به گزارش صدای حوزه، اخیراً کلیپی در فضای مجازی، بصورت پرتکرار منتشر شده است که در آن طلبه جوانی به همراه همسر خود، به شدت موضوع تعدد زوجات را ترویج می‌کنند و مدعی می‌شود که مسئله کاهش جمعیت و تجرد مردان و زنان با ترویج تعدد زوجات برطرف و حل می‌شود.
در همین راستا صالح قاسمی نویسنده و پژوهشگر تحولات حوزه جمعیت نکاتی را پیرامون این موضوع به رشته تحریر درآورده است که در قالب یک مقدمه و دو نکته ذکر می گردد:
تعدد زوجات و بحران جمعیت
به عنوان مقدمه، نکاتی که عرض می‌کنم ناظر به مبانی مسئله تعدد زوجات نیست؛ اساساً بنده در بررسی مبانی قرآنی یا روایی موضوع تعدد زوجات هیچ ورودی ندارم چرا که اساساً صلاحیت و شانیت ورود به بررسی دیدگاه شارع مقدس در موضوع تعدد زوجات را ندارم لذا چون مطمئنم عده‌ای ادعا خواهند کرد که بنده در مقابل حکم خدا قرار گرفته‌ام یا آیات قرآن را به چالش کشیده‌ام؛ تاکید می‌کنم که هیچ ورودی در بررسی این مبانی ندارم و فقط در نسبت موضوع ادعا شده تعدد زوجات و بحران جمعیت نکاتی را عرض می‌کنم.
در این رابطه دو نکته قابل ذکر است؛ نکته اول، مضیقه ازدواج وجود ندارد و نکته دوم، تعدد زوجات هیچ کمکی برای حل بحران جمعیت نخواهد کرد؛ اما توضیحاتی در این باره لازم است.
در ایران مضیقه ازدواج نداریم
نکته اول؛ ما در ایران مضیقه ازدواج نداریم لذا خواهش می‌کنم اگر کسانی احساس تکلیف می‌کنند و می‌خواهند حرفی بزنند، مراقب باشند آمار اشتباه یا تحلیل اشتباه ارائه ندهند؛ ما بر اساس آمار، در حال حاضر در گروه سنی ۲۰ تا ۴۵ ساله‌ها حدود ۱۰ میلیون و ۵۰۰ هزار مرد و زن مجرد داریم؛ مردان و زنانی که یا هرگز ازدواج نکرده‌اند یا ازدواج کرده‌اند اما حالا به خاطر فوت همسر یا طلاق مجرد هستند.
از این آمار، حدود ۶ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر مرد و و حدود ۴ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر خانم هستند؛ با این آمار، ما نه تنها مضیقه ازدواج بانوان را نداریم بلکه اگر مضیقه‌ای هم باشد، مربوط به آقایان است! ضمن اینکه اگر درست نگاه کنیم، این مضیقه ازدواج نیست و ریشه‌های جامعه‌شناسی و جمعیت‌شناسی دارد؛ باید توجه کنیم که بسیاری از مردان و زنانی که امروز بعد از فوت یا طلاق همسر، زندگی مجردی دارند، در واقع تجرد اختیاری دارند! توجه به این مبانی بسیاری از آمارها را گویاتر می‌کند.
مسیر مدیریت ابر بحران کاهش جمعیت کشور از ایستگاه تعدد زوجات عبور نمی کند
نکته دوم اینکه، مسیر مدیریت ابر بحران کاهش جمعیت کشور از ایستگاه تعدد زوجات عبور نمیکند؛ خانواده وقتی به کارکرد فرزندآوری میرسد که یک درصد و نسبتی از آرامش و ثبات روحی روانی را در اختیار داشته باشد؛ با توجه به فرهنگ فعلی رایج در کشور ما، در ایران تحقق ازدواج دوم نه تنها باعث ثبات و آرامش روحی روانی در ازدواج دوم نمی‌شود بلکه اتفاقاً ثبات و آرامش خانواده و ازدواج نخست را هم به شدت متزلزل و تضعیف خواهد کرد!
به این ترتیب، خانواده دوم در اغلب موارد نه تنها به فرزندآوری نمیرسد بلکه کارکرد فرندآوری خانواده و ازدواج نخست را هم از بین میبرد! بر این اساس است که عرض می‌کنیم با توجه به فرهنگ رایج و عرف فعلی در ایران، مسیر مدیریت ابر بحران کاهش جمعیت ایران از ایستگاه تعدد زوجات عبور نخواهد کرد.
پ. ن صدای حوزه:
اینکه این آمار و ارقام محل تامل و بررسی است بحثی نیست و چه بسا بالا و پایین آماری داشته باشد. سخن اینجاست که مساله فرزندآوری در ایران علاوه بر مسائل اقتصادی و معیشتی، ریشه های فرهنگی داشته و ذهنیت افکار عمومی نسبت به امر ازدواج و تولید نسل و بحث جمعیت، دچار یک انسداد و عقب گرد و ابهام جدی شده است. اینکه مساله جمعیت را تک عاملی ببینیم و یا دلایل کمتر مرتبطی را مطرح کنیم، بیشتر به پاک کردن صورت مساله شبیه است تا راه حل و راهبرد!
نشان به آن نشان که سن ازدواج در زنان و مردان در کلان شهرها از ۳۰، ۳۵ سال در برخی مناطق تجاوز کرده و در نهایت نیز به داشتن یک فرزند بدلیل مشغله زیاد و حوصله کم اکتفا می کنند.
از طرفی نیز بازیگران و سلبریتی هایی را در صحنه می بینیم که به عنوان الگوی فرهنگی جامعه، نهایتا یک بچه دارند و برخی نیز بیش از تبلیغ فرزندآوری، نگهداری حیوان خانگی را ترویج و فرهنگ سازی می نمایند.
بیشتر بخوانید:
جایگاه زن در اسلام؛ گوشه ای از فلسفه اجتماعی اسلام
