به گزارش صدای حوزه، حجت الاسلام مهدی فرمانیان طی یادداشتی به بررسی مسئله مسلمانان اویغور پرداخته است که در ادامه مطالعه می نمایید:
۱. اویغورها در استان سین کیانگ در شمال غرب چین حدود سی میلیون مسلمان هستند که نیمی از جمیعت مسلمانان چین را تشکیل می دهند.
۲. اویغورها قبل از دهه ۱۹۴۰ مستقل بوده و پرچم مخصوص داشتند، ولی از زمانی که به چین ملحق شده اند، خود را جدا از کشور چین می دانند. به همین علت روحیه استقلال طلبی و جدائی طلبی در این منطقه بسیار قوی است. لذا دولت چین با هدف از بین بردن توازن جمعیتی از حضور قومیت غیر مسلمان هان (نژاد اکثریت چین) در این منطقه استقبال و حمایت می کند.
۳. رفتار چینی ها با مسلمانان اویغور به شدت ظالمانه و سرکوبگرانه است و عموم مسلمانان در این منطقه به شدت تحت فشار هستند؛ از جمله اقدامات ضد آزادی مذهبی در این منطقه الزام حضور اجتماعی زنان مسلمان به کشف حجاب و ممنوعیت حجاب برای دانش آموزان در مراکز آموزشی، بیمارستان ها و بسیاری از اماکن عمومی است. در سال های اخیر دولت چین برای کنترل مسلمانان و جلوگیری از ترویج باورهای دینی و مذهبی بسیاری از مساجد و حتی مدارس دینی را تعطیل کرده و ورود جوانان زیر ۱۸ سال را به مساجد ممنوع کرده است. حتی مسلمانان در اجرای مراسم و شعائر مذهبی مانند روزه داری با مشکلات بسیار شدیدی مواجهند. البته برخی مساجد در این منطقه صرفًا برای سالخوردگان و فقط برای ادای فریضه نماز باز است و افرادی که با دولت چین همکاری می کنند از آزادی های مذهبی خاصی برخوردارند.
۴. هرچند بسیاری از مسلمانان اویغور از نجابت و روح سلحشوری و اسلام خواهی برخوردارند و نسبت به اسلام و اعتقادات دینی بسیار پایبندند، لکن به دلیل ضعف آگاهی های دینی و سیاسی و همچنین نبود رهبری آگاه از ماهیت جریان های بین المللی، متاسفانه تعدادی از جوانان اویغور به گروه های تروریستی مانند القاعده و طالبان پیوسته اند و جنبش هایی با نام اسلامی راه اندازی کرده اند و حتی گروه هایی از اینها جذب داعش شده و در سوریه در کنار این جریان های تروریستی قرار گرفته اند که همین عوامل دستمایه فشار بیش از حد دولت چین بر مسلمانان به بهانه مبارزه با تروریست شده است.
سوء استفاده سیاسی از مسلمانان اویغور توسط غربی ها و عربستان
۵. آمریکا، غربی ها و عربستان از روحیه مبارزاتی و مطالبات جدائی طلبانه اویغورها سوء استفاده سیاسی کرده و با حمایت از این جریان های جدایی طلب در سین کیانگ به عنوان یک امتیاز سیاسی با هدف وارد آوردن فشار سیاسی بر دولت چین استفاده می کنند.
۶. طریقت های صوفیه در سین کیانگ فعالند. مردم منطقه معتقدند برخی امامان معصوم در آنجا مدفونند. در منطقه ختن، مرقد امام زین العابدین، امام موسی کاظم، امام جواد، امام حسن عسکری علیهم السلام وجود دارد. عده ای از مردم منطقه معتقدند شش امام از امامان شیعه در آن منطقه مدفونند و مورد توجه متصوفه اند.
٧. در گذشته که آزادی های مذهبی بیشتری در این منطقه وجود داشته، صوفیان، مجالس ذکر مفصلی داشته و شب های جمعه هزاران نفر اجتماع در خانقاه ها و مراقد داشتند که متاسفانه اکنون توسط حکومت چین تعطیل شده است.
۸. پرچم ترکستان شرقی شبیه پرچم ترکیه است و تنها رنگ آبی دارد. شاید دلیل حمایت ترکیه، به غیر از مسلمانی، جنبه قومیتی هم دارد.
۹. حدود یک میلیون مسلمان اویغوری در اردوگاه های تحت نظارت دولت چین هستند. از دیدگاه دولت چین، اردوگاه های آموزش اجباری برای جلوگیری از گرایش جوانان اویغور به گروه‌های افراطی است. وظیفه اصلی اردوگاهها، آموزش زبان چینی، قوانین چین و حقوق شهروندی چین است. دولت چین ادعا می‌کند که این اردوگاهها مراکز «آموزش فنی» هستند که برای جلوگیری از گسترش تروریسم ایجاد شده‌اند، اما به نظر می رسد دولت چین به دنبال تغییر هویت زبانی و قومیتی اویغورهاست.
