر تمدنی از دین به عنوان نگاه سوم به نقش دین در زندگی بشر پرداخت و خاطرنشان کرد: وقتی دین را تمدنی دانستیم، دین روح نظامات زندگی بشر و دارای منظومه ای منسجم از اندیشه های الهی و آسمانی می شود ضمن اینکه تجربه علمی و عقلی بشر را هم محترم می شمارد.
تفسیر تمدنی دین
آیت الله اعرافی یادآور شد: ما این تفسیر تمدنی در دین را می پذیریم با حفظ ارزش هایی که برای عقل و علم و تجربه و دستاوردهای بشری قائل هستیم اما معتقدیم اندیشه اسلامی، یک اندیشه کلان، کلی و درختواره ای است که به همه قلمروهای بشر جان و جهت می دهد.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان اینکه روح تمدنی در همه ادیان الهی بوده اما طرح واره تمدنی، جلوه های نیمه تمام و تام دارد، ادامه داد: در همه ادیان خرد، این جلوه تمدنی به صورت نیمه تمام رخ نموده است. در ادیان بزرگی که پیامبران اولوالعزم مبشر آن بوده اند به شکل برجسته تری این اندیشه تمدنی، ظهور و بروز پیدا کرده است و در اندیشه اسلامی، این روح تمدنی و اندیشه کلام به صورت تام، ظهور و بروز پیدا کرده است.
نشانه‌های یک اندیشه‌های تمدنی
رئیس ستاد همکاری های حوزه و آموزش و پرورش نشانه های یک اندیشه های تمدنی را برشمرد و گفت: مهمترین شاخصه اندیشه تمدنی، فرازمانی، فرامکانی، فراساحتی و فراجناحی بودن است و از معارف متنوع و چندساحتی و قلمرویی برخوردار است.
وی شاخصه دیگر اندیشه تمدنی را انتظام و درختوارگی و به هم پیوستگی و انسجام دانست و ابراز کرد: این سیستم به هم پیوسته فراگیر و منسجم از عقلانیت و توانایی انعطاف و پاسخگویی به نیازهای متنوع برخوردار است.
آیت الله اعرافی گفت: اوج تمدن توحیدی در اسلام و به شکل تمدن اسلامی و اندیشه تمدنی که در قرآن و سنت ظهور یافته، رسیده است. اما تحقق و پیاده سازی اندیشه تمدنی توحیدی و اسلام به صورت گام به گام و مرحله به مرحله است و اوج این اندیشه جامع و الهی در عصر مهدوی خواهد بود، لذا ما یک تطور تدریجی توحیدی داریم که از آدم (ع) شروع می شود و در اسلام تفسیر کامل پیاده می کند. در مقام پیاده سازی هم قبل از اسلام بود و بعد از بعثت هم با حضور پیامبر اکرم (ص) جلوه کامل و تمام یافت ولی تحقق و پیاده سازی جامع آن در عصر مهدوی است.
شاخصه‌ها و ویژگی‌های جامعه عصر ظهور
عضو شورای عالی حوزه های علمیه شاخصه ها و ویژگی های جامعه عصر ظهور را برشمرد و با اشاره به آیاتی از قرآن کریم، نوید ظهور حضرت مهدی (ع) و اکمال دین را یادآور شد و تصریح کرد: قرآن و کتب پیشین به یک واقعه بزرگی مژده داده اند که در آن رستاخیز بزرگ، نور خدا در زمین به کمال و تمام جلوه گر می شود و دین خدا بر همه افکار و آرای دیگر غلبه پیدا می کند و صالحان عالم، وارثان یک دست عالم خواهند شد.
مدیر حوزه های علمیه گفت: این خط یگانگی توحیدی که در مقام علم و نظر در رسالت پیامبر جلوه گر شد و در مقام عمل و اقدام در جامعه مهدوی پیاده خواهد شد، با دو اصل در طول تاریخ انسجام می یابد. یکی اینکه همه انبیای الهی و اوصیای آنها هم مبشّر به رسالت رسول خدا بودند و هم مبشّر عصر مهدوی و حتی از آنها میثاق گرفته شده است که این دو اتفاق را مژده دهند.
وی جامعه مهدوی را مظهر تام تحقق همه آمال و ایده های تمدنی، تاریخی و توحیدی دانست و ادامه داد: حرکت انبیا یک طرح کلان توحیدی و تمدنی است و مسیر تکاملی خود را در مقام نظریه طی می کند و به رسالت رسول خدا می رسد و مسیر تکاملی عملی خود را طی می کند تا به ظهور امام عصر (عج) می رسد.
اندیشه مهدوی؛ اندیشه کلان توحیدی و تمدنی
آیت الله اعرافی به مسئله رجعت اشاره کرد و افزود: قصّه رجعت یعنی تکامل تاریخ چنان رقم خورده است که پایه های عقلی و زمینه های تکوینی فراهم شده که اینقدر زمین و زمان به آخرت شده و به آسانی، بزرگانی که به آخرت پر کشیده اند، در عالم مادی هم ظهور پیدا کنند و انبیا و اولیا و بزرگان تاریخ مجددا به دنیا باز گردند. از سوی دیگر جامعه مهدوی جهان را آماده قیامت می کند و فاصله دنیا و آخرت اینقدر به هم نزدیک شده است. با رجعت همه نشانه های غیب هویدا می شود.
امام جمعه قم، اندیشه مهدوی را یک اندیشه کلان توحیدی و تمدنی دانست و گفت: در پرتو انقلاب اسلامی باید گام های بزرگی به سمت آن جامعه مهدوی برداریم. جامعه منتظر از الگوی مهدوی الهام می گیرد و تلاش می کند به آن نزدیک بشود.
وی ادامه داد: امروز ما باید بکوشیم اندیشه تمدنی را در فلسفه و کلام و فقه و دانش های اسلامی خود استکشاف کنیم و برای این مسئله باید فقه ما فقه اصیل اما معاصر شود و در کنار ابعاد فردی، بعد اجتماعی اسلام را استکشاف کند و به نظامات کلان فقهی دست یابد و اندیشه عقلی و فلسفی ما باید بتواند آن نظامات جامع اسلام را استنباط، استخراج، استکشاف و ترویج و تبلیغ کند.
