از ویژگی‌های نظام فقهی اسلام، پاسخگویی به نیازهای جامعه در اعصار مختلف است

به گزارش صدای حوزه، آیت‌الله علیرضا اعرافی، مدیر حوزه‌های علمیه در هم اندیشی گفتمان فقه تخصصی نظام ساز که به مناسبت افتتاح شعبه قم مؤسسه عالی حوزوی امام رضا علیه السلام برگزار شد، گفت: آنچه پیشانی این حرکت پربرکت در قم و تهران است پاسخگویی به نیازهای فقهی نظام اسلامی، روح فقه ماست؛ تردیدی نداریم که منظومه و گزاره‌های فقهی ما که مبتنی بر حقایق است فراوان و متکثرند.

وی افزود: این گزاره‌های متکثر دارای نظام‌ وارگی بوده در عین تطبیق با منظومه فقهی اهل بیت علیهم السلام دارای قابلیت تغییر است. پاسخگویی به نیازهای جامعه در اعصار مختلف یکی دیگر از ویژگی‌های نظام فقهی اسلام است.

عضو شورای عالی حوزه، نظام فقهی اسلام را استکشافی دانست و گفت: فقه اسلام در اصل استکشافی است اما وجوهی از آن بر اساس صنع هم می‌باشد. باید در فرآیند بازسازی فقه نکاتی را مدنظر قرار داد؛ یکی از آن‌ها تحول در فقه موجود است.

وی با اشاره به لزوم بروزرسانی ابواب فقهی افزود: باید مصادیق مستحدثه به ابواب و فصول فقه موجود اضافه شوند. گام سوم این است که بدانیم حداقل ۲۰ باب فقهی جدید به فقه موجود باید افزوده گردد.

مدیر حوزه‌های علمیه با بیان این‌که در دومین گام کلان می‌بایست اصول را هم مورد بازسازی قرار داد، اظهار کرد: باید تفریع و انشعاباتی در اصول فقه موجود ایجاد شود؛ غنای دانش اصول می‌تواند بر غنای فقه و سایر علوم ما بیفزاید.

وی با تأکید بر اهمیت منظومه سازی عنوان داشت: می‌بایست طبقه بندی درست و مدوّنی در ابواب و فصول فقه انجام گیرد؛ این یک امر بی نهایتی است که می‌تواند در فقه و سایر علوم ما عملیاتی شود؛ منظومه سازی چیزی غیر از نظام سازی است.

آیت‌الله اعرافی گفت: سومین گام کلان که توسط شهید صدر کلید خورد اما ناقص مانده نظام سازی است.

وی ادامه داد: نظام سازی یک حقیقت صحیح است که می‌توان با عبور از ظواهر گزاره‌های توصیفی کلامی‌ به ورای آن‌ها رسید.

مدیر حوزه‌های علمیه نظام سازی را از کمک کنندگان به ارتقای فقه برشمرد و خاطرنشان کرد: نظام سازی می‌تواند در سطوح بالا ایجاد قطع و امید کند و در عین حال به ما تحلیل در فهم درست شریعت را ارائه می‌دهد.

وی گفت: امروز حوزه از ۲۰ سند تحولی، برنامه ۵ ساله و درختواره دانشی برخوردار است و این می‌تواند بیانگر رویکرد نظام مند حوزه در عصر حاضر باشد.

عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه،‌ بیان داشت: راه برای حوزه باز شده است تا با تصویب بیش از ۴۰۰ رشته تخصصی سرفصل نویسی شده بتواند به تولید علم متناسب با نیازهای روز جامعه و نظام اسلامی‌بپردازد.

وی ضمن بیان سیر واسپاری‌های حوزه، افزود: مدیریت فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی در سطوح مختلف به مراکز و حوزه‌های علمیه در استان‌های مختلف واسپاری شده است تا در سرعت انجام امور تسریع حاصل گردد.