به گزارش خبرنگار فضای مجازی صدای حوزه، بحث حجاب یکی از موضوعات مهم و قابل تامل است که با نقطه نظرات گوناگونی روبه رو است و این موضوع، تحلیل‌های متعدد دغدغه‌مندان عرصه فرهنگ و دین را به دنبال داشته است. متن پیشرو، یکی از یادداشتهای رسیده در این مورد است که در ادامه تقدیم می‌گردد.
حجاب گریزی که برون‌دادی برآمده از فرهنگ عمومی است، بیش از هر چیزی برساخته شده تلقّی افراد از ضرورت و ارزش های فرهنگی ایجاب کننده یا منع کننده آن است، از این رو تغییر وضعیّت سبک پوشش و میل به برهنگی و کشف حجاب بیش از این که در انتظار قانون یا رفتار حاکمیّتی حاکمان یا قشر مؤمن و متعهّد به دین باشد، حاصل مجموعه ای از یافته های فرهنگی است که افراد با حضور در فضای عمومی جامعه به آن دست پیدا می کنند.
موضوعی مانند حجاب خارج از دایره دسترسی سیاستگذاران و دغدغه مندان
به عقیده بسیاری از پژوهشگران موضوعات فرهنگی، موضوعی مانند حجاب از دایره دسترسی سیاستگذاران و دغدغه مندان خارج شده است و هر گونه اقدام حاکمیّتی در قالب قوانین یا گسیل نیروهای معتقد برای اصلاح میدانی و تذکر لسانی، به این دلیل که خارج از دایره اثرگذاری و اثرپذیری افراد تعریف می شود، بی اثر بلکه مضرّ و سبب اختلاف و انشقاق اجتماعی خواهد شد و سبب خواهد شد ارزش بنیادین اجتماع یعنی توحّد و یکپارچگی اجتماعی قربانی موضوعی شود که مبادی و آبشخورهای آن در اختیار عناصر تصمیم گیر نیست.
استدلال فوق گرچه از آن منظر که در پی تحلیلی واقع گرایانه از یک امر فرهنگی است، ارزشمند و برخوردار از سهمی از واقعیّت است، امّا چند حقیقت مهم را نادیده گرفته است:
موضوعات فرهنگی نمودهایی از یک حقیقت یکپارچه و هم بسته از مفاهیم و تعالیم فرهنگی هستند که هر کسی با ورود به اجتماع آن را دریافت می کند، از این رو جامعه ای که در آن ترغیب به برهنگی یه عنوان یک پیام روشن فرهنگی به افراد منتقل می‌شود بی تردید باید دچار بیماری و خلل های فرهنگی در بخش زیادی از ساخت معناهای فرهنگی باشد.
از این رو با چشم پوشی از این خلاء نمی توان چندان امیدی به تحقق دیگر اهداف اجتماعی داشت.
استدلال فوق حداکثر مفید این نتیجه است که تقابل غیر فرهنگی و یا راهکارهای فرهنگی نامتناسب و نامرتبط با پیش فرضهای فرهنگی حجاب گریزی نمی تواند در وضعیّت فعلی تغییر ایجاد کند. اما این سخن به این معنا نیست که وضعیّت حجاب به نقطه غیر قابل بازگشت رسیده است و جز با یک انقلاب همه جانبه اجتماعی قابل اصلاح نیست!
اصلاح موضوعات فرهنگی به صورت امر و نهی مستقیم و با گروکشی از اعتقادات و عاری از اقناع، در بخشی از موقعیّت ها، بی تردید امری عبث و اختلاف آفرین و سبب دین گریزی است، مساله حجاب نیز از این امر مستثنی نیست.
برای تحقق حجاب بیشتر باید بر مبادی فکری تمرکز کرد
حجاب چه در زنان چه در مردان پدیده ای است که باید برای تحقق آن بیش از تمرکز بر اصلاح رفتار ظاهری بر مبادی فکری و پیامهای فرهنگی جامعه به فرد تمرکز کرد و با ریشه یابی میل به برهنگی و خودنمایی با یک برنامه ریزی حکیمانه و میان مدت و بلند مدّت در فکر اصلاح و ارتقاء آن بود.
سه گانه ذهنیّت زدایی، تبیین و اقناع عینی و الگوسازی با استفاده از همه ابزارهای رسانه ای و حاکمیّتی و با استفاده از ظرفیّت عظیم نیروهای معتقد به حجاب می‌تواند جامعه و حاکمیّت را از این بی عملی خارج کند و به جای تسلیم سنگر به سنگر به فتح سنگر به سنگر فرهنگی برساند.
انتشار “یادداشت های رسیده” لزوما به معنای تایید آنها نمی باشد و صدای حوزه برای نشر صدای طلاب در تلاش است.
