در شرایطی که به جدیترین انتخاب سیاسی کشور نزدیک و نزدیکتر میشویم، نقش رسانهها در ریکاوری حافظه ملت و بیدار نگهداشتن چشمان مردم بسیار حیاتی بنظر میرسد. خیلی نمیتوان شفاف سرود ولی در پس واژهها و کلیاتی بر آن شدم تا ده ویژگی یک رسانه کنشگر را باز تعریف یا مرور نماییم و ان شاالله که سایه کنایهها، سنگینتر از مصادیق و تاریخی که بر ما گذشت نباشند.
۱. زیر سایه عدالت گام برداشته و قلم میزند.
وقتی افراط و تندوری از مبانی عبور میکند یا ترس و تفریط از آرمانها چشم میبندد، تیغ عدالت از نیام در میآید و جیغ رسانه کنشگر نیز بلند میشود.
۲. آنتی پوپولیسم است.
یعنی وقتی مدیران جامعه قصد خام کردن مردم را دارند و با الفاظ کف بازاری بجای حل مساله بر طبل شعار می کوبند، شلاق نقد را بر پوست کلفت مدعیان بیعمل فرود میآورد. (از توصیه به جوانی تا سوپرمنهایی که طبق مدعا، ایران را برایمان نگهداشتند!)
۳. در مارپیچ سکوت غرق نمیشود.
وقتی همه ساکتند و در موقعیتی که ابهام و تناقض و تردید، جامعه را فراگرفته، و فساد برخی مدیران غوغا میکند و عدهای بر فقر و جهل و دوقطبی سوار میشوند و معدودی نیز سواری میدهند، در این میدان غبارآلود، صدای مردم میشوند و خارج از قاعده بازی، مفسد را رسوا میکنند.
۴. رادیکالیسم را برنمی تابد.
وقتی جامعه از نقد تهی شده و روشنفکران و دولتمردان در یک صف قرار میگیرند، رسانه ی کنشگر، دست تبانی را رو میکند و چون مشتی بر صورت رادیکالیسم دولتی و سبک اعلی حضرتی فرود میآید.
۵. با صنعت فرهنگ و هژمونی، بیگانه است.
وقتی قدرت از کانال فرهنگ، خیز بر میدارد تا جامعه را در نوردد و با ساخت رضایت فانتزی، فرهنگ تودهای رقم میزند، کنشگر رسانهای افشا میکند و در خامی و خماری جا نمیماند. خلاف موج شنا کرده و تلویزیون و سینما و ورزش و سرگرمی و سلبریتی را با میزان خودآگاهی و بیداری ملت سبک سنگین کرده و حساسیت نشان میدهد.
۶. ضدآنارشیسم و هرج و مرج است.
همانطور که نظم مکانیکی و موافق طلبی بی روح را بر نمیتابد با بهم ریختگی و دیالکتیک بینهایت نیز مخالف است. با فرد یا جناحی که ثبات معقول اجتماعی را به چالش بکشد میانهای نداشته و با هرگونه نافی امنیت جامعه نیز دست به یقه میشود.
۷. فیکنیوزها را پاتوق دشمن میداند.
بدون تعارف، افکار عمومی و آرامش خیال مردم را خط قرمز خود دانسته و نسبت به شعور اجتماعی غیور است و زین جهت هرگونه خبر جعلی و نوع پیشرفتهشان که دیپ فیک نام گرفته را طرح و پازل دشمن تعریف میکند.
۸. درون راهبر است.
یعنی از طرف دیگران مهندسی نمیشود و اهل بده بستان نیست و سر اخبار و حقیقت معامله نمیکند. استقلال یک کنشگر رسانهای مهمترین سرمایه اوست که فروشی هم نیست حتی به قیمت گزافی چون جان و آبرو به نفع اهالی زر و زور و تزویر غش نمیکند.
۹. سوادرسانه آرمان فراموش نشدنی است.
در نسبت با تولیدات رسانهای فریب نمیخورد و سادهاندیش نیست. منابع تجاری و منافع سیاسیِ همراه متنهای رسانهای را درک میکند. یعنی هوشمندانه مصرف میکند و زیرمتن (لایه های دوم و سوم هدف) و فرامتن( تاریخ و جغرافیای و زمان و مکان ) هر متنی را واکاوی و رهگیری میکند.
۱۰. حقیقت را رسانش میکند.
همزمان که عقلانیت چاشنی کارش بوده، هراسی نیز به جهت زبان گویا و قلم سرخش ندارد. حاد واقعیت را به چالش میکشد و وانمودها، مجازها و برساختههای اهالی سیاست و تجار را در ریل حقیقت، وزن کشی مینماید. نسبت هر شخص و جناحی را با حقیقت میسنجد و بیتعارف، اعتباریات را برملا میکند.
i