به گزارش صدای حوزه، محمدرضا بابایی؛ نویسنده و پژوهشگر طی یادداشتی به نقد عدم تعطیلی جامعهالزهرا (س) در ایام تبلیغی ماه رمضان پرداخته است که در ادامه مطالعه می نمایید:
یکی از مدارس علمیه سطح دو طلاب خواهر دیروز اعلام کرد:
▫️به اطلاع طلاب عزیز خواهر میرسانیم که کلاسها به شکل حضوری تا ۲۸ اسفند برقرار است.
در چنین مواردی با دو مشکل مواجهیم:
سلب امکان تبلیغ رمضان از خود طلاب خواهر
طلاب خواهری که همسر طلبه دارند، عملا بخاطر ادامه درس ها در موارد زیادی مانع تبلیغ رفتن همسرشان هم خواهند شد!
حال می توان گفت ماه رمضان، فرصتی طلایی برای زنده نگه داشتن روح تعالیم دینی در جامعه است؛ فرصتی که طبق تأکیدات مکرر مقام معظم رهبری، باید به تبلیغ عملی و گفتاری معارف اسلامی اختصاص یابد. با این حال، تصمیم جامعهالزهرا (س) مبنی بر عدم تعطیلی کلاسهای درسی در این ایام، پرسشهایی جدی درباره همسویی این نهاد با اولویتهای کلان نظام تبلیغیِ مورد نظر رهبری ایجاد می کند. این یادداشت با نگاهی انتقادی، پیامدهای این تصمیم را بر نقش آفرینی طلاب و خانوادههای آنان در عرصه تبلیغ دین تحلیل میکند.
تبلیغ؛ ستون فقرات تمدن اسلامی از نگاه رهبری
رهبر معظم انقلاب، تبلیغ را نه یک فعالیت جنبی، که جهاد فرهنگی میدانند که بقای هویت دینی جامعه به آن وابسته است. ایشان در سخنرانیهای متعدد، بر لزوم حضور حداکثری مبلغان در مناطق محروم و مراکز عمومی طی ماه رمضان تأکید کردهاند. ایشان رمضان را ماه نفوذ کلام اهل بیت (ع) در دلهای تشنه میدانند. این نگاه، نشاندهنده آن است که تبلیغ، باید در اولویت نخستِ برنامهریزی نهادهای حوزوی قرار گیرد.
جامعهالزهرا (س) و تعارض میان آموزش و میدان عمل
جامعهالزهرا (س) به عنوان یکی از مهمترین مراکز آموزشی بانوان طلبه، مسئولیت تربیت مبلغان زن را بر عهده دارد. اما ادامه برگزاری کلاسها در ایام تبلیغی، عملاً امکان حضور این طلاب و خانوادههایشان (که غالباً از قشر طلبه و تأثیرگذارند) در مناطق تبلیغی را سلب میکند. این تناقض زمانی آشکارتر میشود که بدانیم دیگر حوزههای علمیه ، در این ایام با تعطیلی یا کاهش ساعت درسی، بستر لازم برای فعالیت تبلیغی طلاب را فراهم میکنند.
پیامدهای اجتماعی غیبت طلاب در عرصه تبلیغ
خانوادههای طلاب، بهویژه بانوان، نقشی محوری در انتقال مفاهیم دینی به نسل جوان و شبکههای اجتماعی غیررسمی (مانند محلهها، مدارس، و حلقههای دوستی) دارند. محدودیت زمانی ناشی از برنامههای درسی فشرده، نهتنها این ظرفیت را تضعیف میکند، بلکه شبهه تقابل میان علمآموزی و عمل دینی را در ذهن جامعه تقویت مینماید. این در حالی است که فلسفه تأسیس جامعهالزهرا (س)، تربیت مبلغان عالم و عملگراست، نه صرف انباشت معلومات نظری.
رویکرد مدیریتی و نیاز به بازتعریف اولویتها
مدیریت نهادهای آموزشی باید پاسخگوی این پرسش باشد که آیا برنامهریزی کنونی با نقشه ذهنی رهبری درباره تبلیغ همخوانی دارد؟ به نظر میرسد جامعهالزهرا (س) با تداوم کلاسها در ماه رمضان، ناخواسته به حاشیهسازی برای مأموریت اصلی طلاب دامن میزند. این در حالی است که طبق آموزههای اسلامی، حتی در سیره ائمه (ع)، آموزشهای دینی همواره با حضور در اجتماع و پاسخگویی به نیازهای روز مردم پیوند خورده است.
فلذا عدم تعطیلی جامعهالزهرا (س) در ایام تبلیغی ماه رمضان، نهتنها مغایر با تأکیدات رهبری بر اولویت تبلیغ است، بلکه فرصت تبدیل شدن طلاب به سربازان جبهه فرهنگی را از بین میبرد. برای حل این چالش، پیشنهاد میشود:
- تقویم آموزشی متناسب با ایام تبلیغی تنظیم شود، مانند تعطیلی یا جایگزینی کلاسها با دورههای میدانی تبلیغ.
- واحدهای درسیِ مرتبط با مهارتهای تبلیغ عملی ایجاد شود تا طلاب آموختههای نظری را در عرصه اجتماع محک بزنند.
- برای شناسایی مناطق محروم و برنامهریزی هدفمند با نهادهای تبلیغی (مانند سازمان تبلیغات اسلامی) هماهنگی بیشتر به عمل آید.
در نهایت، ماه رمضان، آزمونی برای سنجش وفاداری نهادهای حوزوی به آرمانهای انقلاب اسلامی است و جامعهالزهرا (س) به عنوان پرچمدار آموزش بانوان مبلغ، باید با اصلاح رویه فعلی، نشان دهد که «علم بدون عمل» در قاموس مکتب اهلبیت (ع) جایگاهی ندارد.